Ислам мәдениетіндегі суфизмнің орны мен ролі.

Сопылық бағыт ислам әлемінде о баста ресми дінге қарсы оппозициялық қозғалыс ретінде туады. «Суфь» термині арабтың «жін шекпен» деген сөзіне орайланып алынған. Сопылар киім талғамайтын, бар ойы руханилық төңірегіндегі тақуы адамдар.

Суфизмдегі негізгі доктрина құдайды мистикалық сүйю болып табылады. Сопылар мистикалық сүйю арқылы эстетикалық ұмтылыстары мен жан жүйесінің азап шегуімен және кездесуге құлшынуымен, құдаймен табысуға тырысады. Сопы символикасында жүрек маңызды орын алады. Ол құдай сәулесі түсірілген айна, бірақ ондағы қүдай бейнесін көру үшін бұл айнаны жалтырату керек. Сопы үшін білім жүректе орнығады. Сондықтан сенім ақиқат таным үшін қажет.

Шығыс перипатиктері ақыл- ойды жоғары қойып, трактаттар жзса, сопылық бағыт мәдениеттің поэзиялық әдісімен өз ойларын насихаттаған. Философиялық суфийлік ағымның негізін салушыларға Әл- Ғазали мен Ибн- Араби жатады. Олардың ілімі бойынша мәдениеттілік дегеніміз жан- жақты жетілген, толыққанды адамды үлгі- өнеге етіп қабылдау, сопылық бағыттағы тағы бір гуманисттік идея- ғарыш пен адамның тұтастығы, Кемеңгер жетілген адамдар ғарыш мүмкін әлемнің ең жақсысы болып есептеледі. Осы тамаша ғарыш адам арқылы өз шегіне жетеді. Өйткені адам ғарыштың нұсқасы. Ежелгі гректердегі микродүие мен макродүние арасындағы үйлесімділік идеясы араб- парсы- түрік Ренессансында да осындай өз көрінісін табады. Осыдан кейін сопылық бағытты мистикалық деу идеологиялық жала екендігінде күмән жоқ.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: