Німнің өзіндік құны. Кәсіпорын шығындары.

•Өнімнің (жұмыстың, қызметтің) өзіндік құны – өнімді өндіру кезінде пайдаланылатын табиғи ресурстардың, материалдардың, отынның, энергияның, негізгі қорлардың, еңбек ресурстарының, оны дайындау мен өткізуге жұмсалатын басқа да шығындардың ақшалай бағалануы. Өнімнің өзіндік құны – кәсіпорынның өнім өндіруге және өткізуге жұмсаған шығындарының ақшалай тұлғалануы. Кез келген меншік нысандағы кәсіпорын нарықтық қатынас жағдайында – залалсыз жұмыс істеуге тиіс. Өнімнің өзіндік құны аса маңызды экономикалық көрсеткіштерінің бірі болып табылады.

•Өндіріс шығындары мен өндіріске жұмсалған шығындар теориялық және тәжірибелік жағынан ұқсас емес. Кәсіпорын шығындары, олардың экономикалық міндеттеріне қарай ажыратылады. Шығындардың ұдайы өндіріс процесіндегі шығынын анықтап, айыру өте маңызды. Ұдайы өндіріс белгісі бойынша кәсіпорынның шығындарын үш түрге бөлуге болады:

– өнімнің өзіндік құнын құрастыратын өндірістік және өнім өткізуге жұмсалатын шығындар. Бұл айналмалы капиталдың жылжымалы арқылы өнім өткізуден түскен түсімінен өтелетін ағымдағы шығындар;

– өндірісті ұлғайту мен жаңартуға жұмсалған шығындар. Кәсіпорынның негізгі және айналмалы қорлардың көлемін ұлғайтуын, шығымын жақсартуға жұмсалатын бір жолғы шығын ақысы.

– әлеуметтік, мәдени, тұрғын үй – тұрмыстық жағдайларға қосылатын шығындар. Олар тікелей өндіріспен байланысты және кәсіпорынның арнаулы қорларынан қаржыланады.

Өндіріс шығындары – экономикалық және бухгалтерлік болып ажыратылады. Экономикалық шығындар – жеткізушілерге пайдаланатын ресурстар, оған кәсіпорын төлемдерінің барлық түрлерін атауға болады. Олар екі түрден тұрады: сыртқы (көрінетін немесе ақшалай) және ішкі (көрінбейтін немесе имплициттік) шығындар.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: