Аралдық силикатардың жалпы сипаттамасы

Аралдық силикаттардың кристалдық құрылымының ерекшелігі жоғарыда айтылғандай оларда құрылымдық бірлік түрінде оңашаланған [SiO₄]⁴ тетраэдрлік аниондары барлығында. Осы қарастыратың минералдардың кристалдық құрылымында бұл тетраэдрлер оңашаланып, олардағы кремний ионын қоршаған оттек иондары, басқа кремний-оттекті тетраэдрлермен ортақ болмайды.

Химиялық тұрғыдан қарағанда бұл силикаттар – ортосиликаттар, олар Н₄SiO₄ гипотетикалық қышқылдың тұздары болады. Силикаттар катиондарының басты болатындары: Mg²⁺,Fe²⁺, Са²⁺, азырақ Ni²⁺, Co²⁺, Mn²⁺, Zn²⁺, Al³⁺, Fe³⁺, Mn³⁺, Cr³⁺, кейде Pb²⁺, Be²⁺, Ti⁴⁺, Zr⁴⁺, Th⁴⁺ және сирегірек Nb⁵⁺. Na¹⁺ және K¹⁺ сілтілер өте сирек кездеседі. Сирек жерлер кристалдық торларда кальций, натрий және кейде ториймен кездеседі. Аллюминий, титан және цирконий кристалдық торға кірмейді.

Осы силикаттардың физикалық қасиеттері олардың кристалдық торларының тығыз орналасуымен байланысты. Пішіндері әдетте изометриялық. Иондарының тығыз қалануымен байланысты қаттылықтары мен тығыздықтары жоғары, сонымен байланысты олардың сыну көрсеткіштері де жоғары болады. Көпшілігінде минералдар түссіз әлде сәл боялған. Жақсы боялғандығы минералдардың құрамындағы хромофорларға байланысты.

Негізгі әдебиеттер: [1, c. 494-496];

Қосымша әдебиеттер: [8, с. 133-145, [371-404]; [9, с. 136-139]

Бакылау сүрақтары:

1. Нақты магмалық процестер натижесінде қандай таужыныстар жаралады?

2. Магмалық таужыныстардың минералдар парагенетикалық ассоциацияларын атаныз?

3. Аралдық силикаттардың топтары және олардың минералдық құрамдары қандай?

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: