Тұрақты қысымдағы жылу сыйымдылық. Майер теңдеуі.

Егер газ Р = const кезінде қыздырылса, онда

С_р = δQ / VdT = (d U + РdV) / VdT = d U_μ / dT + РdV_μ / dT

Мұндағы d U_μ / dT - процестің түріне тәуелді емес (идеал газдың ішкі энергиясы P және V – дан тәуелді емес, ол тек Т арқылы анықталады) және әрқашан С_v – ға тең.

Клапейрон – Менделеевтің РV_μ = RT теңдеуін Р = const кезінде Т бойынша дифференциалдасақ мынаны аламыз С_р = С_v + Р - Майер теңдеуі.

С_р әрқашан С_v – дан универсалды газ тұрақтысы шамасына үлкен.

Бұл, газды тұрақты қысымда қыздыру үшін, қысымның тұрақтысы газ көлемінің ұлғаюымен қамтамасыз етілген сияқты, газдың ұлғаю жұмысын орындау үшін тағы да қосымша мөлшерде жылу керек болуымен түсіндіріледі.

С_р = ½ R + R = (i + 2) /2 * R Термодинамикалық процестерді қарастырған кезде негізгі ролді мына шама көрсетеді: γ = С_р / С_v = (i + 2) / 2; - ол Пуассон коэфициенті деп аталады.

Конденсатор — диэлектриктердiң жұқа қабатымен бөлiнген модульдары бойынша тең әр аттас зарядталған екi өткiзгiштен тұратын жүйе.Ол латынның “condenso”- қоюлату, жинақтау деген сөзінен шыққан. Конденсатор электр энергиясын және электр зарядтарын жинақтау үшін қолданылады.

Өткізгіштің электрсыйымдылығы түрліше физикалық факторлардың әрекетінен өзгеруінің қасиеттері:

1) Өткізгіштің электрсыйымдылығы оған екінші зарядталмаған өткізгішті жақындатқанда артады;

2) Екінші өткізгішті жерге жалғау бірінші өткізгіштің электрсыйымдылығын арттырады;

3) Қатты диэлектриктің болуы жүйенің электрсыйымдылығын арттырады;

4) Диэлектриктің қалыңдығын азайтса, өткізгіштер жүйесінің сыйымдылығы артады;

5) Диэлектриктің диэлектрлік өтімділігі артқанда, жүйенің электрсыйымдылығы артады

6) Өткізгіштердің бір-бірімен айқасу ауданын арттырғанда жүйенің электрсыйымдылығы артады.

Конденсатор сиымдылығы:C=q

1. Жазық конденсатордың сиымдылығы: C=

Мұндағы: d – астарлардың арақашықтығы; S - астардың ауданы; - ортаның диэлектрлік өтімділігі.

2. Цилиндрлік конденсатордың сиымдылығы: C= 3. Сфералық конденсатордың сиымдылығы: C=4 Конденсаторларды параллель қосқан кезде сиымдылық: C= Конденсаторларды тізбектей қосқан кезде сиымдылық:

Ядролық күштер -атом ядросын құрайтын нуклондардың арасына әсер ететін және ядроның құрылысы мен қасиеттерін (электрмагниттік күштермен бірге) анықтайды. Ядролық күштердің басқа күштерден (мысалы, гравитациялық және электр-магниттік күштер) өзгеше қасиеттері бар. Оларды қысқаша айтсақ төмендегідей: 1) ядродағы нуклондар арасында әсер ететін күштің шамасы атомның электрондық қабықтарында әсер ететін күштің шамасынан әлдеқайда артық. Сондықтан да нуклонды атом ядросынан сыртқа қарай бөлініп шығару үшін млн-даған эВ-қа тең энергия жұмсалуы керек. 2) Ядролық күштер электр-магниттік және гравитациялық күштерге қарағанда өте қысқа қашықтыққа әсер ететін күш болып есептеледі. Егер екі нуклонның арасындағы қашықтық 10–13 см-ден асса, онда ядролық күштердің шамасы нөлге дейін кемиді. Нуклондар арасындағы қашықтық артқан жағдайда, Ядролық күштердің шамасы кеми бастайды. Ядролық күштердің кенет кеми бастайтын қашықтығын ядролық күштердің әсер ету радиусы (r0~2–3 10–13 см) деп атайды. 3) Ядродағы нуклондар өзіне жақын орналасқан нуклондармен ғана әсерлеседі. Ядролық заттың тығыздығы әр түрлі ядрода да шамамен бірдей. 4) Нуклондар арасындағы өзара әсер күші қашықтыққа ғана байланысты емес, сонымен бірге нуклондар спиндерінің бағдарлануына да байланысты. 5) Ядролық күштердің шамасы өзара әсерлесетін нуклондардың электр зарядына тәуелді емес. Ядролық күштердің дәйекті теориясы әзірше жасалып біткен жоқ. Алайда тәжірибелер ядродағы нуклондардың өзара әсерлері пиондар алмасу арқылы жүзеге асатынын дәлелдейді.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: