азақстан Республикасында салықтық әкімшіліктендіруді жетілдірудің жолдары

3.1 Салықтардың уақытылы және толықтай түсуінің негізі ретіндегі салықтық әкімшіліктендірудің мәселелері

2016 жылғы 7 сәуірде Астана қаласында Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитетінің төрағасы Дәулет Ерғожиннің қатысуымен салықтық және кедендік әкімшіліктендіруді жетілдіру мәселелері бойынша дөңгелек үстел өтті.

Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Шетел инвесторлары кеңесінің инвестициялық саясатты іске асыру бойынша жұмыс тобы дөңгелек үстелдің бастамашысы және ұйымдастырушысы болды. Қазақстандағы және Орта Азиядағы EY компаниясының басқарушы әріптесі, шетел тарапынан жұмыс тобының тең төрағасы Ерлан Досымбеков «Әкімшіліктендіру мәселелері елдің инвестициялық тартымдылығына әсер ететін маңызды фактор болып табылады. Шетелдік инвесторлар осы саладағы жаңа енгізілімдерді талқылауда жоғары деңгейдегі қызығушылықтарын білдірді»-деп түсіндіреді.

Дөңгелек үстелдің негізгі міндеті – инвестициялық ахуалды жақсартуға бағытталған Комитеттің бастамаларын білу, сондай-ақ Комитет төрағасымен әкімшіліктендіру және құқықтық қолдану практикасы саласында инвесторлардың көкейкесті мәселелерін тікелей диалог арқылы талқылау болды.

Дәулет Ерғожин, сөз сөйлеушілер Қазақстан Республикасындағы «Дойче Банк АГ» өкілдігінің басшысы, «Қазақстан шетел инвесторлары кеңесі» Ассоциаициясының басқарма төрағасы Ульф Вокурк, Қазақстан Республикасы Инвестициялар және даму министрлігі Инвестиция комитетінің төрағасы Ерлан Хаиров, Қазақстан Ұлттық кәсіпкерлер палатасы басқармасы төрағасының орынбасары Рахым Ошақбаевтардың арасында негізгі баяндамашы болды.

Дөңгелек үстелдің қатысушылары – шетелдік инвесторлар, даму институттары, халықаралық ұйымдар мен дипломатиялық орталықтар өкілдері әкімшіліктендіруді жетілдіру мәселелерін талқылауға белсенді қатысты.

Дәулет Ерғожин өз сөзінде, «Қазақстан-2050» стратегиясы» және «Нұрлы Жол» Қазақстанның жаңа экономикалық саясатына қаланған тұжырымдамалық негізде Мемлекеттік кірістер комитетінің өзекті бастамаларын атап өтті. Мемлекеттік кірістер комитеті өз қызметін елімізде қолайлы инвестициялық ахуалды қамтамасыз етуге және бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағдарлаған.

Ғаламдық бәсекеге қабілеттілік пен салық салу рейтингі бойынша Қазақстан 178 елдің ішінде 44-ші орында тұр. Қазақстан жалпы салық жүктемесі жағынан 58-ші, салық есебін дайындау мен салық төлеуге жұмсалатын уақыт көрсеткіші жағынан 105-ші орында тұр. Көршілерімізден жалпы салық жүктемесі жағынан Ресей 131-ші, Қытай 163-ші, Өзбекстан 170-шы орында, ал салық есебін дайындау мен салық төлеуге жұмсалатын уақыт жағынан Өзбекстан 65-ші, Ресей 151-ші, Қытай 167-шы орында орналасқан.

БЭФ-тың 2014-2015 жылға жасаған бағалауы бойынша еліміз ғаламдық бәсекеге қабілеттілік рейтингінде 61-ші орын алады. Онда салықтық реттеулер мен салық жүктемесі Қазақстанда бизнес жүргізудегі негізгі кедергі ретінде бағаланып отыр. Мәселен, салықтық әкімшіліктегі салық төлеушілердің өзекті проблемалары-салықтық тексерулердің қорытындысы бойынша шағымдану,артық төлеген салықты есептеу мен қайтару, бюджеттен ҚҚС (НДС) сомасын қайтару жайы және салықтық тексерулердің ұзақтығы. Салықтық есептілік көлемінде құзырлы органдарда бекітілген барлық салықтар бойынша салықтық есептіліктің негізгі үлгілерінің жалпы саны заңды тұлғалар үшін - 33, жеке тұлғалар үшін - 26. Үлгінің көлемі корпоративтік кіріс салығында 170 бет, қосымша құн салығында 60 бетке жуық. Салық кодексі нормаларын түсіндіруде осы уақытқа дейін Қаржы министрлігінің Салық комитетіне 850-ге жуық түсіндіру хаттары бағытталған. Кодексте қарастырылған жаңадан жасалуға тиісті құқықтық нормативтік актілердің саны 300-ден астам. Ал жеңілдіктердің саны 135 болып отыр.

Салық органдарының салықтар мен төлемдер бойынша берешекті бюджетке өндіріп алу жөніндегі жұмысы Үкімет тарапынан дереу шешуді талап ететін салықтық әкімшіліктендіру саласындағы маңызды мәселелердің бірі болып табылады. Есеп комитетінің бағалауынша, салық органдарының бюджетке берешекті өндіріп алу жөніндегі қолданып отырған шаралары тиімсіз. Трансферттік бағаны қалыптастыру туралы заңнаманы сақтау жөніндегі бақылау жұмысының тиімділігі төмен деңгейде екені байқалады. 2016 жылы бар болғаны 9 салық төлеуші тексерілсе, соның ішінде құқық қорғау органдарының бастамасымен 6 салық төлеуші тексерілді. Тексеру нәтижелері бойынша қосымша есептелген 21,1 млрд.теңге бюджетке өндіріп алынбаған.

Экономика дамуының бүгінгі деңгейі шаруашылық субъектілерді орнын барып кешенді тексеруді жоспарлауда кенеттен емес, ғылыми-әдістемелік тәсілді қолданады. Орнына барып кешенді тексеруге сай салық төлеушілерді анықтау үшін салық органдары мекеменің қаржы-шаруашылық қызметіне және салықтық міндеттердің орындалу деңгейіне алдын-ала талдау жүргізу қажет. Оларды салық төлеушілермен салық төлеуден ауытқудың әртүрлі сызбаларын пайдаланудың жеке белгісі, сондай-ақ белгілер жиынтығы алаңдатуы тиіс. Мысалға, азайтулардың жоғары үлестік салмағы; салық төлеушімен ҚҚС қайтарып алуға үнем талап етулері, ал қайтару сомасы бюджетке төленген салықтар сомасымен сәйкес емес; салық төлеушіде кадрлық құрамның, негізгі заттың және өзге ликвидті мүліктің, өсіп отыратын дебиторлық және несиелік қарыздың болмауы; жеткізушілерге немесе кедендік органдарға ҚҚС төлеудегі нақты шығындардың, қосымша шығындардың жоқтығы; салық төлеушінің жалған заңды мекен-жайды пайдалануы [44].

Осылайша, салық ставкаларының төмендеуі болжамды кезеңде осы салықтардың келіп түсу жылдамдығының салыстырмалы түрде азаюына алып келеді.

Алдағы жылдары аталған салықтардың келіп түсу жылдамдығының әрі қарай өсуі болжамдалуда, себебі салық жүктемесін азайтудан күтілетін әсер алынады деп есептеледі.

Жалпы саясат жеке табыс салығы мен корпоративтік табыс салығы бойынша ставкаларды бекіту белімінде осы ставкалардың байланыстылығына негізделуі тиіс екенін айта кету қажет.Себебі бұндай байланыстың болмауы салық салу жүйесіндегі ауытқулардың алғы шарты болып табылады.

Бүгінгі таңда дамыған елдер салықтық тексерулерді жоспарлауды автоматтандыру тұрғысында салықтық басқаруды жетілдірудің біршама тәжірибесін жинақтаған, ол салық ережесінің орындалуын бақылау шараларын жүргізу кезінде салық қызметкерлерінің қызметін барынша тиімді етуге және стандартизациялауға арналған.

3.2 Салықтық әкімшіліктендірудің болашақтағы даму перспективалары

Салықтық механизмді жүзеге асыру салықтық бақылаусыз мүмкін емес. Мемлекет салықтың бақылуға тек қана фискальдық мәселелерді шешуде ғана үлкен мағына бермейді, ол жеке шаруашылық субъектілердің әрекетін әлеуметтік-экономикалық реттеуде, экономикалық қылмыс деңгейін төмендетуде және құрамды тұрақтандыруда ерекше көңіл бөлінеді

Қолданылып жүрген бақылау процедураларын жетілдіру салық органдарының бақылау жұмыстарының тиімділігін арттырудың маңызды факторы болып табылады. Салықтық бақылау жүйесінің негізгі басымдықтарына мыналар жатады:

- салық органдарының шектеулі мамандық және материалдық ресурстарын неғұрлым тиімді бағыттауға мүмкіндік беретін, салықтық тексерулерде аз күш пен қаржы жұмсау арқылы жоғары нәтижеге қол жеткізетін құжаттық тексерулер жүргізу үшін салық төлеушілерді іріктеудің тиімді жүйесінің болуы;

- салық ведомствосының жасаған біріккен кешенді стандартты процедурасының, сонымен бірге, салық органдарына жауапкершіліксіз немесе селқос салық төлеушілерге салықтық бақылау саласында әсер ете алатындай жоғары билік беріп отырған заң негізінде салық тексерулерінің тиімді формаларын, тәсілдерін және әдістерін қолдану;

- әр салық инспекторының қызмет нәтижесін объективті қарауға мүмкіндік беретін олардың жұмысын бағалау жүйесін пайдалану, бақылау жұмыстарын жоспарлауда ауыртпалықты тиімді бөлу.

Салық тексерулерін жүргізу үшін салық төлеушілерді тиімді іріктеу проблемасы Қазақстан Республикасына тән салық заңдарын жаппай бұзушылық жағдайында жоғары маңызға ие болып отыр. Жоғарыда айтылған іріктеу жүйесі неғұрлым тиімді. Өйткені құжаттық тексерулерді жүргізу үшін салық төлеушілерді іріктеудің екі тәсілін қолданады: кездейсоқ және арнайы іріктеу. Бұл құжатты тексерулер арқылы салық төлеушілерді мейілінше қамтуға мүмкіндік береді. Бақылау жұмыстарының болжамсыздығы мен төтеншелігі себебінен болатын салықтық заң бұзушылықтың алдын алуды қамтамасыз етеді.

Батыс елдерінің көптеген салық қызметтері жиі қолданатын әдіс салық қызметінің қолында бар барлық ресурстарды (уақыт, ақша, мамандар) салық түсімдерінің үлкен бөлігін беретін ірі салық төлеушілерді тексеруге шоғырландырудан тұрады. Мысалы, АҚШ пен Канадада ірі салық төлеушілердің ең жоғарғы пайызын кәсіпорынның табысына салынатын салықтың дұрыс есептелуіне қатысты салық органдары тұрақты бақылауға алған. АҚШ-тағы штаттардың салық басқармасы сатудың үлкен көлеміне ие кәсіпорындарды тексеруге көп көңіл бөледі.

Тексерулердің мұнай стратегиясы көптеген дамыған елдерде басым болып келеді. Тәжірибе көрсеткендей, шектелген ресурстармен (уақыт, қызметкерлер) мұндай тексерулерді жүргізу салық органдары мамандарының жұмыс уақытының бірлігіне есептегенде қосымша түсімдердің үлкен көлемінің шығарылуына мүмкіндік береді. ҚР салық органдары салықтық тексерулерді жоспарлауға ерекше көңіл бөледі, себебі жұмыс уақытын тиімді пайдалану, жалпы салық органдарының экономикалық – бақылау жұмыстарының нәтижелері салықтық тексерулерді жүргізу жоспарын құрудың сапасына, салық төлеушілерді таңдап алудың дұрыстығына байланысты болады.

Арнайы орынға барып тексеру белгілі бір қиын ережелерге бағынады. Салық төлеушіге ол туралы 8 күн бұрын хабарлануы тиіс. Ескертілусіз, бірден болатын тексеру, кәсіпорынның салықтан жалтарғаны туралы бұлтартпас мәлімет болғанда ғана жүргізілуі мүмкін.

