Тар саңылаудан өткен толқындарың дифракциясы.

Жарқырауық S нүктеден таралған жарық жолына экран қоялық, оның кішкене дөңгелек тесігі (MN) болсын, сонда S пен MN тесігінің ценртінен өтетін түзудің бойында жатқан Pнүктесінің жарықтануы қандай болады, соны қарастыралық. Ол үшін S нүктесін центр етіп, радиусы SO сфералық жүргіземіз, ол-толқындық бет болсын. Сонда көршілес екі зонаның сәйкес нүтелерінің B нүктесінен қашықтықтарының айырмасы жарты толқын ұзындығына тең болса, В нүктесіне сондай нүкелерден келген тербелістердің фазалары қарама-қарсы болады. Сол себепті көршілес зоналар бір-бірінің әсерін әлсіретеді. Егер тесікке екі зона ғана сиса, онда В нүктесінің жарықталынуы өте нашар болады. Тіпті, жарық доқ деуге де болады. Өйткені, ол зоналардың сәйкес нүктелеріне келген жарық тербелісінің фазалары қарама-қарсы, сондықтан, олар бірін-бірі жойып жібереді. Жалпы ағанда, тесік ауданына санаулы ғана зона сиятын болып, олардың саны жұп болса, В нүктесінің жарықталынуы жарық еркін тарағандағыдан нашар болады. Егер тесіктің ауданына сиған зоналардың саны тақ және шақтаулы болса, онда В нүктесінің жарықталынуы максимал болады. Тесікке дан күшті болады, мысалы тесікке бір ғана зона сиятын болса, онда В нүктесінің жарықталынуы максимал болады. Тесікке сиятын зоналар саны әрине тесіктің өл-не байланысты. Егер тесіктен жарық көзі мен бақылау нүктесіне дейінгі аралықтр тұрақты болған жағдайда тесік жайлап үлкейтілсе, онда одан өтетін зоналар саны көбейеді. Олардың саны тақ болғнда В нүктесінің жар-уы күшейеді, жұп болғанда нашарлайды. Тесікке сиятын зоналардың саны тек тесіктің тек үлкен жіңішкелігіне ғана тәуелді емес. Ол В нүтесінің тесіктен қаш-а да байланысты. М-ы, В нүктесі тесікке жақындатылса, соннда зонаның ауданы кішірейеді. Тесік өлшемі өзгермегенмен, енді сол тесікке сиятын зоналар саны артады, олардың тақ не жұп болуына байланысты бақ-ған нүкте не жарық, не қара-қоңыр болады. Сөйтіп, ОР түзуінің бойында жатқан нүктелердің кейбіреулері жарық болса, кейбі-і қара-қоңыр болады. Френельдің методы б-ша SOP сызығына шетрек жатқан нүктедегі, мысалы, нүктесінің жарықталынуы қандай болатындығын да есептеп табуға болады. Сонда жар-уы бірдей нүктелер, P нү-сін айнала бір шеңбер бойына орн-ды да, орталық жарық дақты бірнеше жарық және қара-қоңыр сақиналар қоршап тұрады.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: