Сұранастың мәні және оған әсер етуші факторлар, заңы және қисығы.

Сұраным мен ұсыным нарықтық экономиканың ең маңызды элементтері. Нарық өндіруші мен тұтынушының арасындағы байланыстың ерекше түрі.

Сұраным (D – ағылшын тілден «demand») ақшалай қамтамасыз етілген, нарықтағы тұтыныстың өңі айналған түрі немесе сұраныс – төлем қабілеттілігі бар тұтыныс.

Сұранымға тауардың өзінің бағасы және бағадан басқа факторлар әсер етеді:

1. тауардың бағасы (Р);

2. субстит тауарлардың (алмастырушылардың) және комплементарлық (қосымша) тауарлардың бағасының өсуі) (Р^s, Р^c);

3. тұтынушы табысының өсуі (немесе қысқаруы) (V);

4. ұнайтын және басымдық беретін нәрселерінің өзгеруі (Z);

5. сатып алушылар санының өсуі (N);

6. тұтынушылардың күту жағдайы (Е).

Сұраным қызметі – сұранысты оған әсер ететін әр түрлі факторларға байланысты анықтайтын қызмет.

Сұраным осы факторлардың бәрінің қызметі болып табылады:

Q^D = f (Р, Р^s₁ … Р^s_n, Р^c₁ …Р^c_m, V, Z, N, E),

Ондағы: Q^D – сұраным шамасы.

Сұранымның бағаға байланысты қызметі: Q^D = f (P).

Ондағы: Q^D – сұраныс шамасы; Р – баға.

Сатылған игіліктер санының баға деңгейіне тәуелділігін сызба түрінде беруге болады.

Сұраным қисығы – сатып алушылардың дәл осы уақытта түрлі бағамен экономикалық игіліктің қанша санын сатып алғысы келетінін көрсететіт қисық. Баға өзгеруі сұраныс қисығы бойынша қозғалысты қөрсетеді.

Сұраным шамасының бағаға тәуелділігі

Баға мен сұраным шамасы арасындағы кері тәуелділік сұраным заңы деп аталады.