Главная

Популярная публикация

Научная публикация

Случайная публикация

Обратная связь

ТОР 5 статей:

Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия

Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века

Ценовые и неценовые факторы

Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка

Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы

КАТЕГОРИИ:






Ші тақырып. Кәсіби қылмыстылық.




Дәріс жоспары:

1. Кәсіби қылмыстылық түсінігі. Кәсіби қылмыскерлер түрлері.

2. Кәсіби қылмыстылықтың пайда болу себептері.

Негізгі ұғымдар: Кәсіби қылмыстылық.

1. Кәсіби қылмыстылық түсінігі және түрлері. Кәсіби қылмыскермен жасалатын мүліктік қылмыстардың жеке түрлері жатады. Кәсіби қылмыскерлер жайлы криминологтардың көз қарастары әр түрлі болғанымен, тұжырымдамалары бір болған: Кәсіби қылмыстылық пайдакүнемдік сипаттағы қылмыстарды қамтиды, кәсіби қылмыскер бір қылмысты бірнеше рет жасаған тұлға. Криминалды мамандандырылған түрлерге келетін болсақ, олар Россияның қылмыстық әлемінде жақсы дамыған: «громилы» - тонаушылар, «медвежатник» - сейфті тонаушылар, «ерши» - дүкен тонаушылар, «фармазоншики» - алаяқтар тағы сол сияқты ұрылардың мамандығы болған. Кәсіби қылмыстылықтың кәсібін анықтау үшін «кәсіптің» не екенін білу қажет. Жалпы кәсіптің төрт нысаны бар: 1) айналысу ісі; 2) белгілі бір дайындық; 3) солар арқылы материалдық кіріс алуы; 4) индивидтік әлеуметтік кәсіби ортамен байланысы. Осыдан келе кәсіптік нысандар құқыққа қайшы қызметтен өрініс таюатын болса, онда кәсіби қылмыстылыққа алып келеді. Демек, криминалдық кәсіптілік – бұл қылмыстық топпен байланыста жіне мақсаттың аяғына жету үшін белгілі бір білім мен дағдыларды меңгерген жіне субъектіге өмір сүру көзіболып табылатын қылмыстық әрекеттерінің түрлерін айтамыз. Демек, криминалды кәсіптің төрт нысаны бар: 1) мамандығы; 2) квалификация; 3) қылмыс өмір сүрудің көзі ретінде; 4) қылмыстық қоғаммен қатынас.

Кәсіби қылмыстылық бұл кәсіпкер қызметкерлерімен негізгі және қосымша кіріс табу мақсатында қылмыстық әрекет арқылы жасалатын қылмыстылықтың бір түрі. Кәзіргі таңда кәсіби қылмыстылықтың өсуін куәландыратын қылмыстар пайдакүнемдік сипаттағы қасақаналықпен жасалуы арқылы сипатталады. Кәсіби қылмыстылық мәселесінің теориялық және тәжірибелік мәнін анықтай отырып, оның жағдайын жалпы бқрын анықталмаған белгілері арқылы қарастыру қажет. Криминалды айналысатын ісі (мамандыңы) Қазіргі кездегі қылмыстылық айқын көрінетін пайдакүнемдік бағыттылықпен сипатталады. Бұл кәсіби – қылмыстық әрекет аясының кеңейгендігін көрсетеді. Бұндай жағдайларда қылмыстық мамандық біртекті қылмыстарды жүйелі түрде жасауымен шартталады. Ол қылмыскерде нақты бір әрекетті қалыптастырады., ал әдет біртіндеп оның таңдаған қызметінің тәртіп нормасына айналады. Қылмыстық әрекеттің таңдалған түрінің тұрақтылықы жөнінде арнайы рецидив көрсеткіші куаландырады. Кәсіби қылмыстық әрекет жөнінде арнайы рецидив мәліметтері куаландырады. Арнайы рецидив криминалдық кәсібилік белгілерінің біріншісіне жатады. Таңдалған құқыққа қайшы істің келесі көрсеткіші жасалған қылмыстың көптілігі, яғни тұлғаның құқық қорғау органдарының назарына ұшырамай, ұзақ уақыт бойы біртекті қылмыстарды жасауымен байланысты.

2. Кәсіби қылмыстылықтың пайда болу себептері.

1.Кәсіби қылмыскерлерге тек жұмыс жасамайтын және қылмыс жасамайтындарды ғана жатқызу керек деген көз қарас бар, ол дұрыс емес. Бірінші ден, қылмыстық әрекетке тыйым салынған, екіншіден, кәсіби қылмыстардың кейбір түрлерін нақты лауазымда қызмет жасамай жүзеге асыру мүмкін емес. Қандай да бір қылмыстық әрекет түрінің тұрақтылығын қарастырғанда оның нақты бір құрамдас белгісітуралы айту керек. Ол – кәсіби қылмыскерлердің деклассирленген тобына толық негізде жатқызуға болатын қылмыскер – қаңғыбастар саны туралы белгі. Нарық және өзгерген заңнама жағдайында қаңғыбастық мәселесі өзектірек мағызға ие және қоғамдық қауіпке айналуда. Адамның құқықтарымен қозғалыс бостандықтарын жария етіп, мемлекет осы санаттағы тұлғалардың өмір сүруі үшін жағдай жасамады жіне қоғамды тұрақты тұратын жері жоқ адамдардан қорғай алмады, Осы санаттағы тұлғалардан кәсіби қылмыскерлерге қандай қатысы бар деген сұрақ тууы мүмкін, Біріншіден, қаңғыбастармен ме қайыршылар арасында кәсіби қылмыскерлердің үлесі үлкен, екіншіден, қаңғыбастықпен айналысудың өзі «бос» адамның өзінше кәсібі болып табылады. Үшіншіден, олардың арсында білікті қалмыскерлердің бір бөлігі сақталады.

2. Қажетті білім және тәжірибелік дағды (біліктілік). Мамандықты таңдау адамды маман етпейді. Ол үшін арнайы дайындық және білім мен дағды қажет. Қылмыстың түрін таңдаған кезде білім дәрежесі мен сипаты, қылмыскер дайындығы, оның физикалық мүмкіндіктері бөлек мамндықты шарттайды, оның біліктілігін анықтайды. Кәсіби – қылмыстық әрекет басқа құқыққа қайшы әрекеттерден адамда нақты білімнің, тәжірибелік дағдының қалыптасуымен анықталады, Бұл әшкерелену қаупінің төмен дәрежесінде мақсатқа жетуді қамтамасыз етеді. Қылмыстың кейбір түрлері арнайы тәсілдерді қолданбай жүзеге асырылмайды. И. И. Карпец жазғандай дайындық және арнаулы оқусыз қалта ұрылары болмайды. Арнаулы дағдыларды үйрену үшін қылмыстық әрекеттерін жаңадан үйренуші қалта ұрысына шамамамен алты ай керек екен. Бүгінгі таңдағы қылмыскерлер бұрынғы кәсіби қылмыскерлерге қарағанда криминалдық әрекеттердің ерекшелену тенденциясын жоғарылатуда, мысалы қалта ұрысы карта ойындарында ғана жеңіске жетіп қоймай, пәтерлерді де тонай алады.

3. Қылмыс өмір сүруге қажетті қаражат көзі ретінде. Қылмыс өмір сүру қаражатының көзі ретінде адам өмір сүруі үшін қажет ақша немесе басқа материалдық құндылық түріндегі кірісті келетін қандай да бір қызмет түсіндіріледі. Кіріс негізгі немесе қосымша болуы мүмкін және тұлғаның қажеттіліктерінің дамығандылыңына байланысты болады. Өмір сүрудің негізгі көзі ретінде қоғамдық пайдалы еңбекпен байланыссыз қылмыстық әрекет түсініледі, ал қосымша кірістің бір бөлігі ғана жасалған қылымыстан түсімділігімен түсініледі.

4. Қоғамға қарсы ортамен байланыс (субкультура). Қылмыс жасау жолына түскен адам, сонымен қоғамда жалпы қабылданған бекітілген әлеуметтік жүріс – тұрыс нормаларынан бас тартады және қоғамға қарсы қандайда бір топқа тән жүріс – тұрыс нормаларын үйренеді, қалыптастырады. Сонымен қатар бұл ортаның өмір сүруі қылмыскердің келешектегі тәрртібін анықтайды. Мұндай ортада ол маральді стимулдармен дағдыларға уйреніп өзіне қатысты қауіпсіздікті қамтамасыз етуге тырысады. Мысалы, жазасын өтеу орындарында жаңадан түскен қылмыскер өзі сияқты қылмыстың түрін жасаған қылмыскерлердің тобына қосылуға тырысады. Қымыстық тәртіп құқықтық тәртіптен жасырылса да ол өзі тектес қылмыскерлер ортасында ғана ашылады. Сол себептен қылмыскерлердің криминогенді ортамен байланысты оның қарым–қатынас нысандарынан байқалады: қылмыскер қылмыстық топтың мүшесі болуы мүмкін, рецидивистермен қарым-қатынасты ұстауы және т. б. Әдетте, жасалған қылмыстардың байланысы байқалады. Ол криминальды реакция деп аталады. Мысалы, комиссионды дүкендер немесе ломбарттар арқылы ұрланған заттарды иемдену үшін қалта ұрылары арқылы табылған төл құжаттар пайдаланылады. Қазіргі таңдағы қылмыстық ая нақты стратификацияға, яғни жіктеулерге ие (расслоение) ие. Мысалы, «воры в законе», «авторитет», «смотрящий», «бригадиры» және т. б. болып бөлінеді.

 

Ші дәріс.






Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском:

vikidalka.ru - 2015-2024 год. Все права принадлежат их авторам! Нарушение авторских прав | Нарушение персональных данных