Санкциялар салық төлеушінің әрекеті әдейі ме, әлде әдейі емес пе, салық төлеуші салық органдарына көмектесе ме, жоқ па соған байланысты. Қарапайым қате болса, жұмсақ жазалар қолданылады. Салықтан жалтарудың әлсіз амалдаын ашқан кезде, салық төлеуші тарапынан тексеруге қарсылық болған кезде және өзге де маңызды хұқық бұзушылықтар болған кезде, салықтық әкімшіліктендіру өте көп мөлшерде айыппұл салады және қылмыстық қудалау туралы ұсыныстар болуы мүмкін.

Қылмыстық жазалау әдетте символикалық сипатта болады, бірақ, бүгінде мұндай шара жиі-жиі қолданылады, сонымен қатар салықтан жалтарғаны үшін жетекшінің өзіне бірден кінә артылады.

Келесі менің ұсынатын үлгім табыс туралы декларацияны толтырудың кең таралған түрі, ол өндірістіктік қызметтің нәтижесінде немесе табыс әкелетін құралдардан алынған табысты түгелдей қамтиды. Оның субъектілері жеке тұлғалар, кәсіпорындар және еркін кәсіпорын тұлғалары болып табылады. Бұл үлгіде мәліметтер нақты және сараптамалық сипатта болуы керек: кәсіпорындардың табысы туралы, үй шаруасымен айналысатындар мен жер иеленушілердің табысы, жеке өз ісі бар және жалдамалы жұмыс істейтін адамдардың табысы, капиталдан түскен табыс туралы.

Сурет 6 - Салықтық әкімшіліктендіруді жетілдіру бағыттары

Е с к е р т у – сурет автормен құрастырылған

Ал, Қазақстан республикасында қалыптасқан салықтық әкімшіліктендіру, оның ішінде салық бақылауында кездесетін көптеген проблемалар бар:

Оның ішінде, салық қызметінің сапасының жоғары болмауы; салықтық бақылаудың жеткілікті түрде тиімді болмауы; салықтардың толығымен жиналмауы немесе салықтық жетіспеушіліктердің болуы.

Аталған проблемаларды шешу үшін салық төлеушілерді қанағаттандыратын және жоғары салықтық түсіммен қамтамасыз ететін және үнемі жетілдіріліп отыруға бағытталған жоғары тиімділікті басқару жүйесі бар Салық комитетін құру болып табылады.

Аталған мақсатқа жету үшін көптеген мәндеттерді орындау қажеттілігі туындайды, солардың бірі салық қызметі органдарында қызмет ететін персоналдарды оқыту, қызмет ету кезінде мөлдірлік, объективтілік және кадрлық лауазымдардың карьерлік өсуін қамтамасыз етіп отыру табылады. Сонымен бірге, салықтық әкімшіліктендірудің процедураларын жеңілдететін салық заңнамасын енгізу мәселелерін қолға алу қажет. Оның қысқаша мазмұнын жоғарыдағы суреттен байқауға болады.

Сонымен бірге, осы мақсаттағы салық қызметі органдары алдағы бес жылға даму стартегиясын жасап отыр, оның негізгі мақсатының бірі салықтық әкімшіліктендіруді жетілдіре отырып, ЖІӨ-дегі салықтық түсімдердің үлесін 2016 жылы 26 пайызға жеткізу.

Аталған жоспарды орындау үшін, жоғарыда қарастырып өткеніміздей салықтық әкімшіліктендірудің атқаратын рөлі жоғары және ол үшін салық қызметі органдарында келесі қызметтерді жандандыру қажет:

- Салық бақылауы рәсімін жетілдіру және оңайлату, реттеу;

- Мемлекеттік, өзге уәкілетті органдардың шет мемлекеттердің құзырлы салық органдарымен өзара әрекет ету тиімділігін арттыру;

- Салық бақылауы рәсімін автоматтандыру;

- Жүйелі түрде салық салудан жалтаруда қолданылатын жаңа тәсілдер мен схемалар анықтау және олардың тууына ықпал ететін себептерді жою аясында әрі қарай шаралар енгізу.

ОРЫТЫНДЫ

Ғылыми жұмысымды қорытындылай келе, келесі нәтижелерге қол жеткізгенімізді айта кетейік:

1. Салықтық әкімшілендірудің авторлық трактовкасы берілді. Салықтық әкімшіліктендіру – салық қызметі органдарының салық заңдарының орындалуын қамтамасыз ете отырып, салық сомаларының мемлекеттік бюджетке толық және уақытылы аударылуын тиімді жүзеге асыру қызметі. Қазақстан Республикасында экономикалық климатты жақсарту бойынша біршама іс-әрекеттер жасалынды, мысалға салықтар саны азайды, салық ауыртпалығы да күн өткен сайын төмендеп келеді, салық салу ережелеріне қатысты мәселелер де өзінің оң шешімдерін тауып отыр, сондықтан да салықтан жалтару проблемелерын шешу кезінде көбінесе салықтық әкімшілік және салықтық бақылау мәселелері бірінші кезекте тұр.

Мемелекет салықтарды төмендете отырып, олардың уақытында төленуін талап етуге құқылы, өйткені тек қана салық салу ауыртпалығын төмендету арқылы ықылассыз, селқос салық төлеушілердің өз салықтық міндеттерін толық қанды орындату мүмкін емес. Ал, бұлсыз нарықта салық төлеушілердің барлығына бірдей жағдай туындамайды, яғни, салық төлемейтіндердің уақытында салық төлеп отыратын ықыласты салық төлеушілермен салыстырғанда бәсекелес артықшылықтар пайда болады. Басқаша айтқанда, салық ауыртпалығын төмендету соған бара – бар салықтық әкімшіліктендірудің күшейтіліуімен бірге жүзеге асырылуы тиіс.

2. Тақырып бойынша мәселелер көтерілді. Салық төлеуден шеттеу салық заңдарының жетілмеген жағдайында болуы мүмкін. Дұрысында заң актілері салық төлеушілерге салықтан жалтаруға мүмкіндік қалдырмайтындай жетілген болуы тиіс. Елдегі қоғам пікірі, айып пұл және санкция жүйесі салықтан жалтарудан гөрі салықты өз уақытында төлеудің тиімділігін көпе-көрнеу көрсетіп тұруы керек.

Салықтан жалтаратын мұндай жағдайларда тәртіпті қылмыстық заңдар құралдарын қолдана отырып реттеу қатаң әкімшілік шараларымен ғана жүзеге асырылатындығы көрінеді.

Салықтық бақылау салық механизмінің функционалды элементі, салық қатынастарын басқару жүйесі ретінде қарастырылады. Салықтық бақылаудың қазіргі практикасын талдау негізінде оның әр түрлі аспектілеріне: маңыздылық, ұйымдастырушылық, әдістемелік және техникалық сипаттама берілген.

Салық механизмінің дұрыс жұмыс жасауы үшін салық салудың қағидалары сақталуы қажет. Салықтарды жинау барысындағы мемлекет қызметінің көп жылдық дамуының нәтижесінде салықтардың тиімді түрлері мен оларды салудың әдістері, тәсілдерінің қалыптасып, дамуына және әр елдің өзіне тән салық жүйесінің пайда болуына мүмкіндік берді.

3. Ерекше қызығушылықты бизнес процестерді жетілдірумен байланысты реформаның компоненттері тудыртады, себебі оның іске асырылуы қызмет көрсетудің сапасына тікелей әсер етеді, салық төлеушілер үшін де, мемлекет үшін де тиімділігін арттырады және шығындарды қысқартады. Бизнес процестерді жетілдіру бағыттары арасында е-декларациялау (электрондық декларациялау), УЭО кәсібилігі (уәкілетті экономикалық операторлар), call – орталығы қызметінің спектрін және сапа деңгейін кеңейту, бірыңғай ақпараттық жүйені және деректер базасын құру арқылы техникалық мүмкіндіктерді кеңейту айқындалған. Адал салық төлеушілердің СЭҚ-қа қатысушылармен өзара іс-қимыл оңтайландыруға мүмкіндік беретін бақылау тәуекелдерді басқару жүйесіне бағдарланатын болады, сондай-ақ күшті көлеңкелі экономикаға қарсы күреске шоғырландыруға мүмкіндік береді. Жақын арадағы перспективада бизнес үшін осы бастамалардың ішінде іске асырудың ең көп күтілетін нәтижелердің арасында - кедендік декларациялау кезінде құжаттардың қысқаруы, СЭҚ-қа қатысушылардың тіркеуін оңайлату, бақылау функциясы тауар шығарылғаннан кейінгі кезеңге ауысатын «жасыл дәлізді» енгізу.

4. Әлемдік практикадан өтіп қалыптасқан салықтар теориясы ұтымды салық жүйесінің, салықтық реттеудің жұмыс жасауына және салықтардың экономикаға әсер ету құрылымына, механизмін және мазмұнын анықтайды және соған қажетті жағдай болып табылады. Сондықтан, болашақта салық әкімшілігінің тиімді жұмыс жасауы үшін келесідей ұсыныстар жасаймыз:

- Методикалық жағынан Салық Кодексі оқырманға бір оқығанға түсінуге қиын, сондықтан қандай да болмасын салық заңдылықтар мен нормативтік құжаттар оңайлатылған, түсінікті болу керек;

- Барлық экономикалық салалары бойынша, әсіресе орта бизнес субъектлері үшін және жекелеген салық түрлері бойынша мониторингін жандандыру мен дамытуды талап етеді;

- Ел экономикасын дұрыс жолға қоюуда өндіріспен айналысатын отандық кәсіпорындарға салық салу жүйесін қайтадан қарастыру керек, оның ішінде салық ставкасын төмендету немесе басқа жеңілдіктердің түрлерін қарастыру;

- Қазіргі енгізіліп жатқан түрлі ақпараттық жүйелердің техникалық және ұйымдастырушылық жағынан сапасын арттыру керек;

- Шағын және орта бизнес өкілдерін рейдтік және хронометраждық тексеру әдістерімен тұншықтыра бергеннен қарағанда, оларды салықтық бұзбағаны үшін оларға марапаттау жариялап отыру да қажет;

- Нақты критерийлердің негізінде салық қызметі жұмысшылары мен бөлімшелердің жұмысын бағалау, салықтық бақылаудың тиімділігін көтеру үшін ынталандыратын құралдар ойлап табу.

- Басқа дамыған елдердегі салық қызмет органдарының қызметін түрлі баллдық жүйе арқылы, бағалап, еңбек ақыны дифференциалдау мәселесін дұрыс жолға қою.

5. Жоғарыда қарастырып өткеніміздей салықтық әкімшіліктендірудің атқаратын рөлі жоғары және ол үшін салық қызметі органдарында келесі қызметтерді жандандыру қажет:

Салық бақылауы рәсімін жетілдіру және оңайлату, реттеу;

Мемлекеттік, өзге уәкілетті органдардың шет мемлекеттердің құзырлы салық органдарымен өзара әрекет ету тиімділігін арттыру;

Салық бақылауы рәсімін автоматтандыру;

Жүйелі түрде салық салудан жалтаруда қолданылатын жаңа тәсілдер мен схемалар анықтау және олардың тууына ықпал ететін себептерді жою аясында әрі қарай шаралар енгізу.

Интеграциялық үдерістерді дамыту барысында салықты жетілдіру мәселелері ерекше маңызға ие. Бұл фискалдық құралдарды үйлестіру қажеттілігімен байланысты. Елдің салық жүйесіндегі сапалық өзгерістерге қарамастан, салық әкімшілігінде кейбір мәселелер бар [45].

Сонымен қатар, салық органдарының билік, басқару орындарымен, құқық қорғау органдарымен және банк жүйесімен жүйе аралық ақпараттық қарым-қатынас жасау бүгінгі күні өзекті болып отырғандықтан, Республика Президентінің өз жолдауында атап өткеніндей, олардың біртұтас жүйесін одан әрі жетілдірілуі кезек күттірмейтін талап.

Сонымен, ойымды қорыта айтар болсам, біздің Үкіметіміздің алдында тұрған міндет – ол тұрақты қабылданған заңдардың негізінде қаржы жүйесін тез арада қалпына келтіріп, ондағы салық арқылы түсетін түсімдерді реттеп, олардың дұрыс бөлінуін қамтамасыз ету болып табылады. Ең алдымен салық қызметінің айқын заңға сүйенген базасын жетілдіру қажет, осының арқасында салытардың уақытылы және барлық көлемінде түсуін қамтамасыздандыру керек.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1 А.А. Нұрымов, А.Т. Исаева. Салық әкімшілігі: Оқу құралы.- Астана. – ҚазЭҚХСУ: 2013. -316 б.

2 Евстигнеев Е.Н. Основы налогообложения и налогового права. М., 2012. С. 115.

3 А.А. Нурумов, Б.Ж.Ермекбаева, А.С.Бекболсынова, М.Ж.Арзаева Салықтар және салық салу.: Оқулық. Алматы. Қазақ университеті, 2015 жыл. 578-бет.

4 С.А. Шырынбекова. Салық бақылауын ұйымдастырудың қажеттілігі мен негізгі принциптері // ҚазЭУ хабаршысы. №4. 144-147 беттер.

5 Н.С.Найманбаев. Салықтық құқық.: Оқулық.-Алматы.Жеті жарғы, 2013ж. 184-185 беттер.

6 А.А. Нұрымов, С.А. Шоимбаева. Салық және салық салу: Оқу құралы.- Астана. – ҚазЭҚХСУ: БПО, 2009. -546 б.

7 Ш.А. Омарова, Д.М. Нурхалиева, С.М. Омирбаев. Налоги и налогообла-жение в Республике Казахстан: Учебник для вузов. – Астана: Сарыарка, 2007. – 400 б.

8 І.Ж. Нарғозиев. Салықтық бақылау: Оқу құралы. – Алматы: Экономика, 2010. – 336 б.

9 Үмбеталиев А.Д., Керімбек Ғ.Е. Салық және салық салу: Оқу құралы. - Алматы: Экономика, 2012.- 582 б.

10 А.Абдуллин. История налогов//Вестник налоговой службы РК.№9 (49) сентябрь 2016г. С 26-27.

11 К.Сурков. Ю.Кваша. Налоговое администрирование в России.// Аналитический журнал -Налоги.2012 №1. С.4.

12 Нурумов А.А. Бекболсынова А.С. Налоги и налогообложение. Учебное пособие. –Астана, 2009 г.

13 Черник Д.Г., Починок А.П. Морозов В.П. Основы налоговой системы.-М.:Финансы. 2013г.С. 89.

14 Ұ.М.Искаков. Нарықтық экономикадағы салық рефомалары және салықтық қатынастыр үйлесімі.// ҚазЭУ хабаршысы. №4.2012ж.105-бет.

15 Сагадиев К.Налоговая политика: из тени – к свету//Экспресс К.2012. 19 мая.

16 Нурумов А.А.Бекболсынова А.С. Налоговый контроль.уч.пособие. 2014ж.

17 С.А. Шырынбекова. Салық бақылауын ұйымдастырудың қажеттілігі мен негізгі принциптері. // ҚазЭУ хабаршысы. 2013. №4. 144-147 беттер.

18 Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы ҚР Кодексі, -2017 жыл, 1-ақпан, (2016 жылға дейінгі өзгерістер мен толықтыруларды қоса алғанда) 517 бап.1б.

19 Искаков М. ИТ становятся основным элементом инфраструктуры налогового администрирования РК. / Вестник НС РК. 2012. №12.

20 А.Герун. Планирование налоговых проверок. Вестник НС РК.2016ж. №1. 15-18 бет.

21 С.Т.Жакипбеков. Налоговый контроль и пути его совершенствования.-Алматы.: Қаржы – қаражат, 2016. -152 бет.

22 И.Г.Русакова, В.А.Кашин. и др. Налоги и налогообложение: Учебн. Пособие для вузов.-М.: Финансы.2010г.С.291.

23 Герасимова В.В. Проблемы в работе налоговых органов //Вестник НС РК. 2012. № 1.С.79.

24 М.В. Мишустин. Совершенствование налогового администрирования - фактор повышения эффективности работы налоговых органов. Финансы №6 2014г.

25 Ж.Инкербаев. Основные направления совершенствования современной налоговой политики в услловиях инструментально-инновационной стратегиий РК// Қаржы-қаражат. -2012. №3-4.

26 О.Ольга. 2016 год: что изменилось в налоговым кодексе// Бухучет в практике.-2017.-№1.

27 С.Аукуцонек.А.Батяева. Какие налоговые реформы выгодны государству// Вопросы экономики-2014.№9.

28 Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикалық дамуы мен бюджеттік параметрлерінің 2016 – 2018 жылдарға арналған болжамы

29 Н.Рахметов. Стратегия развития налоговой службы РК и приоритеты на ближайшие 5 лет.// Вестник НС РК.№2.февраль 2015г.

30 С.Мустафаев. Салық саласындағы жаңа жүйе// Егемен қазақстан.-2016.№517-518.

31 А.Кипшаков. Новый Налоговый Кодекс и упрощение административных барьеров.// Вестник НС РК.№5. май.2015г.

32 Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі қызметінің 2015 – 2017 жылдарға арналған стратегиялық бағыттары.

33 Д.Ергожин. Проект по реформированию налогового администрирования в Казахстане вступил в стадию реализации // Вестник налоговой службы.-2015г.-№3.

34 Г.К. Аскарова. О налоговой системе Республики Казахстан на совре-менном этапе // мақала // Қазақстанның қазіргі экономикасы: жағдайы және даму болашағы IV ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары // ҚазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2014. – 642 б.

35 А.Б. Зейнелғабдин. О проблемах налоговой системы в РК // мақала // «Салық, бюджет және экономика саласында кадрларды дайындау жүйесінің өзекті мәселелері» халықаралық ғылыми-әдістемелік конференция материал-дары // ҚазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2012. – 532 б.

36 И.В. Бордияну. Перспективы и направления совершенствования нало-говой системы РК // Вестник КАСУ. - 2012. - №4

37 Т.М. Үсенбаев. Қазақстандағы салық жүйесін ұйымдастыру мәселелері және оларды шешудің жолдары // мақала // «Салық, бюджет және экономика саласында кадрларды дайындау жүйесінің өзекті мәселелері» халықаралық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары // КазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2012. – 532 б.

38 Е.У. Жанайдаров. ҚР салық жүйесі, проблемалары, жетілдіру перспек-тивалары // мақала // Қазақстанның қазіргі экономикасы: жағдайы және даму болашағы IV ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары //ҚазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2014. – 642 б.

39 А.А. Нурумов. Налоговая система и проблема развития экономики РК// мақала // «Салық, бюджет және экономика саласында кадрларды дайындау жүйесінің өзекті мәселелері» халықаралық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары // КазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2012. – 532 б.

40 Д.Т. Жуманова. Экологические налоги: сущность, необходимость, перс-пективы // мақала // «Салық, бюджет және экономика саласында кадрларды дайындау жүйесінің өзекті мәселелері» халықаралық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары // КазЭҚХСУ баспасы, Астана: 2012. – 532 б.

41 ҚР ҚМ «Салық қызметінің стратегиялық дамуы және жоспары» бағдар-ламасы.

42 Н. Рахметов. ҚР салық қызметінің даму стратегиясы // Вестник налого-вой службы.-2008 ж.- №2

43 Ж.Нусипов. По итогам работы за 2016 год и о задачах, поставленных на 2017год. // Вестник налоговой службы.-2017г.-№3.С.6.

44 Нурумов А.А. Актуальные проблемы налогово-бюджетной системы Республики Казахстан. Избранные труды последних лет – Астана: ИПЦ КазУЭФМТ, 2017. – 466с.

45 А.А. Нурумов, Р.К.Берстембаева. Проблемы совершенствования налогового администрирования в Казахстане// мақала // «Қазіргі таңдағы Қазақстан Республикасының экономикалық, салықтық және қаржылық-бюджеттік стратегиясы» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары // КазЭҚХСУ, Астана: 2017. – 176 б.

ҚОСЫМША А

Сурет 6 - Салықтық әкімшіліктендіруді жетілдіру бағыттары

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: