Гармониялық тербелісті электронды генераторлар

Гармониялық тербелісті электронды генераторлары деп тұрақты ток көзінің энергиясын, керекті жиліктегі синусойдалы түрде тербелісті электромагнитті энергиясына айналдыратын құрылымды айтады.

Гармониялық электронды генераторлар өрістерде кеңінен қолданылады. Оларды құралдар ретінде әртүрлі заттардың құрамын металлдардың қызуын, кебуін және диэлектрик, химиялық заттарға жоғарғы температуралық құбылыстарын тексеруге қолданылады. Бұл құрылым функциялары автоматты жүйелерде және өлшемдік құры-лымдардың негіз жилікті бөлімі болып табылады. Олар жиліктеріне байланысты, төменгі жилікті (0,01-100 кГц) жоғарғы (0,1-100 МГЦ) және (100МГЦ) өте жоғарғы топтарға бөлінеді. Генераторлар түрлері сыртқы қозғдырмалы және өзіндік қоздырмалы болады. Өзіндік қоздырлы генераторлары автогенераторлар деп аталады.

Гармониялық тербелісті электронды генератор деп тұрақты ток көзінің энергиясын керекті жиліктегі синусойдалық түрде тербелісті электромагнитті энергиясына айналдыратын құрылымды айтады. Электронды генратор қазіргі заман техникасымен өндірістерді кең қолданылады. Олар әртүрлі құралдардың құрамында пайдалынады. Мысалы: металлдарды қыздыру немесе кейбір химиялық заттардағы жоғарғы температуралық құбылысын тексеруге диэлектрикалық заттардың физикалық түрлерін анықтауға және т. б. құралдардың бөлігінде қолданылады. Бұл құрылым автоматты жүйелерде және өлшемді құралдардың негізгі бір бөлігі болып табылады. Олар жилігіне байланысты 3 түрге бөлінеді:

1. Төменгі жилік (0,01-100 кГц).

2. Жоғарғы жилік (0,1-100МГЦ).

3. Өте жоғарғы жилік (100МГц жоғарғы топтарға бөлінеді).

Генератор түрлері сыртқы қоздырмалы және өзіндік қоздырмалы болып екіге бөлінеді. Өзіндік қозынды генератор түрлері авто-генератор деп аталады, ал сыртқы қоздырмалы генератор R, C болып табылады.

Автогенератордың өзіндік қоздыру жағ-дайы (L, C) генераторы.

Автогенераторларда күшейткіштер ре-тінде әртүрлі күшейткіштер түрлері қолда-нылады: транзисторлар, интегралды микро- сұлбалы және индуктивті- сыйымдылықты автогенератордың структуралары пайда лынады. Ондағы күшейткіш коэффиценті К және кері байланыс коэффиценті β звенолардан тұрады. Бұл комплекстік мәндер ішіне кіреді.

Кері байланыс сұлбалсы 4,3 суретте тізбектің жилігіне тәуелді болады. Сондықтан LС өң бойындағы және RС бойындағы төрт полюстегі автогенераторлар түрлеріне бөлінеді егер өзіндік коэффиценті К=1 болса онда кіру кернеуімен шығу кернеуі синусойдалық жағдайда жүреді. Мұндағы 4,4-сутете кернеудің амплетудалық және тербеліс мәндері өзгеруі мүмкін, бұл тәртіп автогенератордың стационарлық тәртібі болып табылады, онда шықпа кернеуі U_ш = U_к;(4,1) болады немесе кірме кернеуі:

. (4,1)

(4,1) теңдеуді комплексті түрде жазамыз.

|K|е^jj |§|e^jy=1, (4,2)

мүндағы: φ, ψ – бұрыштық коэффицент аргументі; К – модульдік коэффициент.

j+y=0.2p; (4,3)

j= -y=2p.

(4,1)-ші теңдеу амплетудалық байланыс теңдеуі. (4,2)-ші теңдеу фазалық байланыс теңдеуі. (4,3)-ші теңдеу жай өзара тепе-теңдік теңдеуі.

а) б)

Сурет 4,4. А) амплитудалық сипаттама; б) тербеліс графигі

Төменгі және инфратөменгі жиіліктегі (бірнеше жүз кГц-тен Гц бөлігіне дейін) гармоникалық тербелістерді алуға пайдаланатын RС-төртполюстникті, кері байланыс звенолық автогенераторды қолданамыз, оларды қысқаша RС-автогенераторы деп атаймыз. Ал LС-(контуры) өнбойы RС-төртполюстниктің жұмыс жиілігіне толық жұмыс істемейді және оның қүрылысы өте үлкен болуы керек.

Жиілікке тәуелді тізбегіндегі әр түрлі RС-күшейткіштік каскадтың көпірлік құрылымды схемасы. 4,45.а, б-суретте көрсетілген.

(а) (б)

Сурет 4,5 RС-күшейткіштік каскадтың көпірлік құрылым схемасы

RС-автогенераторының көмегімен өте жоғарғы жиілікті 10 МГц-тік тербелістерді алуға болады.

RС-автогенератордың қозғалушы фазалық Г – әріптес RС – тізбекті сұлбасы: а) біркаскадтық; б) Г – әріптес кері байланыс RС – көпірлері.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: