Главная

Популярная публикация

Научная публикация

Случайная публикация

Обратная связь

ТОР 5 статей:

Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия

Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века

Ценовые и неценовые факторы

Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка

Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы

КАТЕГОРИИ:






КРЫЛАТЫЯ ЛАЦІНСКІЯ ВЫРАЗЫ

ПРАПАНУЕМЫ ЛЕКСІЧНЫ МІНІМУМ

ПА ЛАЦІНСКАЙ МОВЕ

 

1. acina, ae – ягада (вінаградная)

2. аcetum, i – кіслае віно, воцат, гумар

3. absolutus, a, un – незалежны

4. administratio, onis –служба, дапамога

5. admirare, 1 – здзіўляцца, захапляцца

6. aetas, atis – век, жыццё, узрост

7. aer, aeris – паветра, атмасфера, туман

8. ager – поле

9. agere – рабіць, гнаць

10. albus,a,um – белы

11. alibi – у іншым месцы

12. alimentum, і – ежа, харчаванне, утрыманне

13. amare, 1 – кахаць

14. amarus, a, um – горкі, рэзкі, жорсткі

15. amator, is – прыхільнік, паклоннік

16. amicus, і – сябар, прыхільнік

17. ancora, ае – якар

18. anguis, is – змяя, змей

19. animal, is – жывёла

20. annus, і – год

21. antenna, ае – рэя

22. antiquus, а, um – старажытны, мінулы

23. aqua, ае – вада

24. aquila, ae – арол

25. appellare, 1 – называць

26. arare, 1 – араць, апрацоўваць

27. arbitror – думаць, меркаваць

28. arbor, is – дрэва

29. argumentum, i – доказ, прадмет, знак

30. arma, orum pl. – зброя, войска

31. ars, artis – мастацтва

32. asper, era, erum – суровы, жорсткі, цяжкі

33. astrum, i -- зорка

34. auctio, onis – публічныя таргі

35. audire, 1 – слухаць

36. aura, ае – ветрык, паветра, пах

37. auris, is – вуха, слых, слухач

38. australis, e – паўднёвы

39. autumnus, і – восень

40. auxilium, ii – дапамога

41. avarus, a, um – сквапны, скупы

42. avis, is – птушка

43. bacillum, і – палка

44. balneum, i – лазня, ванна

45. barba, ае – барада

46. barbarus, i – іншаземец, варвар

47. basium, i –пацалунак

48. bellum, і – вайна

49. bellus, a, um -- прыгожы

50. bestia, ae – звер, жывёла

51. bibere, 3 – піць

52. bonus, a, um – добры

53. bos, bovis – бык, карова

54. braca, ae – штаны, шаравары

55. brevis, e – кароткі

56. bulbus, i – цыбуліна, клубень

57. caecus, a, um – сляпы, цёмны

58. caelum, i – неба

59. calix, icis – кубак

60. cantare, 1 – спяваць

61. canis, is – сабака

62. capere, 3 – браць, захопліваць

63. caput, itis – галава, сталіца

64. carcer, is – цямніца, турма

65. carina, ае – судна, карабель

66. carmen, inis – песня, верш

67. carus, a, um – дарагі, мілы

68. castra – лагер

69. castus, a, um – чысты, нявінны

70. casus, us – выпадак, недарэчнасць

71. catena, ae – ланцугі, кайданы

72. celer, eris, e – хуткі

73. cena, ае – абед

74. cibus, i – ежа, харчаванне

75. civis, is – грамадзянін

76. classicus, a, um – першакласны, узорны

77. clavus, i – цвік

78. codex, icis – cтвол, бервяно

79. charta, ае – папера

80. chorda, ае -- струна

81. clamare, 1 – крычыць

82. colloquium,i – размовы, гутарка, перагаворы

83. cogitare, 1 – думаць, разважаць

84. coma, ае -- валасы

85. commodus, a, um – зручны, добры

86. communis, e – агульны

87. concordia – згода

88. conflictus, us – сутычка, барацьба

89. conservare, 1 – захоўваць, берагчы

90. consuetudo, inis – звычка, звычай

91. copia, ае – мноства

92. cor, cordis – cэрца

93. corona, ae -- вянок

94. corpus, oris -- цела, тулава

95. credere, 3 – верыць

96. cremare, 1 – спальваць

97. crimen, inis – злачынства

98. cruor, oris -- кроў

99. culmen, inis – вяршыня

100. cultus, us – апрацоўка, шанаванне

101. cura, ае – клопат

102. cursus, us – бег, накіраванне

103. custodire, 1 – сцерагчы, ахоўваць

104. cyclus, i – круг, перыяд

105. dare, 1 – даваць

106. dea, ae – багіня

107. declarare, 1 – заяўляць, аб’яўляць

108. decorus, a, um – прыстойны, прыгожы, вытанчаны

109. decretum, і – пастанова

110. dicere, 3 – гаварыць

111. delere – разбураць, знішчаць

112. delicatus, a, um – прыемны, мілы

113. demonstrare, 1 – паказваць, указваць

114. dens, ntis – зуб

115. diadema, atis – павязка

116. dictare, 1 – паўтараць

117. digitus, i – палец

118. dies, ei – дзень, тэрмін

119. dimidium, іі – палова

120. disputare, 1 – спрачацца

121. docere, 2 -- вучыць, тлумачыць

122. dolor, is – боль, жалоба, гора

123. dolus, i – хітрасць, падман

124. dominus -- гаспадар

125. donum, і – падарунак. ахвяра

126. dormire, 4 – спаць

127. ducere, 3 – весці, стаяць на чале

128. dulcis, e – салодкі, прыемны, мілы

129. durus, a, um – жорсткі, цвёрды, цяжкі

130. dux, cis – правадыр

131. edere, 3 -- есці

132. educare, 1 – выхоўваць, вырошчваць

133. elegantia, ае – вытанчанасць

134. elephantus, i – слон

135. epistola, ae – пісьмо, пасланне

136. epulae, arum – ежа, абед

137. equus,i -- конь

138. emigrare, 1 – высяляцца, перасяляцца

139. epistula, ае – пісьмо, пасланне

140. error, is – памылка

141. evolutio, onis – развіццё.

142. exemplum, і – узор, проба

143. faber, bri – майстар, мастак, рамеснік

144. fabricare, 1 – вырабляць

145. fabula, ае – казка, байка

146. facere, 3 -- рабіць

147. facilis, e -- лёгкі

148. fama, ае – чутка, пагалоска, добрае імя

149. fames, is – голад, нястача

150. familia, ae – сям’я, чэлядзь

151. fatum, i – лёс, доля

152. fax, facis – факел, полымя

153. felicitas, acis – шчасце, поспех

154. felix, icis – шчаслівы

155. femina, ае – жанчына

156. fenestra, ае – акно, адтуліна

157. ferox, ocis – адважны, мужны

158. festus, a, um – святочны

159. fictus, a, um – прытворны, няшчыры

160. fides, ei – вера, давер

161. filius, і – сын

162. finire, 4 – заканчваць

163. fingere, 3 – маляваць

164. flamma,ae – полымя, агонь

165. flumen, inis -- рака

166. flos, oris – кветка

167. foedus, eris – саюз, дагавор

168. fons, ntis – крыніца

169. fortis,e – моцны, смелы

170. fossa, ае – роў

171. fragmentum, i – кавалак, частка

172. frater, tris – брат

173. fraus, udis – падман

174. frigidus, a, um -- халодны

175. frons, ntis – лоб, твар

176. fructus, us --твор, плод

177. frumentum, i – хлеб, збожжа

178. frustra – дарэмна

179. fulmen, inis – маланка

180. fumus, i –дым, туман

181. futurus, a, um -- будучы

182. gallina, ае – курыца

183. gaudere, 2 -- радавацца

184. gelu, us – мароз, сцюжа, лёд

185. genu, us – калена

186. genus, eris – паходжанне, род

187. gener, eri – зяць

188. genitus, us – нараджэнне

189. gladius, ii -- меч

190. glans, ndis – жолуд

191. gloria, ae -- слава

192. gracilis, e – тонкі, зграбны

193. gradus, us – крок, ступень

194. granum, і – зерне, семечка

195. grex, gregis – статак, натоўп

196. gravis, e – цяжкі, буйны

197. gutta,ae -- кропля

198. habere, 2 – мець, жыць

199. hasta, ae – кап’ё

200. herba, ae – трава

201. hiems, emis – зіма

202. hirundo, inis -- ластаўка

203. homo, inis – чалавек

204. honestus, a, um –пачэсны, сумленны

205. horribilis, e – страшны, жудасны

206. hostis, is – чужаземец, вораг

207. humor, oris – вільгаць

208. humanus, a, um – чалавечны

209. humilis, e – нізкі, нязнатны

210. ianua, ae – дзверы

211. Ianuarius, i – студзень

212. iecur, oris -- печань

213. ignis, is – агонь

214. ignorare. 1 – не ведаць

215. ilustrare, 1 – асвятляць, праслаўляць

216. imago, inis – выява, вобраз

217. imitatio, onis – перайманне

218. imperare, 1 – загадваць, камандаваць

219. impetus, us – націск, палкасць

220. impotens, ntis – слабы, нядужы

221. impulsus, us – штуршок, удар, сутыкненне

222. incola, ае – жыхар

223. incognitus, a, um -- невядомы

224. industria, ае -- дзейнасць

225. infans, ntis – дзіця, немаўля

226. infestus, a, um – небяспечны, варожы

227. ingenium, ii – здольнасць, розум

228. iniuria, ae несправядлівасць

229. inertia, ае -- бяздзейнасць, няздольнасць

230. insania, ae – вар’яцтва, неразумнасць

231. invidia, ae – зайздрасць,нянавісць

232. institutum, і – установа

233. insula, ае – востраў

234. ira, ае – гнеў, раз’юшанасць

235. iris, idis – вясёлка

236. iter, itineris – шлях

237. iucundus, a, um – прыемны

238. iudex, icis -- суддзя

239. ius, iuris – права, улада

240. iuvenis, e -- малады

241. labor, oris – праца

242. labium, i – губа

243. lac, lactis – малако

244. lacrima, ae – cляза

245. lacus, us – возера

246. lapsus, us – падзенне, памылка

247. lapis, idis -- камень

248. laudare, 1 – хваліць

249. latus, a, um – шырокі, вялізны

250. lavare, 1 – мыць

251. lector, oris -- чытальнік

252. legalis, e – прававы

253. lente -- марудна

254. legere, 3 – чытаць, збіраць

255. lex, gis m– закон, правіла

256. liber, era, erum – 1. свабодны, 2. кніга, твор

257. linqua, ае – мова, маўленне

258. lis, litis – спрэчка, сварка

259. longus, a, um – доўгі, працяглы

260. lucerna, ае -- свечка

261. lumen, inis – святло, бляск

262. lupa, ae – ваўчыца

263. magicus, a, um – магічны, чароўны

264. magister – настаўнік

265. mandare, 1 – уручаць, даручаць

266. male – дрэнна, няўдала

267. maledicus, a, um – лаянкавы, абразлівы

268. malum, i яблык, плод

269. malus, a, um -- дрэнны

270. manus, us – рука, атрад

271. manuscriptum, i -- рукапіс

272. margarita, ае – жамчужына

273. mare, is – мора

274. maritus, i – муж

275. mater, tris – маці

276. matrimonium, i – шлюб

277. medicamentum, i – лякарства

278. mediocritas, atis -- сярэдзіна

279. medicus, і – урач, хірург

280. mel, mellis – мёд, салодкі сок

281. memoria, ae – памяць

282. mens, ntis – розум, думка

283. mensis, is – месяц

284. mercatura, ae – гандаль, набытак

285. meridies, ei –поўдзень

286. miles, itis – воін

287. militare, 1 – ваяваць, змагацца

288. ministrare, 1 – служыць

289. miror – здзіўляцца

290. mimus, і – акцёр

291. minister, tri – хлопчык, слуга

292. mirabilis, e – дзіўны, дзівосны

293. miser, era, erum – няшчасны, убогі, сумны

294. mittere – пасылаць

295. mixtio, onis – змешванне

296. mobilis, e – рухомы, рухавы

297. monstrum, і – пачвара

298. monumentum, i – помнік

299. morbus, i – хвароба

300. mors, rtis – смерць, труп

301. mortalis, e -- смяротны

302. mos, moris – звычай, характар

303. mysterium, і – тайна

304. mors, mortis – смерць, труп

305. multus, a, um – шматлікі, моцны

306. mundus, i сусвет, свет

307. munire, 4 – умацоўваць, абараняць

308. murus, i -- сцяна

309. mus, muris – мыш, пацук

310. musca, ae – муха

311. narrare, 1 -- расказваць

312. nasus, i – нос

313. nata, ае -- дачка

314. natura, ае – прырода

315. navis, is – карабель

316. nauta, ае – марак

317. negotium, і – занятак, справа

318. nepos, otis – унук, нашчадак

319. neuter, a, um – ні той, ні другі

320. nix, nivis – снег

321. niger, gra, grum – чорны

322. nobilis, e – вядомы, знатны

323. nocere, 2 -- шкодзіць

324. nomen, inis – імя

325. nominare, 1 -- называць

326. nota, ае – знак

327. novus, a, um – вядомы, знаёмы

328. nox, noctis – ноч, цемра

329. nubes, is -- воблака

330. nubere, 3 – выходзіць замуж

331. nudus, a, um – голы

332. numerare, 1 – лічыць

333. numerus, i – лік, рытм

334. nummus, i – манета

335. nuptiae, arum – вяселле

336. nutrire – карміць, расціць

337. nux, nucis -- арэх

338. occasio, onis – выпадак, зачэпка

339. oculus, i – вока

340. odor, is – пах, кадзіла

341. officialis, e – службовы

342. oleum, i -- алей

343. optimus, a, um – найлепшы

344. opus, eris – работа, тварэнне

345. ora, ae – узбярэжжа, марскі бераг

346. oratio, onis – маўленне

347. ornamentum, i -- упрыгожванне

348. os, oris – 1. рот, мова, твар; 2. косць

349. osculum, і -- пацалунак

350. orbis, is – круг, акружнасць

351. ovatio, onis – радасць

352. ovum, і -- яйка

353. pactum, i – дагавор

354. palus, udus -- балота

355. palma, ае – далонь, пальма

356. panis, is -- хлеб

357. par, is – роўны, аднолькавы

358. parare – рыхтаваць

359. parens, entis -- бацькі

360. pars, rtis – частка

361. passus, us – крок, поступ, рух

362. patior – цярпець, мучыцца

363. pastor, oris – пастух

364. pater, tris – бацька

365. patria, ae – радзіма

366. patronus, i – апякун, заступнік

367. pauper, eris – бедны, небагаты

368. pax, pacis – мір, згода

369. pecunia, ae – грошы, маёмасць

370. periculum, i – небяспека

371. persona, ae – маска, асоба

372. pes, pedis – нага

373. petere, 3 – прасіць

374. perpendiculum, і – адвес

375. pictura, ae – жывапіс, малюнак

376. pingere -- маляваць

377. piscis, is -- рыба

378. planta, ае – расліна

379. plenus, a, um – поўны

380. polire, 4 – шліфаваць

381. pompa, ае – пышнасць

382. pons, ntis – мост

383. populus, і – народ

384. portare – насіць

385. potentia, ае – сіла, улада

386. procurare, 1 – клапаціцца, кіраваць

387. progredior – ісці наперад

388. proverbium, i -- прымаўка

389. praemium, ii -- узнагарода

390. puer, і – хлопчык

391. puella, ae – дзяўчынка, дзяўчына

392. pulcher, a, um – прыгожы

393. pulsare, 1 – штурхаць, стукаць

394. putare, 1 –думаць

395. quarta, ae – чвэрць

396. radix, idis – корань

397. ramus, і – сук, галінка

398. rana, ае – жаба

399. ratio, onis -- розум

400. rectus, a, um – прамы

401. reformare – пераўтвараць, паляпшаць

402. regina, ae -- царыца

403. remedium, ii –лякарства, сродак

404. res, ei -- рэч, справа

405. respondere – адказваць, адпавядаць

406. ridere, 2 – смяяцца, абсмейваць

407. rogus, i -- касцёр

408. ruga, ае – маршчына

409. rupes, is -- скала

410. rus, ruris – вёска

411. saevus, a, um – люты, раз’юшаны, дзікі

412. sagitta, ae – cтрала

413. sal, is – соль, жарт

414. saltare, 1 – скакаць

415. sanare, 1 – лячыць

416. sanctus, a, um – свяшчэнны, святы

417. sapientia, ae – мудрасць, разважлівасць

418. saxum, i – скала, камень

419. scire, 4 – ведаць

420. scientia, ae – веды, навука

421. scribere, 3 – пісаць

422. scutum, i -- шчыт

423. sedes, is -- сядзенне

424. senex, senis – стары

425. sensus, us – пачуццё, сэнс

426. sentire, 4 – адчуваць

427. sero -- позна

428. serpens, ntis – змяя

429. severus, a, um – суровы, строгі

430. signum, і – знак, прымета

431. silva, ае – лес

432. silentium, ii – маўчанне, цішыня

433. silvester, tris, tre – лясны, дзікі

434. simplex, icis – просты, звычайны

435. similis, e – падобны

436. sitis, is -- смага

437. sinus, us – заліў, складка

438. socius, ii – таварыш, спадарожнік, саюзнік

439. sol, is – сонца – бел. салярый

440. sonare, 1 -- гучаць

441. soror, is -- сястра

442. spira, ае – выгіб

443. stella, ае – зорка

444. struere, 3 – накладваць, будаваць

445. suavis, e – прыемны

446. surdus, a, um – глухі, абыякавы

447. tabula, ае – дошка

448. tacere, 2 – маўчаць

449. tangere – датыкацца, кранаць, трывожыць

450. taurus, i – вол, бык

451. tempus, oris – час, абставіны, небяспека

452. tenere – стрымліваць, валодаць

453. tener, era, erum – далікатны, мяккі

454. terra, ае – зямля

455. terror, is – страх, жах

456. textile, is – тканіна, матэрыя

457. totus, a, um – цэлы, увесь

458. timere, 2 -- баяцца

459. traditio, onis – меркаванне, звычка

460. transitus, us – пераход

461. turris, is – вежа

462. tussis, is – кашаль

463. tutus, a, um --бяспечны

464. ultimus, a, um – апошні, крайні

465. umbra, ае цень

466. umerus, i – плячо

467. unda, ae -- хваля

468. unus, a, um – адзін

469. urbs,urbis – горад

470. ursus, i – мядзведзь

471. utilis, e – карысны

472. uxor, is – жонка

473. vacca, ae -- карова

474. vacuus, a, um – пусты

475. valere – быць моцным, здаровым

476. velum -- ветразь

477. velox, ocis – хуткі

478. ventus, i – вецер

479. veritas, atis – праўда, ісціна

480. vesper, eri -- вечар

481. vestis, is – адзенне

482. vetare, 1 -- забараняць

483. vetus, eris – стары, старажытны

484. ver, veris -- вясна

485. verbum, і – слова, дзеяслоў

486. veritas, atis – праўда, ісціна

487. vibrare, 1 – дрыжаць

488. vicinus, i -- сусед

489. videre – глядзець, бачыць

490. vincere, 3 – перамагаць

491. visus, us – зрок, позірк

492. viscus, eris – мяса, вантробы

493. vita, ае – жыццё

494. vir, i – муж, мужчына

495. virgo, inis -- дзяўчына

496. vivere, 3 – жыць

497. vocare, 1 – клікаць, называць

498. votum, і – жаданне, абет

499. vox, cis – голас

500. zona, ае – пояс

 

КРЫЛАТЫЯ ЛАЦІНСКІЯ ВЫРАЗЫ

 

1. Ad Kalendas Graecas – Да грэчаскіх календ, г.зн. ніколі.

2. Ab imo pectore (Лукрэцый) – Ад усяго сэрца.

3. Ab initiо – З узнікнення.

4. Abiens abi – Калі ідзеш, то ідзі.

5. Absit omen! – Няхай не будзе гэта дрэннай прыметай!

6. Ad rem! – Да справы!

7. Advocatus diaboli – Адвакат д’ябла (абаронца безнадзейнай справы, у якую сам не верыць, а таксама ўсякі, хто нават у добрым шукае недахопы).

8. Alas accidere – Падрэзаць крылы, г.зн. абмежаваць магчымасці

9. Alba avis (Цыцэрон) – Белая птушка.

10. Albae gallinae filius – Сын белай курыцы, г.зн. шчасліўчык

11. Alea iacta est – Жэрабя кінута. (Цэзар, які камандаваў рымскімі легіёнамі ў правінцыі Цызальпійская Галія, вырашыў захапіць аднаасобную ўладу і перайшоў з войскам раку Рубікон, якая была натуральнай мяжой правінцыі. Гэтым самым ён парушыў закон, па якім праконсул меў права ўзначальваць войска толькі за межамі Італіі, і пачаў вайну з рымскім сенатам).

12. Alma-mater – Маці-карміцелька (пачціва пра вышэйшую навучальную установу).

13. Alter ego (Піфагор) – Другое я (мой двайнік).

14. A mensa et toro – Ад стала і ложка (адлучыць). (Формула рымскага разводу).

15. Amantes-amentes – Закаханыя – вар’яты.

16. Amor – dolor – Каханне – пакута

17. Amor omnia vincit – Каханне ўсё перамагае.

18. Anguis in herba (Вергілій) – Змяя ў траве.

19. Animum debere – Завінаваціць душу, г.зн. быць па вушы ў пазыках

20. Ante diem – Датэрмінова

21. Antiquo more – Па старому звычаю

22. Antiquus amor cancer est – Старое каханне падобна да рака, г.зн. вяртаецца.

23. Arbor mala, mala mala – Дрэнная яблыня, дрэнныя яблыкі.

24. Argumentum baculinum – Доказ ‘дубінкай’ (з прымяненнем грубай сілы)

25. Ars longa, vita brevis (Гіпакрат) – Мастацтва вечнае, жыццё кароткае.

26. Aquila non captat muscas – Арол не ловіць мух.

27. Aquilam volare docet – Ты вучыш арла лятаць.

28. Audiatur et altera pars – Няхай будзе выслуханы і другі бок.

29. Aurea mediocritas – Залатая сярэдзіна

30. Aut Caesar, aut nihil – Або Цэзар, або ніхто.

31. Audi, sile – Слухай, маўчы (Лукіян)

32. Aut vincere, aut mori – Або перамагчы, або памерці.

33. Barba crescit, caput nescit – Барада расце, галава не ведае.

34. Bellum frigidum – Халодная вайна

35. Bene vobis – Няхай усё ў вас будзе добра

36. Bis dat, qui cito dat – Удвая дае той, хто дае хутка (дарагая лыжка к абеду).

37. Bis pueri senes –Старыя – двойчы дзеці.

38. Bona fide – Добрасумленна, даверліва.

39. Brevi manu – Кароткай рукой, г.зн. без затрымкі.

40. Caput sine linqua – Галава без языка (не мець уласнай думкі)

41. Carpe diem (Гарацый) – Карыстайся днём сённяшнім.

42. Castіs omnia casta. – Чыстаму ўсё чыста.

43. Casus belli – Повад да вайны.

44. Causa causarum – Прычына прычын.

45. Cave canem – Сцеражыся сабакі.

46. Cave ne cedas – Сцеражыся, каб не ўпасці (не ўзносся)

47. Caetera desunt – Астатняга не хапае (надпіс у рукапісах, у якіх не хапае старонак)

48. Cedo maiori – Уступаю старэйшаму.

49. Cogito ergo sum – Я думаю, значыць, я існую.

50. Consuetudo est altera natura – Звычка – другая натура.

51. Contra bonos mores – Супраць добрых нораваў (амаральна)

52. Contra aquam remigare – Плыць супраць цячэння

53. Conubia sunt fatalia – Шлюб вызначаны лёсам

54. Cor plumbeum – Свінцовае сэрца (пра бессардэчнага чалавека)

55. Corpus delicti – Састаў злачынства

56. Crocodili lacrimae – Кракадзілавы слёзы.

57. Cuique suum – Кожнаму свае

58. Cum grano salis (Пліній) – З крупінкай солі (з’едліва, насмешліва).

59. De mortuus aut bene aut nihil – Пра мёртвых або добра або нічога (не гавораць).

60. Deus ex machina – Бог з машыны.

61. Di te ament! – З табой бог! (формула прывітання)

62. Dictum-factum – Сказана-зроблена.

63. Diem perdidi (Святоній) – Я згубіў дзень.

64. Dies ater – Чорны дзень

65. Divide et impera – Падзяляй і валодай

66. Do, ut des – Даю, каб і ты мне даў.

67. Dolores Tantali – Танталавы пакуты

68. Dum spiro, spero (Авідзій) – Пакуль дыхаю, спадзяюся.

69. Dura lex, sed lex – Суровы закон, але гэта закон.

70. Elephantum ex musca facis (Лукіан) – Ты робіш з мухі слана.

71. Epistula non erubescit (Цыцэрон) – Пісьмо не чырванее.

72. Equus Troianus – Траянскі конь

73. Errare humanum est – Чалавеку ўласціва памыляцца

74. Errata aetatis – Памылкі ўзросту (маладосці)

75. Est modus in rebus (Гарацый) – Ёсць мера ў рэчах.

76. Et ego in Arcadia – І я быў у Аркадзіі г.зн. быў шчаслівы.

77. Et cetera – І гэтак далей.

78. Ex lege – Па-за законам

79. Ex nihilo nihil – З нічога – нічога (не атрымліваецца)

80. Ex unque leonem – Па кіпцю льва (пазнаеш).

81. Fac et spera – Дзейнічай і спадзявайся

82. Fac simile – Зрабі падобнае.

83. Falsa spes – Марная надзея

84. Fallax fortuna – Іронія лёсу (падманлівы лёс)

85. Fama volat – Чутка ляціць

86. Ferro et igni – Мячом і агнём.

87. Festina lente – Спяшайся павольна.

88. Fiat lux! – Да будзе святло! (Пра вялікія вынаходніцтвы. Надпіс на партрэце Гутэнберга)

89. Fide mea! – Слова гонару!

90. Finis coronat opus – Канец упрыгожвае справу.

91. Gallina scripsit (Плаўт) – Курыца надрапала (пра почырк).

92. Gubernare e terra – Кіраваць караблём з зямлі, г.зн. даваць парады з бяспечнага месца

93. Habeat sibi – Няхай сабе валодае (ну і бог з ім)

94. Homo unius libri – Чалавек адной кнігі (пра чалавека, які знае нямнога, але грунтоўна).

95. Homo novus – Новы чалавек (выскачка).

96. Homo proponit, sed deus disponit – Чалавек мяркуе, а бог вызначае

97. Honoris causa – Дзеля гонару

98. Hostium munera – non munera – Падарункі ворага – не падарункі.

99. Grosso modo – У агульных рысах, прыблізна

100. Idea fixa – Неадвязная ідэя.

101. Idem per idem – Тое ж праз тое.

102. In brevi – Коратка, сцісла.

103. In statu nascendi – У стане зараджэння.

104. In nocte consilium – Рашэнне прыходзіць ноччу.

105. Ioco non serio – Жартам, не сур’ёзна.

106. Lapsus linguae – Памылка мовы (агаворка).

107. Lege artis – Па правілах мастацтва.

108. Linguam tenere – Трымаць язык за зубамі.

109. Littera scripta manet – Напісаная літара застаецца.

110. Lupus in fabulis – Воўк з казкі (лёгкі на ўспамін).

111. Manus manum lavat – Рука руку мые.

112. Mappa missa – Узмахам хусткі

113. Mea pila est – Мяч мой, г. зн. я перамог

114. Medicus curat, natura sanat – Урач лечыць, прырода вылечвае.

115. Memento mori – Памятай пра смерць.

116. Mens sano in corpore sano – У здаровым целе здаровы дух.

117. Modus vivendi – Вобраз жыцця.

118. More maiorum – Па звычаю продкаў

119. Mos pro lege – Звычай замест закона

120. Multum, non multa – Многае ў нямногіх (словах).

121. Mutatis mutandis – Змяніўшы тое, што неабходна змяніць.

122. Nec plus ultra – Да самых межаў; самы лепшы

123. Nec sibi, nec alteri – Ні сабе, ні другому.

124. Nihil habeo, nihil timeo – Нічога не маю, нічога не баюся.

125. Nosce te ipsum – Пазнай самога сябе.

126. Nomen est omen – Імя гаворыць само за сябе.

127. Nomina sunt odiosa – Імёны ненавісныя (не будзем называць імёнаў).

128. Non bis idem – Не двойчы за адно і тое ж (караць).

129. Non marte, sed arte – Не зброяй, а мастацтвам.

130. Non progredi est regredi – Не ісці наперад ёсць ісці назад.

131. Odi et amo – Ненавіджу і кахаю.

132. Omne vivum ex ovo – Усё жывое з яйка.

133. О tempora, o mores! – О часы, о норавы!

134. Ora et labora – Маліся і працуй.

135. Panem et circenses! – Хлеба і відовішчаў!

136. Pater familias – Бацька сям’і.

137. Pater, peccavi – Бацька, я саграшыў.

138. Pecunia non olet – Грошы не пахнуць.

139. Per amicitiam – У імя сяброўства.

140. Per aspera ad astra – Праз церніі да зорак

141. Per fas et nefas – Праўдамі і няпраўдамі

142. Periculum in mora – Небяспека ў затрымцы.

143. Persona non grata – Нежаданая персона.

144. Potius sero quam nunquam (Лівій) – Лепш позна, чым ніколі.

145. Primum edere, deinde philosophari – Спачатку есці, пасля філасофстваваць.

146. Primus inter pares – Першы сярод роўных.

147. Pro et contra – За і супраць

148. Pro domo suo – За свой дом (па асабістаму пытанню, у абарону сябе і сваіх спраў)

149. Qualis rex, talis grex – Які важак, такое і стада.

150. Qui non zelat, non amat – Хто не раўнуе, той не кахае

151. Qui pro quo – Хто пра што.

152. Qui tacet, consentit – Хто маўчыць, згаджаецца.

153. Quod homines, tot sententiae (Терэнцый) – Сколькі людзей, столькі і думак.

154. Quod erat demonstrandum – Што і трэба было даказаць.

155. Quod licet Iovi, non licet bovi – Што дазволена Юпітэру, не дазволена быку (аб беспадстаўных прэтэнзіях на што-небудзь).

156. Quod periit, periit – Што прайшло, то прайшло

157. Ratio vivendi –Сэнс жыцця.

158. Rara avis – Рэдкая птушка

159. Repetitio est mater studiorum – Паўтарэнне – маці вучэння.

160. Res, non verba – Справы, не словы.

161. Res iudicata – Вырашаная справа.

162. Sapienti sat (Плаўт) – Разумнаму дастаткова.

163. Sapere aude! (Гарацый) – Асмелься быць мудрым!

164. Saxa loquentur – Камяні гавораць.

165. Semper avarus eget (Гарацый) –Скупому заўсёды мала.

166. Sero venientibus ossa – Тым, хто позна прыходзіць, – косці.

167. Si sapis, si apis (Сенека) – Калі ты мудры, будзь пчалой (будзь працалюбівым, як пчала).

168. Si vis pacem, para bellum – Хочаш міру, рыхтуйся да вайны.

169. Si vis amari, ama (Сенека) – Калі хочаш быць каханым, (сам) кахай.

170. Sine ira et studio (Тацыт) – Без гневу і заўзятасці, г.зн. аб’ектыўна.

171. Stans pede in uno – Стоячы на адной назе.

172. Suus rex reginae placet – Свой цар царыцы падабаецца.

173. Tabula rasa – Чыстая дошка.

174. Tacito concensu – З маўклівай згоды

175. Temporis filia veritas (Гелій) – Ісціна – дачка часу.

176. Tempus consilium dabit – Час дасць параду.

177. Terra incognita – Невядомая зямля (нешта невядомае).

178. Tertius gaudens – Трэці, хто радуецца.

179. Tertium non datur – Трэцяга не дадзена.

180. Testis unus – testis nullus – Адзін сведка – не сведка.

181. Timor est malus magisret – Страх – дрэнны настаўнік.

182. Tribus verbis – У трох словах.

183. Tu quoque, Brute! – І ты таксама, Брут!

184. Ubi amici, ibi opes – Дзе сябры, там багацце.

185. Ultima ratio – Апошні, рашучы довад

186. Umbram suam metuit (Цыцэрон) – Баяцца свайго ценю.

187. Una hirundo non facit ver (Эразм Ратэрдамскі) – Адна ластаўка не робіць вясну.

188. Urbi et orbi – Гораду (г.зн. Рыму) і міру.

189. Usus est optimus magister (Цыцэрон) – Вопыт – найлепшы настаўнік.

190. Vade mecum – Ідзі са мной (надпіс на даведніку)

191. Vae victis (Лівій) – Гора пераможаным.

192. Vae soli (Бібл.) – Гора адзнокаму

193. Velis et remis – На ветразях і вёслах (з усіх сіл)

194. Veni, vidi, vici (Цэзар) – Прыйшоў, убачыў, перамог.

195. Ver ex anno tollere – Пазбавіць год вясны, г.зн. у нечым страціць галоўнае, істотнае

196. Vice versa – У зваротным напрамку; наадварот

197. Vis probandi – Сіла докзу

198. Vivere militare est – Жыццё ёсць барацьба.

199. Volens-nolens – Хочаш – не хочаш.

200. Vox populi – vox dei – Голас народа – голас божы

<== предыдущая лекция | следующая лекция ==>
Вчера-сегодня ( по словарю антонимов Львова-копия прилагается). | ПРИБОРЫ И СИСТЕМЫ ДЛЯ КЛИНИЧЕСКИХ АНАЛИЗОВ


Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском:

vikidalka.ru - 2015-2024 год. Все права принадлежат их авторам! Нарушение авторских прав | Нарушение персональных данных