ТОР 5 статей: Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы КАТЕГОРИИ:
|
КРЫЛАТЫЯ ЛАЦІНСКІЯ ВЫРАЗЫПРАПАНУЕМЫ ЛЕКСІЧНЫ МІНІМУМ ПА ЛАЦІНСКАЙ МОВЕ
1. acina, ae – ягада (вінаградная) 2. аcetum, i – кіслае віно, воцат, гумар 3. absolutus, a, un – незалежны 4. administratio, onis –служба, дапамога 5. admirare, 1 – здзіўляцца, захапляцца 6. aetas, atis – век, жыццё, узрост 7. aer, aeris – паветра, атмасфера, туман 8. ager – поле 9. agere – рабіць, гнаць 10. albus,a,um – белы 11. alibi – у іншым месцы 12. alimentum, і – ежа, харчаванне, утрыманне 13. amare, 1 – кахаць 14. amarus, a, um – горкі, рэзкі, жорсткі 15. amator, is – прыхільнік, паклоннік 16. amicus, і – сябар, прыхільнік 17. ancora, ае – якар 18. anguis, is – змяя, змей 19. animal, is – жывёла 20. annus, і – год 21. antenna, ае – рэя 22. antiquus, а, um – старажытны, мінулы 23. aqua, ае – вада 24. aquila, ae – арол 25. appellare, 1 – называць 26. arare, 1 – араць, апрацоўваць 27. arbitror – думаць, меркаваць 28. arbor, is – дрэва 29. argumentum, i – доказ, прадмет, знак 30. arma, orum pl. – зброя, войска 31. ars, artis – мастацтва 32. asper, era, erum – суровы, жорсткі, цяжкі 33. astrum, i -- зорка 34. auctio, onis – публічныя таргі 35. audire, 1 – слухаць 36. aura, ае – ветрык, паветра, пах 37. auris, is – вуха, слых, слухач 38. australis, e – паўднёвы 39. autumnus, і – восень 40. auxilium, ii – дапамога 41. avarus, a, um – сквапны, скупы 42. avis, is – птушка 43. bacillum, і – палка 44. balneum, i – лазня, ванна 45. barba, ае – барада 46. barbarus, i – іншаземец, варвар 47. basium, i –пацалунак 48. bellum, і – вайна 49. bellus, a, um -- прыгожы 50. bestia, ae – звер, жывёла 51. bibere, 3 – піць 52. bonus, a, um – добры 53. bos, bovis – бык, карова 54. braca, ae – штаны, шаравары 55. brevis, e – кароткі 56. bulbus, i – цыбуліна, клубень 57. caecus, a, um – сляпы, цёмны 58. caelum, i – неба 59. calix, icis – кубак 60. cantare, 1 – спяваць 61. canis, is – сабака 62. capere, 3 – браць, захопліваць 63. caput, itis – галава, сталіца 64. carcer, is – цямніца, турма 65. carina, ае – судна, карабель 66. carmen, inis – песня, верш 67. carus, a, um – дарагі, мілы 68. castra – лагер 69. castus, a, um – чысты, нявінны 70. casus, us – выпадак, недарэчнасць 71. catena, ae – ланцугі, кайданы 72. celer, eris, e – хуткі 73. cena, ае – абед 74. cibus, i – ежа, харчаванне 75. civis, is – грамадзянін 76. classicus, a, um – першакласны, узорны 77. clavus, i – цвік 78. codex, icis – cтвол, бервяно 79. charta, ае – папера 80. chorda, ае -- струна 81. clamare, 1 – крычыць 82. colloquium,i – размовы, гутарка, перагаворы 83. cogitare, 1 – думаць, разважаць 84. coma, ае -- валасы 85. commodus, a, um – зручны, добры 86. communis, e – агульны 87. concordia – згода 88. conflictus, us – сутычка, барацьба 89. conservare, 1 – захоўваць, берагчы 90. consuetudo, inis – звычка, звычай 91. copia, ае – мноства 92. cor, cordis – cэрца 93. corona, ae -- вянок 94. corpus, oris -- цела, тулава 95. credere, 3 – верыць 96. cremare, 1 – спальваць 97. crimen, inis – злачынства 98. cruor, oris -- кроў 99. culmen, inis – вяршыня 100. cultus, us – апрацоўка, шанаванне 101. cura, ае – клопат 102. cursus, us – бег, накіраванне 103. custodire, 1 – сцерагчы, ахоўваць 104. cyclus, i – круг, перыяд 105. dare, 1 – даваць 106. dea, ae – багіня 107. declarare, 1 – заяўляць, аб’яўляць 108. decorus, a, um – прыстойны, прыгожы, вытанчаны 109. decretum, і – пастанова 110. dicere, 3 – гаварыць 111. delere – разбураць, знішчаць 112. delicatus, a, um – прыемны, мілы 113. demonstrare, 1 – паказваць, указваць 114. dens, ntis – зуб 115. diadema, atis – павязка 116. dictare, 1 – паўтараць 117. digitus, i – палец 118. dies, ei – дзень, тэрмін 119. dimidium, іі – палова 120. disputare, 1 – спрачацца 121. docere, 2 -- вучыць, тлумачыць 122. dolor, is – боль, жалоба, гора 123. dolus, i – хітрасць, падман 124. dominus -- гаспадар 125. donum, і – падарунак. ахвяра 126. dormire, 4 – спаць 127. ducere, 3 – весці, стаяць на чале 128. dulcis, e – салодкі, прыемны, мілы 129. durus, a, um – жорсткі, цвёрды, цяжкі 130. dux, cis – правадыр 131. edere, 3 -- есці 132. educare, 1 – выхоўваць, вырошчваць 133. elegantia, ае – вытанчанасць 134. elephantus, i – слон 135. epistola, ae – пісьмо, пасланне 136. epulae, arum – ежа, абед 137. equus,i -- конь 138. emigrare, 1 – высяляцца, перасяляцца 139. epistula, ае – пісьмо, пасланне 140. error, is – памылка 141. evolutio, onis – развіццё. 142. exemplum, і – узор, проба 143. faber, bri – майстар, мастак, рамеснік 144. fabricare, 1 – вырабляць 145. fabula, ае – казка, байка 146. facere, 3 -- рабіць 147. facilis, e -- лёгкі 148. fama, ае – чутка, пагалоска, добрае імя 149. fames, is – голад, нястача 150. familia, ae – сям’я, чэлядзь 151. fatum, i – лёс, доля 152. fax, facis – факел, полымя 153. felicitas, acis – шчасце, поспех 154. felix, icis – шчаслівы 155. femina, ае – жанчына 156. fenestra, ае – акно, адтуліна 157. ferox, ocis – адважны, мужны 158. festus, a, um – святочны 159. fictus, a, um – прытворны, няшчыры 160. fides, ei – вера, давер 161. filius, і – сын 162. finire, 4 – заканчваць 163. fingere, 3 – маляваць 164. flamma,ae – полымя, агонь 165. flumen, inis -- рака 166. flos, oris – кветка 167. foedus, eris – саюз, дагавор 168. fons, ntis – крыніца 169. fortis,e – моцны, смелы 170. fossa, ае – роў 171. fragmentum, i – кавалак, частка 172. frater, tris – брат 173. fraus, udis – падман 174. frigidus, a, um -- халодны 175. frons, ntis – лоб, твар 176. fructus, us --твор, плод 177. frumentum, i – хлеб, збожжа 178. frustra – дарэмна 179. fulmen, inis – маланка 180. fumus, i –дым, туман 181. futurus, a, um -- будучы 182. gallina, ае – курыца 183. gaudere, 2 -- радавацца 184. gelu, us – мароз, сцюжа, лёд 185. genu, us – калена 186. genus, eris – паходжанне, род 187. gener, eri – зяць 188. genitus, us – нараджэнне 189. gladius, ii -- меч 190. glans, ndis – жолуд 191. gloria, ae -- слава 192. gracilis, e – тонкі, зграбны 193. gradus, us – крок, ступень 194. granum, і – зерне, семечка 195. grex, gregis – статак, натоўп 196. gravis, e – цяжкі, буйны 197. gutta,ae -- кропля 198. habere, 2 – мець, жыць 199. hasta, ae – кап’ё 200. herba, ae – трава 201. hiems, emis – зіма 202. hirundo, inis -- ластаўка 203. homo, inis – чалавек 204. honestus, a, um –пачэсны, сумленны 205. horribilis, e – страшны, жудасны 206. hostis, is – чужаземец, вораг 207. humor, oris – вільгаць 208. humanus, a, um – чалавечны 209. humilis, e – нізкі, нязнатны 210. ianua, ae – дзверы 211. Ianuarius, i – студзень 212. iecur, oris -- печань 213. ignis, is – агонь 214. ignorare. 1 – не ведаць 215. ilustrare, 1 – асвятляць, праслаўляць 216. imago, inis – выява, вобраз 217. imitatio, onis – перайманне 218. imperare, 1 – загадваць, камандаваць 219. impetus, us – націск, палкасць 220. impotens, ntis – слабы, нядужы 221. impulsus, us – штуршок, удар, сутыкненне 222. incola, ае – жыхар 223. incognitus, a, um -- невядомы 224. industria, ае -- дзейнасць 225. infans, ntis – дзіця, немаўля 226. infestus, a, um – небяспечны, варожы 227. ingenium, ii – здольнасць, розум 228. iniuria, ae несправядлівасць 229. inertia, ае -- бяздзейнасць, няздольнасць 230. insania, ae – вар’яцтва, неразумнасць 231. invidia, ae – зайздрасць,нянавісць 232. institutum, і – установа 233. insula, ае – востраў 234. ira, ае – гнеў, раз’юшанасць 235. iris, idis – вясёлка 236. iter, itineris – шлях 237. iucundus, a, um – прыемны 238. iudex, icis -- суддзя 239. ius, iuris – права, улада 240. iuvenis, e -- малады 241. labor, oris – праца 242. labium, i – губа 243. lac, lactis – малако 244. lacrima, ae – cляза 245. lacus, us – возера 246. lapsus, us – падзенне, памылка 247. lapis, idis -- камень 248. laudare, 1 – хваліць 249. latus, a, um – шырокі, вялізны 250. lavare, 1 – мыць 251. lector, oris -- чытальнік 252. legalis, e – прававы 253. lente -- марудна 254. legere, 3 – чытаць, збіраць 255. lex, gis m– закон, правіла 256. liber, era, erum – 1. свабодны, 2. кніга, твор 257. linqua, ае – мова, маўленне 258. lis, litis – спрэчка, сварка 259. longus, a, um – доўгі, працяглы 260. lucerna, ае -- свечка 261. lumen, inis – святло, бляск 262. lupa, ae – ваўчыца 263. magicus, a, um – магічны, чароўны 264. magister – настаўнік 265. mandare, 1 – уручаць, даручаць 266. male – дрэнна, няўдала 267. maledicus, a, um – лаянкавы, абразлівы 268. malum, i яблык, плод 269. malus, a, um -- дрэнны 270. manus, us – рука, атрад 271. manuscriptum, i -- рукапіс 272. margarita, ае – жамчужына 273. mare, is – мора 274. maritus, i – муж 275. mater, tris – маці 276. matrimonium, i – шлюб 277. medicamentum, i – лякарства 278. mediocritas, atis -- сярэдзіна 279. medicus, і – урач, хірург 280. mel, mellis – мёд, салодкі сок 281. memoria, ae – памяць 282. mens, ntis – розум, думка 283. mensis, is – месяц 284. mercatura, ae – гандаль, набытак 285. meridies, ei –поўдзень 286. miles, itis – воін 287. militare, 1 – ваяваць, змагацца 288. ministrare, 1 – служыць 289. miror – здзіўляцца 290. mimus, і – акцёр 291. minister, tri – хлопчык, слуга 292. mirabilis, e – дзіўны, дзівосны 293. miser, era, erum – няшчасны, убогі, сумны 294. mittere – пасылаць 295. mixtio, onis – змешванне 296. mobilis, e – рухомы, рухавы 297. monstrum, і – пачвара 298. monumentum, i – помнік 299. morbus, i – хвароба 300. mors, rtis – смерць, труп 301. mortalis, e -- смяротны 302. mos, moris – звычай, характар 303. mysterium, і – тайна 304. mors, mortis – смерць, труп 305. multus, a, um – шматлікі, моцны 306. mundus, i сусвет, свет 307. munire, 4 – умацоўваць, абараняць 308. murus, i -- сцяна 309. mus, muris – мыш, пацук 310. musca, ae – муха 311. narrare, 1 -- расказваць 312. nasus, i – нос 313. nata, ае -- дачка 314. natura, ае – прырода 315. navis, is – карабель 316. nauta, ае – марак 317. negotium, і – занятак, справа 318. nepos, otis – унук, нашчадак 319. neuter, a, um – ні той, ні другі 320. nix, nivis – снег 321. niger, gra, grum – чорны 322. nobilis, e – вядомы, знатны 323. nocere, 2 -- шкодзіць 324. nomen, inis – імя 325. nominare, 1 -- называць 326. nota, ае – знак 327. novus, a, um – вядомы, знаёмы 328. nox, noctis – ноч, цемра 329. nubes, is -- воблака 330. nubere, 3 – выходзіць замуж 331. nudus, a, um – голы 332. numerare, 1 – лічыць 333. numerus, i – лік, рытм 334. nummus, i – манета 335. nuptiae, arum – вяселле 336. nutrire – карміць, расціць 337. nux, nucis -- арэх 338. occasio, onis – выпадак, зачэпка 339. oculus, i – вока 340. odor, is – пах, кадзіла 341. officialis, e – службовы 342. oleum, i -- алей 343. optimus, a, um – найлепшы 344. opus, eris – работа, тварэнне 345. ora, ae – узбярэжжа, марскі бераг 346. oratio, onis – маўленне 347. ornamentum, i -- упрыгожванне 348. os, oris – 1. рот, мова, твар; 2. косць 349. osculum, і -- пацалунак 350. orbis, is – круг, акружнасць 351. ovatio, onis – радасць 352. ovum, і -- яйка 353. pactum, i – дагавор 354. palus, udus -- балота 355. palma, ае – далонь, пальма 356. panis, is -- хлеб 357. par, is – роўны, аднолькавы 358. parare – рыхтаваць 359. parens, entis -- бацькі 360. pars, rtis – частка 361. passus, us – крок, поступ, рух 362. patior – цярпець, мучыцца 363. pastor, oris – пастух 364. pater, tris – бацька 365. patria, ae – радзіма 366. patronus, i – апякун, заступнік 367. pauper, eris – бедны, небагаты 368. pax, pacis – мір, згода 369. pecunia, ae – грошы, маёмасць 370. periculum, i – небяспека 371. persona, ae – маска, асоба 372. pes, pedis – нага 373. petere, 3 – прасіць 374. perpendiculum, і – адвес 375. pictura, ae – жывапіс, малюнак 376. pingere -- маляваць 377. piscis, is -- рыба 378. planta, ае – расліна 379. plenus, a, um – поўны 380. polire, 4 – шліфаваць 381. pompa, ае – пышнасць 382. pons, ntis – мост 383. populus, і – народ 384. portare – насіць 385. potentia, ае – сіла, улада 386. procurare, 1 – клапаціцца, кіраваць 387. progredior – ісці наперад 388. proverbium, i -- прымаўка 389. praemium, ii -- узнагарода 390. puer, і – хлопчык 391. puella, ae – дзяўчынка, дзяўчына 392. pulcher, a, um – прыгожы 393. pulsare, 1 – штурхаць, стукаць 394. putare, 1 –думаць 395. quarta, ae – чвэрць 396. radix, idis – корань 397. ramus, і – сук, галінка 398. rana, ае – жаба 399. ratio, onis -- розум 400. rectus, a, um – прамы 401. reformare – пераўтвараць, паляпшаць 402. regina, ae -- царыца 403. remedium, ii –лякарства, сродак 404. res, ei -- рэч, справа 405. respondere – адказваць, адпавядаць 406. ridere, 2 – смяяцца, абсмейваць 407. rogus, i -- касцёр 408. ruga, ае – маршчына 409. rupes, is -- скала 410. rus, ruris – вёска 411. saevus, a, um – люты, раз’юшаны, дзікі 412. sagitta, ae – cтрала 413. sal, is – соль, жарт 414. saltare, 1 – скакаць 415. sanare, 1 – лячыць 416. sanctus, a, um – свяшчэнны, святы 417. sapientia, ae – мудрасць, разважлівасць 418. saxum, i – скала, камень 419. scire, 4 – ведаць 420. scientia, ae – веды, навука 421. scribere, 3 – пісаць 422. scutum, i -- шчыт 423. sedes, is -- сядзенне 424. senex, senis – стары 425. sensus, us – пачуццё, сэнс 426. sentire, 4 – адчуваць 427. sero -- позна 428. serpens, ntis – змяя 429. severus, a, um – суровы, строгі 430. signum, і – знак, прымета 431. silva, ае – лес 432. silentium, ii – маўчанне, цішыня 433. silvester, tris, tre – лясны, дзікі 434. simplex, icis – просты, звычайны 435. similis, e – падобны 436. sitis, is -- смага 437. sinus, us – заліў, складка 438. socius, ii – таварыш, спадарожнік, саюзнік 439. sol, is – сонца – бел. салярый 440. sonare, 1 -- гучаць 441. soror, is -- сястра 442. spira, ае – выгіб 443. stella, ае – зорка 444. struere, 3 – накладваць, будаваць 445. suavis, e – прыемны 446. surdus, a, um – глухі, абыякавы 447. tabula, ае – дошка 448. tacere, 2 – маўчаць 449. tangere – датыкацца, кранаць, трывожыць 450. taurus, i – вол, бык 451. tempus, oris – час, абставіны, небяспека 452. tenere – стрымліваць, валодаць 453. tener, era, erum – далікатны, мяккі 454. terra, ае – зямля 455. terror, is – страх, жах 456. textile, is – тканіна, матэрыя 457. totus, a, um – цэлы, увесь 458. timere, 2 -- баяцца 459. traditio, onis – меркаванне, звычка 460. transitus, us – пераход 461. turris, is – вежа 462. tussis, is – кашаль 463. tutus, a, um --бяспечны 464. ultimus, a, um – апошні, крайні 465. umbra, ае цень 466. umerus, i – плячо 467. unda, ae -- хваля 468. unus, a, um – адзін 469. urbs,urbis – горад 470. ursus, i – мядзведзь 471. utilis, e – карысны 472. uxor, is – жонка 473. vacca, ae -- карова 474. vacuus, a, um – пусты 475. valere – быць моцным, здаровым 476. velum -- ветразь 477. velox, ocis – хуткі 478. ventus, i – вецер 479. veritas, atis – праўда, ісціна 480. vesper, eri -- вечар 481. vestis, is – адзенне 482. vetare, 1 -- забараняць 483. vetus, eris – стары, старажытны 484. ver, veris -- вясна 485. verbum, і – слова, дзеяслоў 486. veritas, atis – праўда, ісціна 487. vibrare, 1 – дрыжаць 488. vicinus, i -- сусед 489. videre – глядзець, бачыць 490. vincere, 3 – перамагаць 491. visus, us – зрок, позірк 492. viscus, eris – мяса, вантробы 493. vita, ае – жыццё 494. vir, i – муж, мужчына 495. virgo, inis -- дзяўчына 496. vivere, 3 – жыць 497. vocare, 1 – клікаць, называць 498. votum, і – жаданне, абет 499. vox, cis – голас 500. zona, ае – пояс
КРЫЛАТЫЯ ЛАЦІНСКІЯ ВЫРАЗЫ
1. Ad Kalendas Graecas – Да грэчаскіх календ, г.зн. ніколі. 2. Ab imo pectore (Лукрэцый) – Ад усяго сэрца. 3. Ab initiо – З узнікнення. 4. Abiens abi – Калі ідзеш, то ідзі. 5. Absit omen! – Няхай не будзе гэта дрэннай прыметай! 6. Ad rem! – Да справы! 7. Advocatus diaboli – Адвакат д’ябла (абаронца безнадзейнай справы, у якую сам не верыць, а таксама ўсякі, хто нават у добрым шукае недахопы). 8. Alas accidere – Падрэзаць крылы, г.зн. абмежаваць магчымасці 9. Alba avis (Цыцэрон) – Белая птушка. 10. Albae gallinae filius – Сын белай курыцы, г.зн. шчасліўчык 11. Alea iacta est – Жэрабя кінута. (Цэзар, які камандаваў рымскімі легіёнамі ў правінцыі Цызальпійская Галія, вырашыў захапіць аднаасобную ўладу і перайшоў з войскам раку Рубікон, якая была натуральнай мяжой правінцыі. Гэтым самым ён парушыў закон, па якім праконсул меў права ўзначальваць войска толькі за межамі Італіі, і пачаў вайну з рымскім сенатам). 12. Alma-mater – Маці-карміцелька (пачціва пра вышэйшую навучальную установу). 13. Alter ego (Піфагор) – Другое я (мой двайнік). 14. A mensa et toro – Ад стала і ложка (адлучыць). (Формула рымскага разводу). 15. Amantes-amentes – Закаханыя – вар’яты. 16. Amor – dolor – Каханне – пакута 17. Amor omnia vincit – Каханне ўсё перамагае. 18. Anguis in herba (Вергілій) – Змяя ў траве. 19. Animum debere – Завінаваціць душу, г.зн. быць па вушы ў пазыках 20. Ante diem – Датэрмінова 21. Antiquo more – Па старому звычаю 22. Antiquus amor cancer est – Старое каханне падобна да рака, г.зн. вяртаецца. 23. Arbor mala, mala mala – Дрэнная яблыня, дрэнныя яблыкі. 24. Argumentum baculinum – Доказ ‘дубінкай’ (з прымяненнем грубай сілы) 25. Ars longa, vita brevis (Гіпакрат) – Мастацтва вечнае, жыццё кароткае. 26. Aquila non captat muscas – Арол не ловіць мух. 27. Aquilam volare docet – Ты вучыш арла лятаць. 28. Audiatur et altera pars – Няхай будзе выслуханы і другі бок. 29. Aurea mediocritas – Залатая сярэдзіна 30. Aut Caesar, aut nihil – Або Цэзар, або ніхто. 31. Audi, sile – Слухай, маўчы (Лукіян) 32. Aut vincere, aut mori – Або перамагчы, або памерці. 33. Barba crescit, caput nescit – Барада расце, галава не ведае. 34. Bellum frigidum – Халодная вайна 35. Bene vobis – Няхай усё ў вас будзе добра 36. Bis dat, qui cito dat – Удвая дае той, хто дае хутка (дарагая лыжка к абеду). 37. Bis pueri senes –Старыя – двойчы дзеці. 38. Bona fide – Добрасумленна, даверліва. 39. Brevi manu – Кароткай рукой, г.зн. без затрымкі. 40. Caput sine linqua – Галава без языка (не мець уласнай думкі) 41. Carpe diem (Гарацый) – Карыстайся днём сённяшнім. 42. Castіs omnia casta. – Чыстаму ўсё чыста. 43. Casus belli – Повад да вайны. 44. Causa causarum – Прычына прычын. 45. Cave canem – Сцеражыся сабакі. 46. Cave ne cedas – Сцеражыся, каб не ўпасці (не ўзносся) 47. Caetera desunt – Астатняга не хапае (надпіс у рукапісах, у якіх не хапае старонак) 48. Cedo maiori – Уступаю старэйшаму. 49. Cogito ergo sum – Я думаю, значыць, я існую. 50. Consuetudo est altera natura – Звычка – другая натура. 51. Contra bonos mores – Супраць добрых нораваў (амаральна) 52. Contra aquam remigare – Плыць супраць цячэння 53. Conubia sunt fatalia – Шлюб вызначаны лёсам 54. Cor plumbeum – Свінцовае сэрца (пра бессардэчнага чалавека) 55. Corpus delicti – Састаў злачынства 56. Crocodili lacrimae – Кракадзілавы слёзы. 57. Cuique suum – Кожнаму свае 58. Cum grano salis (Пліній) – З крупінкай солі (з’едліва, насмешліва). 59. De mortuus aut bene aut nihil – Пра мёртвых або добра або нічога (не гавораць). 60. Deus ex machina – Бог з машыны. 61. Di te ament! – З табой бог! (формула прывітання) 62. Dictum-factum – Сказана-зроблена. 63. Diem perdidi (Святоній) – Я згубіў дзень. 64. Dies ater – Чорны дзень 65. Divide et impera – Падзяляй і валодай 66. Do, ut des – Даю, каб і ты мне даў. 67. Dolores Tantali – Танталавы пакуты 68. Dum spiro, spero (Авідзій) – Пакуль дыхаю, спадзяюся. 69. Dura lex, sed lex – Суровы закон, але гэта закон. 70. Elephantum ex musca facis (Лукіан) – Ты робіш з мухі слана. 71. Epistula non erubescit (Цыцэрон) – Пісьмо не чырванее. 72. Equus Troianus – Траянскі конь 73. Errare humanum est – Чалавеку ўласціва памыляцца 74. Errata aetatis – Памылкі ўзросту (маладосці) 75. Est modus in rebus (Гарацый) – Ёсць мера ў рэчах. 76. Et ego in Arcadia – І я быў у Аркадзіі г.зн. быў шчаслівы. 77. Et cetera – І гэтак далей. 78. Ex lege – Па-за законам 79. Ex nihilo nihil – З нічога – нічога (не атрымліваецца) 80. Ex unque leonem – Па кіпцю льва (пазнаеш). 81. Fac et spera – Дзейнічай і спадзявайся 82. Fac simile – Зрабі падобнае. 83. Falsa spes – Марная надзея 84. Fallax fortuna – Іронія лёсу (падманлівы лёс) 85. Fama volat – Чутка ляціць 86. Ferro et igni – Мячом і агнём. 87. Festina lente – Спяшайся павольна. 88. Fiat lux! – Да будзе святло! (Пра вялікія вынаходніцтвы. Надпіс на партрэце Гутэнберга) 89. Fide mea! – Слова гонару! 90. Finis coronat opus – Канец упрыгожвае справу. 91. Gallina scripsit (Плаўт) – Курыца надрапала (пра почырк). 92. Gubernare e terra – Кіраваць караблём з зямлі, г.зн. даваць парады з бяспечнага месца 93. Habeat sibi – Няхай сабе валодае (ну і бог з ім) 94. Homo unius libri – Чалавек адной кнігі (пра чалавека, які знае нямнога, але грунтоўна). 95. Homo novus – Новы чалавек (выскачка). 96. Homo proponit, sed deus disponit – Чалавек мяркуе, а бог вызначае 97. Honoris causa – Дзеля гонару 98. Hostium munera – non munera – Падарункі ворага – не падарункі. 99. Grosso modo – У агульных рысах, прыблізна 100. Idea fixa – Неадвязная ідэя. 101. Idem per idem – Тое ж праз тое. 102. In brevi – Коратка, сцісла. 103. In statu nascendi – У стане зараджэння. 104. In nocte consilium – Рашэнне прыходзіць ноччу. 105. Ioco non serio – Жартам, не сур’ёзна. 106. Lapsus linguae – Памылка мовы (агаворка). 107. Lege artis – Па правілах мастацтва. 108. Linguam tenere – Трымаць язык за зубамі. 109. Littera scripta manet – Напісаная літара застаецца. 110. Lupus in fabulis – Воўк з казкі (лёгкі на ўспамін). 111. Manus manum lavat – Рука руку мые. 112. Mappa missa – Узмахам хусткі 113. Mea pila est – Мяч мой, г. зн. я перамог 114. Medicus curat, natura sanat – Урач лечыць, прырода вылечвае. 115. Memento mori – Памятай пра смерць. 116. Mens sano in corpore sano – У здаровым целе здаровы дух. 117. Modus vivendi – Вобраз жыцця. 118. More maiorum – Па звычаю продкаў 119. Mos pro lege – Звычай замест закона 120. Multum, non multa – Многае ў нямногіх (словах). 121. Mutatis mutandis – Змяніўшы тое, што неабходна змяніць. 122. Nec plus ultra – Да самых межаў; самы лепшы 123. Nec sibi, nec alteri – Ні сабе, ні другому. 124. Nihil habeo, nihil timeo – Нічога не маю, нічога не баюся. 125. Nosce te ipsum – Пазнай самога сябе. 126. Nomen est omen – Імя гаворыць само за сябе. 127. Nomina sunt odiosa – Імёны ненавісныя (не будзем называць імёнаў). 128. Non bis idem – Не двойчы за адно і тое ж (караць). 129. Non marte, sed arte – Не зброяй, а мастацтвам. 130. Non progredi est regredi – Не ісці наперад ёсць ісці назад. 131. Odi et amo – Ненавіджу і кахаю. 132. Omne vivum ex ovo – Усё жывое з яйка. 133. О tempora, o mores! – О часы, о норавы! 134. Ora et labora – Маліся і працуй. 135. Panem et circenses! – Хлеба і відовішчаў! 136. Pater familias – Бацька сям’і. 137. Pater, peccavi – Бацька, я саграшыў. 138. Pecunia non olet – Грошы не пахнуць. 139. Per amicitiam – У імя сяброўства. 140. Per aspera ad astra – Праз церніі да зорак 141. Per fas et nefas – Праўдамі і няпраўдамі 142. Periculum in mora – Небяспека ў затрымцы. 143. Persona non grata – Нежаданая персона. 144. Potius sero quam nunquam (Лівій) – Лепш позна, чым ніколі. 145. Primum edere, deinde philosophari – Спачатку есці, пасля філасофстваваць. 146. Primus inter pares – Першы сярод роўных. 147. Pro et contra – За і супраць 148. Pro domo suo – За свой дом (па асабістаму пытанню, у абарону сябе і сваіх спраў) 149. Qualis rex, talis grex – Які важак, такое і стада. 150. Qui non zelat, non amat – Хто не раўнуе, той не кахае 151. Qui pro quo – Хто пра што. 152. Qui tacet, consentit – Хто маўчыць, згаджаецца. 153. Quod homines, tot sententiae (Терэнцый) – Сколькі людзей, столькі і думак. 154. Quod erat demonstrandum – Што і трэба было даказаць. 155. Quod licet Iovi, non licet bovi – Што дазволена Юпітэру, не дазволена быку (аб беспадстаўных прэтэнзіях на што-небудзь). 156. Quod periit, periit – Што прайшло, то прайшло 157. Ratio vivendi –Сэнс жыцця. 158. Rara avis – Рэдкая птушка 159. Repetitio est mater studiorum – Паўтарэнне – маці вучэння. 160. Res, non verba – Справы, не словы. 161. Res iudicata – Вырашаная справа. 162. Sapienti sat (Плаўт) – Разумнаму дастаткова. 163. Sapere aude! (Гарацый) – Асмелься быць мудрым! 164. Saxa loquentur – Камяні гавораць. 165. Semper avarus eget (Гарацый) –Скупому заўсёды мала. 166. Sero venientibus ossa – Тым, хто позна прыходзіць, – косці. 167. Si sapis, si apis (Сенека) – Калі ты мудры, будзь пчалой (будзь працалюбівым, як пчала). 168. Si vis pacem, para bellum – Хочаш міру, рыхтуйся да вайны. 169. Si vis amari, ama (Сенека) – Калі хочаш быць каханым, (сам) кахай. 170. Sine ira et studio (Тацыт) – Без гневу і заўзятасці, г.зн. аб’ектыўна. 171. Stans pede in uno – Стоячы на адной назе. 172. Suus rex reginae placet – Свой цар царыцы падабаецца. 173. Tabula rasa – Чыстая дошка. 174. Tacito concensu – З маўклівай згоды 175. Temporis filia veritas (Гелій) – Ісціна – дачка часу. 176. Tempus consilium dabit – Час дасць параду. 177. Terra incognita – Невядомая зямля (нешта невядомае). 178. Tertius gaudens – Трэці, хто радуецца. 179. Tertium non datur – Трэцяга не дадзена. 180. Testis unus – testis nullus – Адзін сведка – не сведка. 181. Timor est malus magisret – Страх – дрэнны настаўнік. 182. Tribus verbis – У трох словах. 183. Tu quoque, Brute! – І ты таксама, Брут! 184. Ubi amici, ibi opes – Дзе сябры, там багацце. 185. Ultima ratio – Апошні, рашучы довад 186. Umbram suam metuit (Цыцэрон) – Баяцца свайго ценю. 187. Una hirundo non facit ver (Эразм Ратэрдамскі) – Адна ластаўка не робіць вясну. 188. Urbi et orbi – Гораду (г.зн. Рыму) і міру. 189. Usus est optimus magister (Цыцэрон) – Вопыт – найлепшы настаўнік. 190. Vade mecum – Ідзі са мной (надпіс на даведніку) 191. Vae victis (Лівій) – Гора пераможаным. 192. Vae soli (Бібл.) – Гора адзнокаму 193. Velis et remis – На ветразях і вёслах (з усіх сіл) 194. Veni, vidi, vici (Цэзар) – Прыйшоў, убачыў, перамог. 195. Ver ex anno tollere – Пазбавіць год вясны, г.зн. у нечым страціць галоўнае, істотнае 196. Vice versa – У зваротным напрамку; наадварот 197. Vis probandi – Сіла докзу 198. Vivere militare est – Жыццё ёсць барацьба. 199. Volens-nolens – Хочаш – не хочаш. 200. Vox populi – vox dei – Голас народа – голас божы
Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском:
|