1 страница. Авторлары: - Кенжеболатова М.Ш

Хаттама № ____________________ ___________________________

______________________________ «____»_____________________

Авторлары: - Кенжеболатова М.Ш. -э.ғ.д., доцент, экономикалық теория және құқық кафедрасының меңгерушісі;

- Мұрсалова Х.Н., -экономикалық теория және құқық кафедрасының аға оқытушысы

ОӘК-не аннотация: Экономикалық теория пәні бойынша аталмыш оқу-әдістемелік кешен пәннің типтік бағдарламасына сәйкес дайындалған. Оқу-әдістемелік кешен барлық экономикалық емес мамандықтарында кредиттік жүйе бойынша оқитын студенттерге арналған.

Пікір жазғандар:- Мадиярова Д.М. – Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ-нің профессоры, э.ғ.д.;

- Қасқатаев Н.М. – С.Сейфуллин атындағы ҚАТУ «Маркетинг» кафедрасының меңгерушісі, э.ғ.к.

Экономикалық теория кафедрасының отырысында қаралып, мақұлданды. Хаттама № 4 «21» _ қараша 2008 ж.

Экономика факультетінің оқу-әдістемелік комиссиясында қаралып, ұсынылды. Хаттама № _ 5 _ «_ 9 _» _ қаңтар __2009 ж.

© С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті, 2009 ж.

МАЗМҰНЫ

Бет

1. КІРІСПЕ..................................................................................................................3

2. СИЛЛАБУС............................................................................................................4

3. ДӘРІС МАТЕРИАЛДАРЫ.................................................................................. 20

3.1. Курстың түсіндірме сөздіктері (глоссарий).................................................... 20

3.2. Қысқаша дәріс конспектісі............................................................................... 35

3.2.1 Экономикалық теорияның пәні және әдістері............................................. 35

3.2.2 Қоғамдық өндіріс негіздері және оның құрылымы..................................... 37

3.2.3 Экономикалық жүйелердің түрлері мен олардың даму заңдылықтары.....39

3.2.4 Меншік қатынастары, кәсіпкерлік олардың экономикадағы ролі..............41

3.2.5 Қоғамдық шаруашылықтың нысандары. Тауарлы өндіріс. Ақша..............43

3.2.6 Нарық және оны реттеу механизмдері. Нарық: түрлері, үлгілері...............45

3.2.7 Сұраныс пен ұсыныс теориясының негіздері................................................47

3.2.8 Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні............................................49

3.2.9 Капитал (қорлар): Ауыспалы айналым мен айналым...................................52

3.2.10 Кәсіпорынның шығындары мен табыстары...............................................54

3.2.11 Өндіріс факторлар нарығы және факторлық табыстардың қалыптасуы..56

3.2.12 Ұлттық экономика жүйе ретінде қызмет ету заңдылықтары....................58

3.2.13 Жұмыссыздық пен инфляция және макроэкономикалық тұрақсыздық...60

3.2.14 Экономиканың циклдық дамуы және экономикалық өсу..........................63

3.2.15 Ақша – несие жүйесі, қаржы жүйесі.............................................................65

4. СЕМИНАР САБАҒЫНЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ (СӨОЖ).................................69

5. СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСҚА ДАЙЫНДАЛУ ТАПСЫРМАЛАРЫ (СӨЖ)..........................................................................................................................82

6. СТУДЕНТТІҢ БІЛІМДЕРІН ТЕКСЕРУГЕ АРНАЛҒАН ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ..............................................................................................................92

7. АУЫЗША ТАЛҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫ............101

8. ЕСЕП-ЖАТТЫҒУЛАРЫ.....................................................................................103

9. ҚОЛДАНЫЛАТЫН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ......................................................106

КІРІСПЕ

Экономикалық теория пәні бұл адамдардың шексіз қажеттілігін қанағаттандыру үшін қоғамдағы шектеулі немесе сирек кездесетін ресурстарды пайдалану арқылы игіліктерді өндіруді зерттейтін ғылымның бірі.

Курстың мақсаты: Экономикалық теориядағы нарықтық экономика мемлекеттің негізгі игілік факторына және қоғамның толық түрде алғанда дамуының негізгі ұғымдары, принциптері және заңдылықтарын оқу болып табылады.

Курстың міндеті: Экономикалық теорияны студенттің толық түрде түсінуі, оның әлемге көзқарасын қалыптастырады, экономикалық теория саласындағы теориялық және методологиялық бағыттарды бағалауға және алған білімдерін тәжірибеде пайдалануға, сонымен қатар экономиканы басқару, қаржы және арнайы пәндерді оқуға көп көмек береді.

Курс аяқталғанда студенттер төмендегі көрсетілген талаптарды білуі қажет:

· экономикалық жүйелердің құрылымы және классикалық жүйелердің критерияларын;

· экономикалық мектептердің негізгі даму бағыттары;

· қазіргі жағдайдағы нарықтық экономиканың негізгі факторлары мен даму тенденциялары;

· мемлекеттің экономикалық жүйесін басқару кезіндегі экономикалық саясаттың түрлері.

Оқу-әдістемелік кешен, ғылыми және статистикалық әдебиеттермен өздігінен шығармашылық жұмыс істеуге дағдылайды. Оқу үрдісінде студенттерді өздігінен оқытудың маңызды нысандарының бірі – логикалық, ойлау іс-қимылдарын, қабілеттіліктерін арттыру.

Оқу-әдістемелік кешенінің негізгі мақсаттары мен міндеттері:

- берілген тақырыптың нақты мағынасын зерттеудегі жүйелік тәсілдерді қолдана білуге бағыттар беру;

- нарықтық экономиканың күрделі өзгерістерін жалпы теориялық аспектілерін салыстыру қабілеттілігін дамыту;

- тақырып төңірегінде ғалым экономистердің еңбектерін, мемлекеттік құжаттарды студенттің терең білуіне үйрету;

- тақырыптың сұрақтарын мемлекеттің ішкі және сыртқы өмірінің өзекті мәселелерімен байланыстыра алуға бейімдеу;

- тесттік тапсырмаларды және есепті дұрыс шеше білуі тиіс;

- студенттердің «Экономикалық теория және құқық» кафедрасы пәндерінен алған білімдерінің денгейін жоғарылату және т. б.

Аталмыш оқу-әдістемелік кешенде «Экономикалық теория және құқық» кафедрасының Экономикалық теория пәні бойынша қойылатын жалпы талаптар мен тапсырмалар қарастырылған.

1. Оқытушы жайлы мәліметтер

Лектор - Мұрсалова Халима Нұғманқызы С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің «Экономикалық теория және құқық» кафедрасының аға оқытушысы.

Телефон: 31-75-88, 731 кабинет.

Қабылдау сағаты: кафедраның кеңес беру кестесі бойынша

2. Пән туралы мәліметтер

· Экономикалық теория

· Курс -2

· Кредиттер саны - 2

· Дәріс сағаттары -15

· Семинар сағаттары -15

· Семестр -3

· өткізу орыны - экономикалық теория және құқық кафедрасы

Оқу уақытын бөлу

3. Пререквезиттері

· Математика;

· Тарих;

· Философия

4. Постреквезиттері

· Микроэкономика;

· Макроэкономика;

· Мемлекет және бизнес;

· Халықаралық экономика

5. Пәннің қысқаша сипаттамасы.

Курстың мақсаты: экономикалық теориядағы нарықтық экономика мемлекеттің негізгі игілік факторына және қоғамның толық түрде алғанда дамуының негізгі ұғымдары, принциптері және заңдылықтарын оқу болып табылады.

Курстың міндеті: экономикалық теорияны студенттің толық түрде түсінуі, оның әлемге көзқарасын қалыптастырады, экономикалық теория саласындағы теориялық және методологиялық бағыттарды бағалауға және алған білімдерін тәжірибеде пайдалануға, сонымен қатар экономиканы басқару, қаржы және арнайы пәндерді оқуға көп көмек береді.

Курс аяқталғанда студенттер төмендегі көрсетілген талаптарды білуі қажет:

· экономикалық жүйелердің құрылымы және классикалық жүйелердің критерияларын;

· экономикалық мектептердің негізгі даму бағыттары;

· қазіргі жағдайдағы нарықтық экономиканың негізгі факторлары мен даму тенденциялары;

· мемлекеттің экономикалық жүйесін басқару кезіндегі экономикалық саясаттың түрлері.

6. Пәннің мазмұны

6.1. Дәріс сабақтарының жоспары

1-Тақырып. Экономикалық теорияның пәні мен әдістері

1.1. Экономикалық теория пәнін анықтау

1.2. Экономикалық зерттеу әдістері

1.3. Экономикалық теорияның функциялары

1.4. Негізгі экономикалық түсініктер

2-Тақырып. Қоғамдық өндірістің негіздері

2.1. Экономикалық ресурстар мен экономикалық факторлар

2.2. Өндірістің негізгі факторлары

2.3. Қоғамдық өндірістің құрылымы

2.4. Өндіріс және ұдайы өндіріс

3-Тақырып. Экономикалық жүйелердің типтері мен даму заңдылықтары

4.1. Экономикалық жүйе және оның элементтері

4.2. Экономикалық жүйелер типтерінің жіктелуі

4.3. Аралас экономикалық жүйе

4-Тақырып. Меншік қатынастары және кәсіпкерлік, олардың экономикадағы ролі

3.1. Меншік туралы түсінік

3.2. Меншіктің экономикалық және құқықтық мағынасы

3.3. Қазақстандағы мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру: кезеңдері, формалары, әдістері және мәселелері

5-Тақырып. Қоғамдық шаруашылықтың нысандары. Тауарлы өндіріс. Ақша

5.1. Шаруашылық жүргізудің тәсілдері: натуралдық және тауарлық

5.2. Тауарлы шаруашылықтың мәні

5.3. Ақшаның мәні мен атқаратын қызметтері

6-Тақырып. Нарық және оны реттеу механизмдері. Нарық: түрлері, құрылымы, үлгілері

6.1. Нарықтың мәні және шаруашылық түрлері

6.2. Нарық механизмінің негізгі элементтері: сұраныс, ұсыныс, баға, бәсеке қабілеттілігі

6.3. Нарықтың атқаратын қызметтері. Нарықтық экономиканың кемшіліктері мен артықшылықтары

7-Тақырып. Сұраныс пен ұсыныс теориясының негіздері

7.1. Сұраныс заңы. Сұраныс қисығы.

7.2. Ұсыныс заңы. Ұсыныс қисығы

7.3. Сұраныс пен ұсыныстың бір-біріне әсер етуі

7.4. Нарықтық тепе-теңдік

7.5. Икемділік түсінігі және икемділік коэффициенті

7.6. Тұтынушының тәртібі

8-Тақырып. Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні

8.1. Кәсіпкерліктің әлеуметтік-экономикалық мәні

8.2. Қазақстандағы кәсіпкерлікті ұйымдастырудың негізгі формалары

8.3. Қазақстан Республикасындағы кәсіпкерліктің дамуы

9-Тақырып. Капитал (қорлар): Ауыспалы айналым мен айналым

9.1. Кәсіпкерлік капитал

9.2. Кәсіпкерлік капиталдың ауыспалы айналымы

9.3. Негізгі және айналмалы капитал

9.4. Кәсіпорын қорларының ауыспалы айналымы мен айналымның сатылары

9.5. Амортизациялық қор және инвестициялар құрылымы

10-Тақырып. Кәсіпорынның шығындары мен табыстары

10.1. Шығындардың түрлері және олардың жіктелуі

10.2. Тұрақты және өзгермелі шығындар

10.3. Табыс және пайда

11- Тақырып. Өндіріс факторлар нарығы және факторлық табыстардың қалыптасуы.

11.1. Еңбек нарығы

11.2. Жалақы. Жалақының деңгейі мен динамикасы

11.3. Экономикалық рента түрлері, жер нарығы

12-Тақырып. Ұлттық экономика жүйе ретінде қызмет ету заңдылықтары.

12.1. Жүйе ретіндегі Ұлттық экономика

12.2. Ұлттық байлық: мазмұны мен құрылымы

12.3. Экономикалық тепе-теңдік және экономикалық өсу

12.4. Жиынтық сұраныс және жиынтық ұсыныс

12.5. Экономикалық өсу көрсеткіштері мен факторлары

13-Тақырып. Жұмыссыздық пен инфляция макроэкономикалық тұрақсыздықтың көрінісі ретінде

13.1. Жұмыссыздықтың себептері мен нысандары

13.2. Инфляцияның түрлері мен көрсеткіштері

13.3. Экономикалық циклдың түрлері мен фазалары

14-Тақырып. Экономиканың циклдық дамуы және экономикалық өсу

14.1. Нарықтық экономикалық циклдың дамуы

14.2. Экономикалық цикл және оның кезеңдері

14.3. Экономикалық өсу түрлері және себептері

14.4. Экономикалық өсудің типтері мен факторлары

15-Тақырып. Ақша – несие жүйесі, қаржы жүйесі

15.1. Ақша, несие, қаржы жүйесінің түсінігі мен типтері

15.2. Ақша нарығындағы тепе-теңдік

15.3. Әлеуметтік саясаттың негізгі заңдылықтары

15.4. Сыртқы экономикалық мемлекеттік қарыз

6.2. Семинарлық сабақтардың жоспары:

1-Тақырып. Жалпы экономикалық теория пәнінің негізгі экономикалық түсініктері

1.1. Экономикалық теория пәні

1.2. Экономикалық қатынастар және олардың құрылымы

1.3. Негізгі экономикалық түсініктер

2-Тақырып. Қоғамның экономикалық дамуының жалпы негіздері

2.1. Экономикалық ресурстар және өндіріс факторлары

2.2. Материалдық игіліктерді өндіру тәсілі

2.3. Жай және кеңейтілген ұдайы өндіріс

3-Тақырып. Экономикалық жүйелердің үлгілері және оның тиімділігі

3.1. Экономикалық жүйе және оның элементтері

3.2. Экономикалық жүйелер типтерінің жүктелімі

3.3. Экономикалық жүйелер тиімділігінің салыстырмалы сараптамасы

3.4. Экономиканың түрлі типтеріндегі мемлекеттің ролі

4-Тақырып. Меншік қатынастары және олардың экономикадағы ролі

4.1. Меншік экономикалық категория ретінде

4.2. Меншік құқықтарының экономикалық теориясы

4.3. Меншік нысандары және олардың нарықтық экономикадағы көптүрлілігі

4.4. Қазақстан Республикасының мемлекет тарамағынан алу және жекешелендіру

5-Тақырып. Қоғамдық шаруашылық пен қоғамдық өндірісті тауарлы ұйымдастыру

5.1. «Қоғамдық шаруашылық нысандары» түсінігі және оның элементтері

5.2. Шаруашылықтың натуралды және тауарлық нысандары

5.3. Құн теориясы және шекті пайдалылық теориясы

5.4. Ақшаның пайда болуы және оның мәні. Инфляция

6-Тақырып. Нарықтық экономиканың мәні және оны реттеу механизмдері

6.1. Нарықтың мәні. Нарықтың негізгі теориялық реттелуі

6.2. Нарықтық механизмнің элементтері: сұраныс, ұсыныс, баға, бәсеке

6.3. Нарық түрлерін жіктеу

6.4. Нарық инфрақұрылымы

7-Тақырып. Сұраныс пен ұсыныс теориясының негіздері

7.1. Сұраныс заңы. Сұраныс қисығы. Сұранысқа әсер етуші баға емес факторлар

7.2. Ұсыныс заңы. Ұсыныс қисығы. Ұсынысқа әсер етуші баға емес факторлар

7.3. Сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекет етуі. Рыноктың тепе-теңдігі

7.4. Икемділік түсінігі. Баға және табыс бойынша сұраныс икемділігі

7.5. Ұсыныс икемділігі. Рыноктың экономикадағы тұтынушының мінез-құлқы

8-Тақырып. Кәсіпкерлік капитал және оның тиімді пайдалану көрсеткіштері (қорлар)

8.1. Негізгі және айналмалы капитал

8.2. Ауыспалы айналымның сатылары және инвестициялық құрылым

8.3. Кәсіпорынның айналмалы қаражаттары

8.4. Өндіріс уақыты мен айналыс уақыты

9-Тақырып. Нарықтағы бәсеке және монополия

9.1. Бәсекенің мәні, оның экономикадағы рөлі

9.2. Акционерлік қоғамдар (корпорациялар)

9.3. Қаржылық-өнеркәсіптік топтар

9.4. Қазіргі жағдайдағы халықаралық монополиялар мен монополистік бірлестіктердің рөлі

10-Тақырып. Өндіріс шығындары және өндіріс факторлары

10.1. Тұрақты және өзгермелі шығындар

10.2. Орташа және шекті шығындардың өзара байланысы

10.3. Қысқа және ұзақ мерзімді шығындар

10.4. Пайданың мөлшерін анықтайтын факторлар

10.5. Еңбекақы төлеу нысандары мен жүйелері

10.6. Дифференциялдық рента1және 2, абсолюттік рента

11-Тақырып. Ұлттық экономиканың жүйелері және типтерінің даму заңдылықтары

11.1. Ұлттық экономиканың құрылымы

11.2. Макродеңгейдегі ұдайы өндірістің экстенсивті және интенсивті типтері

11.3. Ұлттық есеп жүйесі және ұлттық байлық

11.4. Әлеуметтік-экономикалық даму кезеңдерінің бағыттары және ақпараттық экономика

12-Тақырып. Экономиканың циклдық дамуы мен экономикалық динамиканың нысаны. Инфляция және жұмыссыздықтың себептері мен көрсеткіштері

12.1. Экономикалық циклдың әлеуметтік-экономикалық салдары

12.2. Инфляцияның көрсеткіштері және түрлері

12.3. Жұмыссыздықтың себептері және нысандары

12.4. Экономикалық дағдарыстың ерекшеліктері

13-Тақырып. Макроэкономикалық реттеу

13.1. Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі түрлері

13.2. Мемлекеттік шығындар және жиынтық сұраныс

13.3. Өтпелі экономика жағдайындағы мемлекеттік реттеудің ерекшелігі

13.4. ҚР салық және фискалды саясаты

14-Тақырып. Мемлекеттің әлеуметтік және аймақтық саясаты

14.1. Мемлекеттің әлеуметтік саясатының қажеттілігі және оның маңызы мен мәні

14.2. Халықты әлеуметтік қорғаудың негізгі бағыттары мен әлеуметтік жаңаруы

14.3. Аймақтық саясат және оның жүзеге асырудың әдістері

15-Тақырып. Ақша несие қаржы жүйесі

15.1. Ақша және оның функциялары. Ақша жүйесінің түсініктері мен типтері

15.2. Ақшаға сұраныс және ұсыныс

15.3. Ақша несие саясатының мақсаттары мен тиімділігі

15.4. Қаржы жүйесінің саясаты

7. Пән бойынша студенттердің өзіндік жұмысты орындау және тапсыру кестесі

8. Студенттің өзіндік жұмысты ұйымдастыру туралы нұсқаулары

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: