Билет. Үйлені тойлар байланысты салт-дәстүрлер туралы.

Отбасы-қоғамның бір бөлшегі. Үйлену, өз алдына отау тігіп, түтін түтету ғасырдан ғасырға жалғасып келе жатқан тарихи салт. Үйлену және үй болұға байланысты қазақтың бірнеше салт-дәстуүрлер бар. Олар: жаушы жіберу, құда тұсу, құдайларды қарсы алу, қалыңмал, жасау, ілу сыңсү, келін түсіру, беташар, неке қию, отау шығару.

Жаушы жіберу. Жаушы-қыз айттыруға баратын өкіл. Ол сөзге шешен, әзіл-қалжынға жүйрік адам болуы керек. Оның міндетті-қыз әкесін көндіріп, бойжеткенге құда түсіп, құдалыққа келер күнді белгілеу.

Беташар. «Уә әлеумет! Енді беташар тыңдайық!» Жаңа түскен келінді «беташар» дәстүрі жасалмай ешкім көре алмайды. Оған тойға жиналған туыс туғандар қатысады. Жас келіннің екі жағында екі көргенді келіндері тұрады. Мұнда «Беташар» жыры айтыла отырып, келінге оның ағасы, енесі, оның басқа туыстары таныстырылып, келін оларға сәлем жасайды.

Неке қию. Үйлену тойының ең жауапты кезені – қыз бен некесін қию. Некені молда қияды. Неке суы ішіледі. Неке суы үлкен кесеге құйылып, неке дұғасы оқыларда суға тұз, қант, сақина, жебе салынынады. Отау көтеру. Ол «үйленді, жұпты болдың» деген мағынаны білдіреді. Әдетте ұлы үйленетін, қызы тұрмысқа шығатын атаөана алдымен отау дайындайды. Қыз жасауына отау қосыла берілетін. Отқа май құйылады, «босаға майлау» жасалады. Алғашқы дастархан жайылып, оған мол тағам жасалады.

Жақын туыстар отауға көрімдік әкеліп, мал атайды, бағалы мүліктер сыйлайды. Жас отау әке үйінің оң жағына тігіледі.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: