Карбонат- анионының СО32- дербес реакциялары

Карбонат-ионы СО₃^2- толығымен CO₂ газына және H₂O ыдырайтын көмір қышқылының Н₂CO₃ анионы. Көмір қышқылы - өте әлсіз қышқыл болып табылады.

I. Барий хлориді ВаСI₂ CO₃^2- анионымен әрекеттесіп, барий карбонатының ақ тұнбасын түзеді. Түзілген тұнба күкірт қышқылынан (H₂SO₄) басқа барлық қышқылдарда ериді:

ВаСI₂ + Na₂CO_{3 =} 2NaCI + BaCO₃↓

Ba²⁺ + CO₃^2- = BaCO₃ ↓

1-тәжірибе. 5 тамшы натрий карбонаты ерітіндісіне 5 тамшы барий хлориді ерітіндісін қосыңдар. Сұйытылған қышқылдарда еритін барий карбонатының ақ тұнбасы түзіледі.

II. Күміс нитраты АgNO₃ CO₃^2- анионымен әрекеттесіп, ақ тұнба түзеді. Түзілген тұнба тұз қышқылынан (НСI) басқа қышқылдарда жақсы ериді.

2АgNO₃ + Na₂CO_{3 =} 2NaNO₃ + Аg₂CO₃↓

2Аg⁺ + CO₃^2- = Аg₂CO₃↓

2-тәжірибе. 2-3 тамшы натрий карбонаты ерітіндісіне 2-3 тамшы күміс нитраты ерітіндісін қосыңдар. Күміс нитратының ақ тұнбасы түзіледі.

III. Қышқылдар көмір қышқылының тұздарын ыдыратады, реакция нәтижесінде көміртегінің (IV) қос тотығын CO₂↑ бөліп шығарады:

Na₂CO_{3 +} 2HCl = 2NaCl + H₂CO₃

CO₃^2- ↔ H₂O + CO₂↑

3-тәжірибе. Пробиркаға 5-8 тамшы зерттелетін Na₂CO₃ ерітіндіні тамызып, оған сонша тамшы 2моль/л тұз қышқылының ерітіндісін қосамыз. Ерітіндіге 2-3 тамшы әк (извест) суын тамызамыз.

Ерітіндінің лайланғанына назар аударыңдар. Қышқылдық тұз түзілгенде ерітіндінің лайланғаны жойылады:

Са(ОН)₂ +СО₂ = СаСО₃↓ + Н₂О

СаСО₃↓+ СО₂ +Н₂О = Са(НСО₃)₂

Тәжірибені жүргізу шарттары:

1. Реакцияны рН ≤ 7 болғанда жүргізу қажет.

2. Әк (извест) суы мөлдір және жаңадан дайындалған болуы керек.

3. SO₃^2- анионы реакцияның жүруіне кедергі жасайды.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: