ТОР 5 статей: Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы КАТЕГОРИИ:
|
Шпаргалка по биологии для казахских школ на ЕНТ 2012 5 страницаБидай тұқымы өне бастағанда қоректік заттардың эндоспермнен ұрыққа келуі-Тұқымжарнақ арқылы. Бидай тұқымында жарнақ саны-1. Бидай тұқымындағы қоректік заттардың жиналатын орны-эндоспермінде. Бидай тұқымының қор заттарын жинайтын бөлігі-Эндосперм. Бидай тұқымының құрылысына кірмейтіндері:спермий Бидай түсімін 15%-ға төмендететін паразит саңырауқұлақ: Тат саңырауқұлағы Бидайда қоректік заттар қоры жиналатын орын-Эндоспермде. Бидайдың, қарабидайдың отаны:Оңтүстік-Батысазиялық орталық Бидайдың аталығы-3 Бидайдың әрі тұқымы, әрі жемісі-Дәнегі. Бидайдың гүлшоғыры:күрделі масақ Бидайдың гүлшоғыры-Сыпыртқыгүл. Бидайдың дәнегінде қоректік заттар қорының жиналуы-Эндоспермде Бидайдың дәнегінің эндоспермасында хромосомалардың жиынтығы қандай болып келеді: Диплдоидты Бидайдың тозаңдануы қай кезеңде болады: Гүлі ашылмай жабық тұрғанда Бидайық тамырсабағының жоғарғы жағынан не көре аламыз: Қосалқы бүршігін Билолгиялық белсенді заттардың бірі, міндетті түрде тағаммен түсуі керек, олардың қайсысының жетіспеуі әр-түрлі ауру тудырады: Дәрумен Биогенез теориясының мәні: Тірінің тіріден пайда болу туралы теория Биогенетикалық заңның авторы-Ф.Мюллер мен Э.Геккель Биогеогрфияның негізін қалаған: Гумбольдт Биогеоценоз дегеніміз: Құрлық пен судың азды-көпті бөлімдерінде бірлесіп тіршілік ететін ағзалардың тобы Биогеоценоз туралы ғылымды енгізген ғалым: В.Н.Сухачев Биогеоценоз-Жер бетінің бір аймағында тірі ағзалар мен айналадағы орта арасындағы бірлестік. Биогеоценоз-тірі ағза мен орта бірлестігі Биология ғылымы нені зерттейді: Тірі ағзаны Биологиялық алға басу жетістіктерінің негізгі жолдары туралы ілімді анықтап зерттеуде үлкен үлес қосты: А.Н.Северцов Биологиялық әдіс ретінде қолданылатын жәндік: шаншарлар Биологиялық зат айналым қайсыларының арасындағы арақатынас: Топырақ, өсімдік, жануар, саңырауқұлақ, микроағзалар арасында. Биологиялық күрес әдісі: Зиянкестерді өзінің табиғи жауларымен жою Биологиялық мерзімнің ең ірі бөлігі: Заман Биологиялық объектілердің көмегімен адамға қажетті өнімдер өндіру-Биотехнология Биологиялық регресс дегеніміз: Дарақтар саны мен олардыңи жүйеленген топтары санының кері кетуімен аймақтың тарылуы Биологиялық ырғақты зерттейтін ғылым: Хронобиология Биосинтез дегеніміз: жай заттардың қосылып, ақуыз, май, көмірсу түзілуі Биосинтез процесі кезінде: жасушада жай заттардан органикалық күрделі заттар түзіледі Биосинтез процесінде не жүреді-Жасушада қарапайым заттардан күрделі органикалық заттардың түзілуі. Биосинтез-жай заттардың қосылып, ақуыз, май, көмірсудың түзілуі. Биосфера дегеніміз-Жер ғаламшарының тіршілік бар аймағы. Биосфера дегніміз: Тіршілік қабаты Биосфера жайындағы тұтас ілімнің негізін салды-И.В. Вернадский. Биосфера өзін - өзі реттейді-зат пен энергия айналымы болса Биосфера терминін алғаш енгізген австриялық биолог: Э.Зюсс Биосфера туралы ілімнің негізін салған ғалым-В.И. Вернадский Биосфера тіршілігін тұңғыш рет 1802 жылы енгізген-Ж.Б.Ламарк Биосфера энергияны- күннен алады. Биосферада атом энергиясын пайдаланғанда- радиоактивті сәулелер жинақталады. Биосфераны өзгертетін қуатты фактор-Адам. Биосфераның жаңа сапалық деңгейі-Ноосфера Биосфераның озон қабаты- Ультракүлгін сәулелерді сіңіреді. Биосфераның элементтік, құрылымдық, функционалды бірлігі болып есептеледі: Биоценоз Биотикалық факторларға жататын-Жыртқыштардың жемтігін аулап жеуі. Биотикалық факторлар-популяциядағы осбьтар арасындағы, табиғат бірлестігіндегі өзара әсері Биотикалық, экологиялық фактор: Жыртқыштық Биохимиялық құрам және тіршілік үдерістері: Физиологиялық өлшем Биоценоз теринін алғаш ұсынған ғалым: К. Мебиусс Биоценоздың өздігінен реттелуіне маңызы зор өте кең таралағн түрі. Жыртқыштық Бит зияны:бөртпе сүзек жұқтырушысы Биттердің ауыз мүшесі-Шаншып сорғыш. Биіктігі 60-метрге жететін балдыр:қоңыр балдыр Бкнақденелілердің 4 сатылы дамуы: Толық түрленіп даму Бластула-бір қабатты ұрық Бластулла жасушаларында хросмосома жиынтығы қанша: 2n Бластуллада қанша ұрық қабы болады: 1 Бойында фотосинтез жүретін ағзалар тобы-продуценттер Ботаника зерттейді-Өсімдіктерді Бөбек кезеңі-1 жасқа дейін Бөгде бөлшектерді сіңіріп қорыту процесін ашқан ғалым:Мечников Бөгет плтина салу жұмысы қандай факторға мысал: Антропогендік Бөлшектену кезінде ядролар қай жолмен бөлінеді: Митоз Бөрі басында жапырақтар жайылмай түрып, гүлдері пайда болатын өсімдіктер қалай тозаңданады: Желмен Бөрітпе сүзекті адамға таратушы паразит: Бит Будан ұрпақтың белгі-қасиеттерінің ата-анасынан артық болуы-Гетерозис. Будандастырудың қандай түрінде келесі ұрпақтар фенотипі бойынша 3: 1 қатынасында ажырайды: Дигибридті тәуелсіз Булттық құрттардың кірпікшелері бар дернәсілі: Трохафора Бунақделерді аулау құралына айналған жапырағы бар өсімдіктер өтеді: Сазда, батпақта Бунақдене арқылы айқас тозаңданатын өсімдік: Шай Бунақдене арқылы тозаңданатын өсімдіктер: Шие, лимон, шай Бунақдене класы өкілдерінде биологиялық прогресс белгілері білінеді, ол қайсы: Таралуының алуан түрлілігі, ортаға бейімделгіштігі Бунақдене қалай тыныс алады: Құрсағын біресе жиырып, бірде созылып.демтүтіктегі ауа жаңарады. Бунақдене қоректі құс:тауық Бунақдене қоректі құс-Қарлығаш Бунақденелердің дене бөліктері- бас,көкірек,құрсақ Бунақденелердің жұп аяқтарының саны: 3 жұп Бунақденелердің кеңінен таралу дәуірі-Кайнозой. Бунақденелі қоректі құстар-Қарлығаштар, үйректер. Бунақденелі қоректілер отрядына жататын сутқоректі: Кірпілер Бунақденелілер: Даражыныстылар Бунақденелілер арқылы айқас тозаңданатын өсімдік-Шие Бунақденелілер арқылы тозаңданатын өсімдік:шие,лимон,шай Бунақденелілер бүркеніш реңі жегеніміз не: Жануарлар түсінің қоршаған ортаға ұқсас болып келуі. Ашық дала алқаптарында мекендейтін құстардың өкілі:қырғауыл Ашық далалы алқаптардағы құстардың ерекшелігі-Тұмсықтары қысқа доғал, кейде иіліп келген өткір Ашық жерде тіршілік ететін организмдердің жауынан қорғануы үшін қажетті бейімделушілік-Бүркеніш рең Ашық реңді, шырынды жемістердің таралуы-Жануарлармен Ашық тұқымды ағаш діңінің су өткізгіш бөлігі: Сүрек Ашық тұқымды бір үйлі өсімдік-Қарағай Ашық тұқымды өсімдіктердің ерекшелігі: Сүректі, бұталы болады, гүлдері, жемістері болмайды, тұқымнан көбейеді, басым бөлігі мәңгі жасыл. Ашық тұқымды өсімдіктердің өкілі:асбұршақ Ашық тұқымдылардың тұқымдары дамитын орын-Бүр. Ашылмаған гүлдер: Гүлшанақ Ашытқы қайсы топқа жатады: Саңырауқұлақ Ашытқы саңырауқұлағының әсерінен ашыған қамырдағы көпіршіктер-көмірқышқыл газ. Ашытқыны ұнға қосып қамыр илесе, сәлден соң қамыр дереу көтеріліп ашиды, себебі-Қантты сіңіріп спиртпен көмірқышқыл газын түзеді. Аю тұқымдасына жатады-Ақ аю Аяғы ауыр әйелдерге бәрі керек, тек керек емесі: стрестік жағдай Аяғы дененің астыңғы бөлігі – бауырын толық қамтитындықтан оны бауыраяқты ұлулар класына жатқызады ол-Тоспаұлу. Аяғы жоқ жануар-Жылан. Аяз әсерінен теріде болады-Үсік. Аяқ астынан жылан көргенде адамның тоқтап қалу себебі: Шартсыз рефлекс Аяқсыз қосмекенділер-Сақиналы құртжылан Аяқсыз қосмекендіні белгілеңіз: Құртжылан Аяқтары буын арқылы жақсы қимылдайтын бірнеше бунақтардан тұратын жәндіктер типі-Буынаяқтылар Аяқтары бірнеше бунақтардан құралатын жәндіктер-Буынаяқтылар. Аяқтың белдеу сүйектері:мықын,шат,шоңданай Әдетте пілдер еттұмсықтылар отрядына жатады, қандай белгілеріне қарап оларды тұяқты сүтқоректілер отрядына жатқызады: Саусақтарының алдыңғы бөлігі мүйізді тұяқшамен бітетіндіктен Әйгілі тары өсіруші-Ш.Берсиев. Әйел адамның жыныс безінен бөлінетін гормон-Экстроген Әйелдің босана бастауы неге байланысты: Жатыр бұлшықеттерінің жиырылуына Әлді балапандардың әлсіз балапандарды жеуі тіршілік үшін күрестің қай түріне жатады: Түрішілік Әлем жаратылысының табиғи тарихы» еңбегін жазған кім: Э.Геккель Әлемдегі барлық тірі жандар үшін алғашқы энергия көзі ретінде нені атауға болады:Күн сәулесі Әр адамның жеке қасиеттерін зерттейтін ғылым-Психология Әр алуан тіршілік жағдайында пайда болып, ағзаның құрылым деңгейін күрделендіретін эволюциялық өзгеріс-ароморфоз. Әр алуан тіршілік жағдайында пайда болып,ағзаның құрылым деңгейін күрделендіретін эволюциялық өзгеріс:ароморфоз Әр омыртқаның бүйір тұсынан жұлыннан екі жаққа таралған жұп жүйкелер саны-31 Әр өкпенің сыртын қаптайтын қабық: Өкпе плеврасы Әр тозаңда болатын ауа қапшығы-2 Әр түрге жататын ағзалардың өзара жағдай туғыза отырып тіршілік етуі: Селбесу Әр түрдің нақты алып жатқан орнын анықтайтын критерий-Экологиялық Әр түрлі жұпқа жататын пішініне қарай ажыратылатын хромосомалар- Гомологты емес Әр түрлі тұздар мен органикалық заттардан құрылған дәнекер ұлпа-Сүйек Әр түрлі тұздар мен органикалық заттардан құрылған дәнекер ұлпа-Бұлшықет Әрбәр жасуша тек жасушадан ғана пайда болады:Вирхов Әрбір аминқышқылы код еленеді- Үш нуклеотидпен Әрбір жеке түрге тән хромосомалар жиынтығы, саны, мөлшері мен пішінін сипаттайтын- генетикалық критерий. Әрбір ми сыңарлары тұрады-4 бөліктен Әрбір ми сыңарындағы бөліктер саны-4 Әрбір түр критерийлерін хромосомалар жиынтығы мен саны, пішіні, көлемі бойынша анықтау критерийі- Генетикалық. Әрбір тыныс алғанда адам өкпесінен 500 см куб ауа өтеді. Егер 1 минутта 18 рет тыныс алса, тәулікте қанша ауа өткені: 12960000 см куб Әрі тағамдық,әрі техникалық дақыл:картоп Әсемдік үшін өсірілетін раушангүлділерге жататын өсімдік-Долана Әсемдік үшін өсірілетін раушангүлділерге жататын өсімдік:раушан Бағалы ауылшаруашылық дақылдары:Жүгері,бидай,қарабидай,күріш. Бағаналы және борпылдақ жасушалары бар мүше: Жапырақ Байланыстырғыш нейорндардың қызметі: Қозуды сезгіш нейрондардан қозғалтқыш нейрондарға береді Баклажанның жемісі: Жидек Бактериофаг – бұл-Бактерияны зақымдаушы вирус Бактериофагтар ашылды:Гамалея Бактерия дегеніміз: Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар Бактерия жасушасына енетін ағза: Бактериофак Бактерия жасушасының құрылысы-Қабықша, цитоплазма, ядро заты. Бактерия зақымдауынан болатын өсімдіктер ауруы: Бактериоз Бактерия қандай тәсілмен көбейеді: Бөліну Бактерия қанша минут сайын бөлінеді: 20 минут сайын Бактерия спорасының қызметі:көбею Бактерия талшығының маңызы- Қозғалуға. Бактериялар аз кездесетін жерлер- Биік таулы жердің ауасында. Бактериялар дегеніміз-Біржасушалы, ядросы толық қалыптаспаған ағзалар Бактериялар көбейеді-Бөліну арқылы Бактериялар қай кезде дамиды: Дамуына қолайлы жағдай туғанда Бактериялар қайда кездеспейді: Кездеспейтін жері жоқ Бактериялар қалай көбейеді:Бөліну арқылы екі жас жасуша түзіледі Бактериялар мен балдырдар қай дәуірде пайда болған: Архей дәуірде Бактериялар мен олардың спораларын қалай жоюға болады: 20 минут бойы температурасы 120º бумен әсерету Бактериялар туғызатын ауру: Пневмания Бактериялар туғызатын аурулардың тобы: Дизентерия, оба, туберкулез, баспа. Бактериялар туғызатын ауру-Пневмония. Бактериялар, біржасушалы жәндіктер балдырлармен қоректенетін, дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас жұмыр құрт түрі:-Қылтыңбас. Жұмыр құрттың дене қабатының бөлігі-3. Бактерияларға спораның маңызы-Қолайсыз жағдайларда тіршілігін сақтауға. Бактерияларға талшық қажет-Қозғалуға Бактериялардың қай түрінің жасушасында спора түзіледі: Бациллдерде Бактериялардың өте көп кездесетін жері: Топырақта Бактериялармен және бөгде затпен күреседі: Лейкоцит Бактерияның споралары топырақта сақталады-20-30жыл Бактерияның біржасушалы балдырдан айырмашылығы: Қалыптасқан ядросы жоқ Бактерияның пішен таяқша деген түрі қайнатқанда: Ұзақ қайнатқанда өледі Бақа бас миының қай бөлімі балықтарға қарағанда нашар дамыған: Мишық Бақа жүрегінің оң жақ құлақшасында қандай қан ағады: Веналық Бақа қаңқасында болмайды:қабырғалары Бақалар мен бунақденелер ылғалды топырақтан пайда болады деп жазған:Аристотель Бақалардың насекомдарды аулау кезіндегі қатысатын ең негізгі мүшелері:көздері Бақалшақсыз былқылдақденелі жәндік-Каракатица. Бақалшақсыз, басаяқты жыртқыш былқылдақденелілер-Кальмар Бақалшақтары жойылып кеткен былқылдақденелі: Сегізаяқ Бақалшақты ұлулар-Айқұлақ. Бақаның алдыңғы аяғының бөлімдері-Қар, білек, алақан Бақаның алдыңғы аяқтары мынадай бөлімдерден тұрады: Қар, білек, алақан Бақаның артқы аяқ белдеуі қандай сүйектерден құралған: Жамбас сүйектерінен Бақаның бас миының қай бөлімі балықтарға қарағанда нашар дамыған: Мишық Бақаның денесі-Бас, тұлға, төрт аяқ Бақаның дернәсілі-Итбалық. Бақаның дернәсілі-Итшабақ Бақаның дернәсіліне қандай мүшелер тән: Бүйір сызық Бақаның жүрегі неше камералы: 3 Бақаның жүрегі неше шеңберлі: Екі Бақаның клаокасында қандай мүшелердің жолы ашылады: Зәр шығару жолы Бақаның кіші қан айналым шеңбері қандай мүшемен байланысты: Өкпемен Бақаның қандай бұлшықеттері жақсы жетілген: Аяқтарының бұлшықеттері Бақаның қандай сүйектері омыртқа жотасынаа тығызырақ жабысады: Жамбас сүйектері Бақаның личинкасы-итшабақ немен тыныс алады: Желбезек арқылы Бақаның мойын омыртқасы-1 Бақаның табаны неше саусақты: 5 Бақаның терісі немен ерекшеленеді: Тері бездерінен үнемі шырыш бөлініп тұруымен Бақаның үлкен қан айналу шеңбері жүректің қай камерасынан басталады:Қарыншадан Бақаның үлкен қан айналым шеңбері ндегі вена қан тамыры жүректің қай камерасына ашылады: Оң жақ құлақшаға Бақбақ гүлінің формуласы-Т0К5А5Ж8 Бақбақ өсімдігі қай тұқымдасқа жатады-Күрделігүлділер тұқымдасы. Бақша өсімдіктерінің негізгі ерекшелігі-Шөптекті біржылдық өсімдік. Бақшадағы қырықбуыннан құтылусөте қиын, себебі: Тамырсабағында өркендер көп түзілетіндіктен Бала бойының нашар өсуі ненің бұзылуынан: Гипофиз Балаларда мешел ауруының дамуы қай Bитаминнің жетіспеуінен-Д. Балаларда мешел ауруының дамуы мына витаминнің (дәруменнің) жетіспеуінен болады-Д Балалардың қандай сүйектерінде қызыл кемік майы болады: Ұзын түтікше сүйектерінде Балалардың қандай сүйектерінде қызыл кемік майы болады-қуысы бар барлық сүйектерінде Балалары жұмыртқадан шығатын сүтқоректілер-Ехидна (түрпі), үйректұмсықтылар. Балапандарды жасанды түрде шығаратын орын-Инкубатор. Балауыз 40 өнеркәсіп саласы үшін шикізат. Балауыз өндіруде араға жалғыз конкурент бола алатын не: Ши ара Балғашық сүйегінің жуандау шеті байланысады-Төс және үзеңгі сүйектерімен Балғашық сүйегінің жіңішке шеті байланысады-Дабыл жарғағымен. Балдыр жасушасына жасыл түс береді-Хроматофор Балдыр жасушасындағы хлоропластардың атауы-Хроматофор Балдырдың жыныс жасушалары: Гаметалар Балдырлар үшін қоректенудің қай түрі тән: Фототрофты Балқарағай жаңғағы дегеіміз: Жаңғақ Балқаш көлінің маңында,Шу өзенінің аймағында мекендейді-Қызылаяқ бақа Балық бауырында, етінде, жұмыртқада болатын ағзада калий мен фосфор тұздарының алмасуын реттейтін дәрумен- D Балық желбезегі доғаларының саны-3-4 жұп Балық жүрегі неше камералы: Екі камералы Балық мына мүшесі арқылы тыныс алды: Желбезек Балық торсылдағының негізгі қызметі:жүзгіштігін,салмағын реттеу Балық шабақтарымен қоректенетін ішекқуыстылар: Актиниялар Балық шабақтарымен қоректенетін ішекқуыстылар:гидралар Балық, қос мекенді және сүт қоректілердің ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік ететін құрттар-трематодтар Балықтан бөлінетін қою ақ сұйықтық – шоғал-Аталық бездің ұрығы. Балықтар қандай жүзбеқанаттарының көмегімен жоғары және төмен түседі: Жұп көкірек және құрсақ Балықтар торсылдақтың көмегімен-Судың түбіне түсіп, қайта бетіне шығады. Балықтар түрлерінің саны-20000. Балықтарда болатын ерекше мүшені атаңыз-Бүйір сызығы. Балықтарда ми пайда болды-Кайнозой. Балықтарды зерттейтін сала: Ихтиология Балықтардың бас сүйектері: Ми сауыты, жақтары, желбезек доғасы, желбезек қақпақшасы Балықтардың бәріндегі ерекше мүше-Бүйір сызығы. Балықтардың бұлшықеттері қалай орналасқан: Омыртқа бойымен және жақ сүйектерінде, желбезек қаөпақшаларында, жұп жүзбеқанаттарында Балықтардың бүйір сызығы-Су ағысының күшін, бағытын, тербелісін, кедергілерді сезеді Балықтардың дене температурасы неге байланысты: Балықтың қозғалуына Балықтардың денесі тұрады-Бас, тұлға, құйрық Балықтардың денесін берік ұстауға көмектесетін жүзбе қанаты: Құйрықасты Балықтардың желбезегіндегі газ алмасу қызметін атқарады:желбезек қақпақшасы Балықтардың желбезегіндегі сүзгіш аппараттың түзетіні:желбезек талшықтары Балықтардың жүрегі-Екі қуысты Балықтардың зәр шығару жүйесі неден тұрады: Бүйректен,екі несепағардан, қуықтан және аналь тесігінің артындағы несепті шығаруға арналған арнайы тесіктер Балықтардың зәр шығару мүшесі: Бүйрек Балықтардың көбеюінің аталуы: Уылдырықтама Балықтардың қабырғалары омыртқаның қай бөлігіне жалғасады: Тұлға бөлігінде омыртқалардың екі бүйіріне Балықтардың қан айналу жүйесінде болады: 1-қарынша, 2-жүрекше, 3-аорта, 4-қылтамырлар, 5-веналар, 6артериялар. Қан айналу жүйесіндегі дұрыс реттілікті көрсет: 2-1-3-6-4-5 Балықтардың қанайналым жүйесі-бір қанайналым шеңбері Балықтардың қандай қанаттарының қағңқасы омыртқа жотасындағы иық белдуінің сүйектерімен байланысқан: Көкірек жұп қанаттарының қаңқасы Балықтардың қанын қорытылған астың қалдығынан тазартатын мүше: Бүйрек Балықтардың қимыл үйлесімділігінебайланысты миының қай бөлімі жақсы дамыған: Мишық Балықтардың мекен ету ортасы-Су. Балықтардың ми бөліктері-Алдыңғы, ортаңғы, аралық, сопақша, мишық. Балықтардың судың бағытын, ағын күшін қабылдайтын мүшесі-бүйір сызығы Балықтардікіне қарағанда бақаның бас сүйегінде қандай сүйектер болмайды: Желбезек қақпағының сүйектері Балықтар-сулы ортаның тұрақты мекендеушілері. Жердің барлық су қоймаларында тіршілік етеді, балықтардың тіршілік ету ортасын атаңдар: Мұхит, өзен, теңіз, көл Балықтың қозғалу мүшелері:Жүзбеқанаттары Балықтың арқа жүзбеқанаты-қозғалғанда денесін бірқалыпты ұстайды. Балықтың арнайы сезім мүшесі бұл-бүйір сызығы Балықтың бүйір сызығының қызметі: судың ағысының бағытын, күшін анықтау Балықтың даму сатысы-Уылдырық – ұрық – дернәсіл – шабақ – ересек балық Балықтың дәрнәсілі-Шабақ. Балықтың дене салмағын өзгертетін мүше: Торсылдақ Балықтың денесі неден тұрады: Бастан, тұлғадан, құйрықтан Балықтың есту мүшесі неден тұрады: Ішкі құлақтан Балықтың жасын ажыратады-Қабыршақ сызықтарына қарап Балықтың жүйке жүйесі: Екі бөлім Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском:
|