ІІІ. Эктодермальді бездер

а) арлық мидың туындылары (неврогенді топ): гипофиздің артқы бөлігі(нейрогипофиз), эпифиз;

б) Ратке қалтасының эпителиінің туындысы: гипофиздің алдыңғы бөлімі (аденогипофиз)

в) Вегетативті нерв жүйесінің симпатикалық бөлімінің туындысы: бүйрекүстібезінің милық заты және параганглилер

Гипоталамус -эндокринді қызметтерді реттеудің жоғарғы орталығы болып табылады.

Ол ішкі мүшелердің қызметтерін бақылап, эндокринді механизмдерді нервтермен топтастырады.

Гипоталамустың сұр затының ядроларында секреторлы нейрондар орналасады. Ядролар гипоталамустың алдыңғы, ортаңғы, артқы бөлімдерінде орналасады.

Алдыңғы бөлімінде жұп супраоптикалық және паравентрикулярлық ядролар орналасады. Екі ядродада нейросекреторлы клеткалар ақуызды нейрогормондар шығарады - вазопрессин (антидиуретикалық гормон - супраоптикалық ядрода), және окситацин (паравентрикулярлы ядроларда)

Ортаңғы бөлімінде аденогипофизотропты нейрогормондар бөлінеді соның арқасында аденогипофиздің жұмысын басқарады. Гипоталамустың нейрогормондарды гипофизге келеді. Осыған байланнысты гипоталамус пен гипофизді ерекше нейрогормональдық гипоталамустық – гипофизарлық нейросекреттік жүйе ГГНХ деген атпен біріктіреді.

Гипоталамус шеткері эндокринді бездерге гуморальді әсерін тигізеді. Оның либериндері гипофиздің алдыңғы бөлімінің клеткаларын белсендіріп тропты гормондардың шығуын реттейді. Гипоталамус ұйқы безінің инсулин гормондарының шығуын күшейтеді.

Гипофиз

Гипофиз gypophysis (glandula pituctaria) ішкі секрецияның кішігірім безі: 20 - ға жуық биологиялық белсенді заттарды шығарады

Морфологиялық жағынан гипофиз үш алдыңғы, ортаңғы, артқы бөлімдерден тұрады. Алдыңғы бөлік бүкіл дененің өсуі мен дамуына әсер етеді. Ішкі секреция бездерінің – қалқанша бездің (тиреотропты гормон), бүйрекбез қыртысының (адренокортикотропты гормон) және жыныс бездерінің (гонадотропты гормон) қызметін күшейтеді.

Ортаңғы бөлік меланостимулирующий, артқы бөлік: антидиуретикалық.

Артқы бөлік қан қысымын арттыра (вазопрессин) тамырлардың бірыңғай салалы бұлшыкеті мен жатырдың (окситацин) жұмысын күшейтеді, сондай-ақ бүйректегі су реабсорбциясына әсер етеді.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: