Кіріспе бөлімі. «Қоршаған орта және денсаулық» пәні, негізгі түсініктер, мақсаты, міндеттері, зерттеу нысандары. 1 страница

Оқу жылындағы «Қоршаған орта және денсаулық» пәні бойынша

Оғамдық денсаулық сақтау» мамандығынның 3 курс студенттеріне арналған

Емтихан тесттері

Жалпы гигиена және экология кафедрасы мәжілісінде талқыланып бекітілді,

Хаттама №___________ «______»___________2013 ж.

Кафедра меңгерушісі,

М.ғ.д., профессор Ү.И. Кенесариев

Алматы, 2013

Кіріспе бөлімі. «Қоршаған орта және денсаулық» пәні, негізгі түсініктер, мақсаты, міндеттері, зерттеу нысандары.

1. Химиялық заттардың топырақтан адам организміне түсу жолдары:

1. ауалы-тамшылы

2. тікелей жанасу арқылы

3.+ транслокациялық

4. аспирациялық

5. ингаляциялық

2. Гумус деген – бұл:

1. топырақтың аналық қазбалары

2. топырақтың минералдық құрамы

3.+ топырақтың коллоидты органикалық фракциясы

4. топырақ микроорганизмдері

5. топырақтың макроорганизмдері

3. Биогеохимиялық провинция дегеніміз – бұл:

1. жануарлардың белгілі бір түрі мекен ететін жер шарының белгілі бір климаттық ауданы

+ 2. судың немесе топырақтың құрамында микроэлементтердің жоғары немесе төмен болатын территориялар

3. ауылшаруашылығында қолдануға болматын аймақтар

4. санаториларды орналастыруға болатын аймақтар

5. антропогенді ластаушылардың салдарынан территориядағы топырақтың құрамындағы микроэлементтердің аз болуы

4. Жасанды биогеохимиялық провинцияларға жатады:

1. жұқпалы аурулар таралатын табиғи – географиялық аймақтар

2. территориядағы өнеркәсіптік тастандылармен және ағынды сулармен ұзақ уақыт ластанған топырақ

3. вирусты аурулар таралған аймақ

4. гельминттер таралған аймақтар

+ 5. антропогенді ластаушылардың салдарынан территориядағы топырақтың құрамындағы микроэлементтердің аз болуы

5. Биосфераның химиялық заттармен ластануы әкеледі:

1. тұрғындар арасындағы жұқпалы ауруларға

+2. эндемиялық ауруларға

3. паразитарлық ауруларға

4. өндірістік жарақаттардың жиілеуіне

5.гастрит және асқазан ойық жарасы ауруларының төмендеуі

6. Топырақтың микроорганизмдермен және гельминттермен ластану көздері:

1. өнеркәсіптік кәсіпорындар

2. жылуэнергетика кәсіпорындары

3. атмосфералық тұнбала

4.+ тұрмыстық ағынды сулар

5. автокөлік

7. Топырақтың микроорганизмдермен және гельминттермен ластану көздері болып табылады:

1. өнеркәсіптік кәсіпорындар

2. жылуэнергетика кәсіпорындары

3. атмосфералық тұнбала

4. автокөлік

5.+ малшаруашылықта пайдаланған ағынды сулар

8. Медициналық экология түсінігі:

1. ҚО және тұрғындар денсаулығын зерттейтін ғылым

+2. адамның көп компонентті қоршаған әлемнің биологиялық және әлеуметтік заттармен,үнемі күрделеніп отыратын қоршаған ортамен байланысы

3. тірі ағзалардың сонымен қатар адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасын зерттейтін ғылым

4. тұрғындар денсаулығын зерттейтін ғылым

5. ҚО сапасын зерттейтін ғылым

9. Топырақтың құрамындағы химиялық ластаушыларды не үшін регламенттеу үшін қажет:

1. топырақтың химиялық құрамын жақсарту үшін

+2. топырақтағы өсіп келе жатқан өсімдіктердің қауіпсіздігіне және тағамдық құндылығына кепілдік беру

3. судың химиялық құрамын жақсарту үшін

4. болжамдау үшін және топырақ пен өсімдіктердің сапасын жақсарту мақсатында

5. адам үшін атмосфералық ауаның, жабық және ашық су көздерінің қауіпсіздігіне кепілдік беру үшін

10. Экология бұл:

1. тірі ағзалардың бір – бірімен қарым қатынасын зерттейтін ғылым

+2. барлық тірі организмдердің (сонымен қатар адамның) өзаражәнеқоршаған ортамен қарым-қатынасын зерттеейтін ғылым

3. барлық тірі организмдердің бір-бірімен қарым-қатынасын және бір – біріменөзара байланысын және олардың мекен ететін орта жүйесінің заңдылықтарын зерттейтін ғылым

4. қоршаған ортаның өсімдік әлеміне әсерін зерттейтін ғылым

5. ҚО жануарлар әлеміне әсерін зерттейтін ғылым

11. Биосфера бұл:

1. топырақтағы тірі организмдерініңбелсенді өмір аймағы

2. ауыз судағы тірі организмдердіңбелсенді өмір аймағы

3.+ жердегі, судағы және атмосферадағы тірі организмдердің белсенді өмір аймағы

4. қоршаған ортаның өсімдік әлеміне әсерін зерттейтін ғылым

5. Тау қазбаларындағы белсенді өмір аймағы

12. «Биогеоценоз» бұл:

1. мұхиттардағы тірі организмдердің жиынтығы

+ 2. өсімдіктердің, жануарлар әлемінің, микроорганизмдердің және олардың мекен ететін ортасының жиынтығы

3. өзен суларындағы организмдер жиынтығы

4. қалалардағы топырақтың құрамындағы тірі организмдер жиынтығы

5. ауылдардағы топырақтың құрамындағы тірі организмдер жиынтығы

13. Атмосфералық ауаның антропогенді ластануы дегеніміз бұл:

1. табиғи биологиялық факторлардың әсерінен атмосфера сапасының өзгеруі

+2. адамның шаруашылық іс-әрекеті нәтижесінде атмосфера сапасының өзгеруі

3. тірі емес табиғаттың табиғи факторлардың әсерінен атмосфераның ластануы

4.тірі емес табиғаттың табиғи факторлардың әсерінен атмосфера сапасының өзгеруі

5. жанартау белсенділігі нәтижесінде атмосфералық ауа сапасының өзгеруі

14. Минимата ауруының себебі:

1. судың құрамында фтордың көп болуы

+2. судың құрамында сынаптың көп болуы

3. судың құрамында темірдің көп болуы

4. судың құрамында темірдің аз болуы

5. судың құрамында фтордың аз болуы

15. Ауыз су құрамында фтордың көп болуы қандай ауруға әкеледі:

1. тіс жегісі

+ 2. флюороз

3. метгемоглобинемия

4. эндемиялық зоб

5. Минимата ауруына

16. Ауыз су құрамында фтордың аз болуы қандай ауруға әкеледі:

1.+ тіс жегісі

2. флюороз

3. метгемоглобинемия

4. эндемиялық зоб

5. Минимата ауруына

7. Автотрасса маңындағы топырақты қауіпті химиялық ластаушы затты көрсетіңіз:

1. темір

2. кадмий

+ 3. қорғасын

4. магний

5. хром

18.Транслокациялық жолмен ластанудегеніміз:

1. ластаушы заттардың топырақтан суға миграцияланулануы

2. ластаушы заттардың топырақтан атмосфералық ауаға миграцияланулануы

+ 3. ластаушы заттардың топырақтан өсімдіктерге түбірлік жүйесі арқылы

миграцияланулануы

4. ластаушы заттардың ауадан топыраққа миграцияланулануы

5. ластаушы заттардың судан топыраққа миграцияланулануы

19. Антропогенді ластануға жатады:

1.+ өнеркәсіптік кәсіпорындардан шығатын ластаушылар

2. жанартау белсенділігі нәтижесінде ауада кадмий концентрациясының болуы

3. атмосфералық ауаның табиғи химиялық құрамы

4. күн радиациясы

5. жер қыртысынан және әлемдік мұхиттан сынаптың булануы

20. Фондық ластануға жатады:

1. өнеркәсіптік кәсіпорындардан шығатын ластаушылар

+2. жанартау белсенділігі нәтижесінде ауада кадмий концентрациясының болуы

3. атмосфералық ауаның табиғи химиялық құрамы

4. күн радиациясы

5. автокөліктен шығатын ластаушылар

21. Ұйымдастырылған шығарындыларға жатады:

1. герметизацияның және орталықтандырылған сорып – шығару жүйесінің болмауынан пайда болатын шығарындылар

2. санитарлық қызметте қарастырылған және келісімделген шығарындылар саны

3.+ шаң-газ тазарту жүйесінен өткен шығарындылар

4. жағдайларда пайда болатын шығарындылар

5. өндірістік үрдіске сайкелетін шығарындылар

22. Ұйымдастырылмаған шығарындыларға жатады:

1.+ герметизацияның және орталықтандырылған сорып – шығару жүйесінің болмауынан пайда болатын шығарындылар

2. санитарлық қызметте қарастырылған және келісімделген шығарындылар саны

3. шаң-газ тазарту жүйесінен өткен шығарындылар

4. жағдайларда пайда болатын шығарындылар

5. өндірістік үрдіске сайкелетін шығарындылар

23. Қордалы шығарындылар бұл:

1. герметизацияның және орталықтандырылған сорып – шығару жүйесінің болмауынан пайда болатын шығарындылар

+2. санитарлық қызметте қарастырылған және келісімделген шығарындылар саны

3. шаң-газ тазарту жүйесінен өткен шығарындылар

4. жағдайларда пайда шығарындылар

5. өндірістік үрдіске сайкелетін шығарындылар

24. Дүркін шығарындылар бұл:

1. герметизацияның және орталықтандырылған сорып – шығару жүйесінің болмауынан пайда болатын шығарындылар

2. санитарлық қызметте қарастырылған және келісімделген шығарындылар саны

3. шаң-газ тазарту жүйесінен өткен шығарындылар

4.+ жағдайларда пайда болатын шығарындылар

5. өндірістік үрдіске сайкелетін шығарындылар

25. Атмосфералық ауаның ластануына жатады:

1.+ фондық жәнеантропогендік

2. коммуналдық және тұрмыстық

3. қалалық және ауылдық

4. биотикалық және абиотикалық

5. ықшам аудандық және аймақтық

26. Смогтардың типтеріне жатады:

1. Лос-Анжелестік және Лондондық

2. Нью-Йорктік және Техастық

3. Париждік және Гаагтық

4. Доновандық және Ливерпульдік

5. Римдік және Канзастық

1. А, В

+ 2. А, Д

3. В, Д

4. В, Е

5. Д,Е

27. Фотохимиялық смогтың негізгі компоненттеріне жататыны:

1.+ озон, азота және көміртегі тотықтары

2. көмірқышқыл газы және аммиак

3. су, күкірт және азот тотықтары

4. ауыр метал тұздары

5. шаң

28. Атмосфералық ластану кезінде ерекше токсикалық заттарға не жатады:

1.+ органикалық асқын тотықтар және озон

2. аммиак

3. аргон

4. азот

5. көмірқышқыл газы

29. Атмосфералық ауаның канцерогенді ластаушыларына не жатады:

1.+ көмірқышқыл газы және инертті газдар

2. радионуклидтер және бенз(1.пирен

3. аргон және озон

4. азот тотықтары

5. күкірт тотықтары

30. Қазақстанның қандай аймақтары экологиялық кризис:

1. Көкшетау облысы

2. СолтүстікҚазақстаноблысы

3.+ ШығысҚазақстан облысы

4. Арал теңізінің өңірі

5. Ақмола облысы

31. Қазақстанның қандай аймақтарыэкологиялық апат аймақтарына жатады:

1. Көкшетау облысы

2. СолтүстікҚазақстаноблысы

3. ШығысҚазақстан облысы

4.+ Арал теңізінің өңірі

5. Ақмола облысы

32. Ағынды сулар қандай категорияларға бөлінеді:

1.+ тұрмыстық, өнеркәсіптік, ауылшаруашылықтық және жаңбырлық

2. органикалық, бейорганикалық және аралас

3. физикалық, химиялық және биологиялық

4. ұйымдастырылған, ұйымдастырылмаған және қордалы

5. токсикалық, бейтоксикалық және инерттік

33. Тұрмыстық ағынды сулар құрамында ненің жоғары болуымен сипатталады:

1. ауыр металлдар, целлюлоза және мұнайөнімдері

+2. органикалық заттар, патогенді микрофлора және гельминттер

3. органикалық және бейорганикалық қышқылдар

4. бөлшектелген заттар, құм

5. мұнай өнімдері, пестицидтер және тыңайтқыштар

34. Суды биологиялық ластаушы көздеріне жатады:

1.+ ауыл-шаруашылықтық ағындыжәне шаруашылық-тұрмыстық ағынды сулар

2. автокөлік және өнеркәсіп

3. өндірістің ұйымдастырылған және ұйымдастырылмаған шығарындылар

4. қара және түсті металлургия

5. жылуэнергетика және гидроэнергетика

35. Тұрғындар денсаулығын сипаттайтын көрсеткіштерге не жатады:

1.+ физикалық даму, мүгедектік

2. клиникалық, инструменталдық

3. адаптация, төзімділік

4. медициналық, беймедициналық

5. экологиялық, әлеуметтік

36. Тұрғындардың демографиялық көрсекіштеріне не жатады:

1.+ туу саны, өлім-жітім, табиғи өсу

2. физикалық даму, мүгедектік

3. медициналық көмек көрсету деңгейі

4. аурушаңдық, инфекциялық аурушандық

5. аурушандық, мүгедектік, әлеуметтік жағдай

37. Сынаптың созылмалы арнайы әсерінен қандай аурулар дамиды?

1. Итай-Итай

2. остеохондродистрофия

3.+ Минимата

4.тұяқты ауру

5. флюороз

37. Кадмидің созылмалы арнайы әсерінен қандай аурулар дамиды?

1.+ Итай-Итай

2. остеохондродистрофия

3. Минимата

4.тұяқты ауру

5. флюороз

39. Тұрғындар денсаулығына химиялық ластаушылардың жедел әсері мынандай көріністермен көрінеді:

1.+ әдеттегі ластаушылардың концентрациясы бірден өсіп кеткен кезде

2. әдеттегі ластаушылардың концентрациясы біртіндеп ұлғайған кезде

3. әдеттегіластаушылар уақытша ластанған кезде

4. төменгі концентрациямен үнемі ластанған кезде

5. әдеттегі ластаушылармен ластанған кезде

40. Тұрғындар денсаулығына химиялық ластаушылардың жедел әсері келесі жағдайда көрінеді:

1. әдеттегіластаушылардың концентрациясы уақытша өсіп кеткен кезде

2. әдеттегі ластаушылардың концентрациясы біртіндеп ұлғайған кезде

3. әдеттегі ластаушылар уақытша ластанған кезде

4. төменгі концентрациямен үнемі ластанған кезде

5.+ әдеттегі емес ластаушылармен уақытша ластанған кезде

41. Өлім-жітім денсаулықтың қандай көрсеткіштеріне жатады:

1.+ демографиялық

2. әлеуметтік

3. мүгедектік

4. миграцияланулық

5. биологиялық

42. Табиғи өсім денсаулықтың қандай көрсеткіштеріне жатады:

1.+ демографиялық

2. әлеуметтік

3. мүгедектік

4. миграцияланулық

5. биологиялық

43. Ластаушылардың созылмалы арнайы әсерінің белгілеріне жатады:

1. Рейно ауруы

+2. Итай-Итай ауруы

3. діріл ауруы

4. бронхиалды демікпе

5. Бехтерев аруы

44. Пестицидтер қандай аурулар шақырады:

1. инфекциялық және инфекциялық емес

2. флюороз және тіс жегісі

3. Минамата және Итай-итай

4. тқорғасын және кадмий интоксикациялары

5.+ қатерлі жаңа түзілістер және генетикалық өзгерістер

45. Биогеохимиялық провинция дегеніміз:

1. құрамында химиялық элементтердің көп немесе аз мөлшерде болатын территория

2. күрт континенталды климат аймақтары

3. құрамында химиялық элементтердің орташа мөлшерде болатын территория

4. ыстық микроклиматты территория

5. жоғары ылғалды территория

1.+ А, В

2. В, С

3. А, С

4. А, Д

5. С, Е

46. Адамға түсетін айқын химиялық жүктемені есептегенде қандай көлемдегі ауыз суын ескереді:

1. 0.5 л

2. 5-10 л

3. 10-20 л

4. 30-50л

5.+ 2-3 л

47. Ересек адамның дем алатын ауаның физиологиялық қажеттілігі:

1. 30,0 м 3/ тәу

+2. 20 м 3 / тәу

3. 10 м 3/тәу

4. 40 м 3/тәу

5. 50 м 3 / тәу

48. Қаладағы ластанған атмосфералық ауада ультракүлгін сәулелері қандай әсер көрсетеді:

1. озон және органикалық асқын ттықтар түзіледі

2. ауру тудырғыш икроорганизмдер қарқынды көбейеді

3. органиқалық қосылыстар түзіледі

4. аммиакжәне инертті газдар түзіледі

5. ауыр металдар түзіледі

+ 1. А, Е

2. В, С

3. А, В

4. В, Д

5. С, Д

49. 1886 ж кім алғаш рет экология терминін енгізді:

1. Одум

+ 2. Геккель

3. Коммонер

4. Пивоваров

5. Вернадский

50. Атмосфералық ауаның негізгі ластаушы түрлері:

1. биогенді және абиогенді

+2. табиғи және антропогенді

3. фитогенді және зоогенді

4. токсикалық және бейтоксикалық

5. планеталық және космостық

51. Атмосферадағы ластаушы заттардың концентрациясы қандай өлшем бірліктермен белгіленеді:

1. кг/ м 3

+2. мг/м 3

3. мг/м 3

4. кг/мл 3

5. мг/кг 3

52. Атмосфералық ауаның фондық ластануы дегеніміз:

1. өнеркәсіптік кәсіпорындарға жақын атмосфералық ауаның күйі

2. өнеркәсіптік аудандардағы аймақтық ластану

3. қалалардың жергілікті ластануы

4. бүкіл планетаның жаһандық ластануы

5.+ ластаушы көздерінен алыс атмосфералық ауаның күйі

53. Смогтардың түрлері:

1. Алматылық және Шымкеттік

2. Мәскеулік және Питерлік

3.+ Лос-Анджелестік және Лондондық

4. Нью-йорктік және Доновандық

5. Америкалық және Ағылшын

54. Лондондық смогтің түрі:

1.+ қыстық

2. жаздық

3. көктемдік

4. күздік

5. күздік-көктемдік

55. Лос-Анджелестік смогтің түрі:

1. қыстық

+ 2. жаздық

3. көктемдік

4. күздік

5. күздік-көктемдік

56. Лондондық смогтің пайжа болуына негізгі үлес қосушы:

1. автокөлік

+ 2. өнеркәсіп

3. ауыл-шаруашылығы

4. үйлерді жылыту

5. жылыту жүйесінің кәсіпорны

57. Лос- Анджелестік смогтің пайда болуында негізгі үлес қосушы:

1. жылыту жүйесінің кәсіпорындары

2. ауыл-шаруашылығы

3. температуралық инверсия

4. тұрғын үйлерді жылыту

+ 5. автокөлік

58. Температуралық инверсия:

1. 300-400м биіктікте температураның төмендеуі

2. 1000-1200м биіктіктетемператураның төмендеуі

+ 3. 300-400м биіктікте температураның жоғарлауы

4. 1000-1200м биіктіктетемператураның жоғарлауы

5.жер қыртысындағы ауа ағысының ығысуы

59. Фотооксиданттарға жатады:

1. ауыр металлдар, күкірт ангидриді, көмірқышқыл газы

+2. озон, альдегидтер, көміртек тотығының газы

3. бенз(1.пирен, бөлшенген заттар

4. аммиак, инертты газдар

5. сілттілер, қышқылдар

60. Өндірістік орындардың шығарындыларына жатады:

1. реактивті,турбулентті және аралас

2. ұйымдастырылған, ұйымдастырылмағанжәне аралас

3. табиғи, антропогенді және аралас

4. жаһандық, аймақтық және жергілікті

5.химиялық, физикалық және биологиялық

61. Жалпы шағарындылар бұлі:

1. Ластаушы заттардың бақыланбайтын шығарындылары

2. Ластаушы заттардың апатты шығарындылары

3.+ Атмосферағы шығарылтын белгілі мөлшері

4. Су қоймаларына ластаушы заттардың тасталынуы

5. Ластаушы заттардың ұйымдастырылмаған тасталуы

62. Ұйымдастырылған шығарындылар:

1. Шаң-газ тазылағыш жүйеден өтпейтін шығарындылар

2. Ластаушы заттардың апатты шығарындылары

3. Гермитизацияның жоқ кезінде пайда болатын шығарындылар

4.+ Орталықтандырылған жол арқылы жүретін шығарындылар

5. Бақыланбайтын шығарындылар

63. Ұйымдастырылмаған шығарындылар бұл:

1. Шаң-газ тазылағыш жүйеден өтетін шығарындылар

2. Ластаушы заттардың апатты шығарындылары

3.+ Гермитизацияның жоқ кезінде пайда болатын шығарындылар

4. Орталықтандырылған жол арқылы жүретін шығарындылар

5. Бақыланатын шығарындылар

64. «Жылулық әсер» бұл:

1. Орташакварталық температураның жоғарылауы

2. Орташа жылдық температураның төмендеуі

3. Орташа тәуліктік температураның жоғарылауы

4.+ Орташа жылдық температураның жоғарылауы

5. Орташа тәуліктік температураның төмендеуі

65. «Жылулық әсерінің» пайда болуына негізгі үлес қосатын:

1.+ Көміртегінің қостотығы (CO₂)

2. Сутек (H₂S)

3. Қорғасын

4. Ауыр металдардың тұздары

5. Ванадий

66. Қышқылды жауынның құрамына кіреді:

1. сірке және бор қышқылдары

2. органикалық және бейорганикалық қышқылдары

3. фосфор және карбон қышқылдары

4.+ азот және күкірт қышқылдары

5. көмір және тұз қышқылдары

67. Озон қабатының бұзылуына негізгі үлес қосатын:

1. Көміртегінің қостотығы (CO₂)

2. Сутек (H₂S)

3.+ Фреондар

4. Ауыр металдардың тұздары

5. Ванадий

68. Көміртек тотығы адам ағзасына қандай әсерін тигізеді:

1.+ Ағзаның оттегі қабылдауына кедергі тигізеді

2. Қатерлі ісіктердің пайда болуына әкеледі

3. ОЖЖ зақымдайды

4. Мұрын қуысының шарашты қабатының жарасын шақырады

5. Тыныс алу жүйесінің қабынуын шақырады

69. Қай элементтің жоғарға мөлшерінде итай-итай ауруы туады:

1. Хром

2. Мырыш

3. Қорғасын

4.+ Кадмий

5. Мыс

70. Ауада күкірт тотығының жоғарға мөлшері неге әкеледі:

1. Көз жарақатына

+2. Созылмалы бронхитке

3. Қатерлі ісіктің пайда болуына

4. Бедеулікке

5. ОЖЖ зақымдануына

71. Қай жағдайда туындайды жедел улану болады:

1. Ластаушы заттардың аз мөлшердегі бір реттік әсерінде

+2. Ластаушы заттардың жоғарғы мөлшердегі бір реттік әсерінде

3. Ластаушы заттардың аз мөлшердегі ұзақ уақыт әсерінде

4. Ластаушы заттардың ұйымдастырылған шығарындылары

5. Ластаушы заттардың жалпы шығарындылары

71. Қай жағдайда туындайды созылмалы аурулар болады:

1. Ластаушы заттардың аз мөлшердегі бір реттік әсерінде

2. Ластаушы заттардың жоғарғы мөлшердегі бір реттік әсерінде

3.+ Ластаушы заттардың аз мөлшердегі ұзақ уақыт әсерінде

4. Ластаушы заттардың дүркіндік шығарындылары

5. Ластаушы заттардың ұйымдастырылған шығарындылары

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: