Агульная стылістычная характарыстыка лексікі сучаснай беларускай мовы. Эмацыянальна-экспрэсіўныя і функцыянальна-стылістычныя тыпы лексікі.

Функцыянальна-стылістычныя тыпы лексікі.

Прыналежнасць слоў да ф.с. да вуснага ці пісьмовага маўлення надае яму адпаведную стылістычную афарбоўку.

Агульнаўжывальная лексіка. Аснова слоўнікавага складу беларускай мовы. Назвы прадметаў, з’яў паняццяў, дзеянняў, станаў. Агульнаўжывальныя словы — назвы найбольш звыклых і шырока распаўсюджаных прадметаў, з’яў, якасцей, дзеянняў. + міжстылевая, стылістычна не абмежаваная. Забяспечвае адзінства слоўнікавага складу.

У пэўных выпадках сітуацыях агульнаўжывальнае слова можа атрымаць пэўную стылістычную афарбоўку.

Размоўна-бытавая (у тым ліку прастамоўная і дыялектная). Ужываецца ў размоўным стылі, многа блізкіх да агульнаўжывальных слоў. У бел.мове — нельга правесці мяжу паміж а.ў. і р.б. лексікай. Многія ўжываюцца ў пісьмовым маўленні. У асноўным — гэта экспрэсіўныя словы, якія маюць дадатковыя вобразныя, ацэначныя адценні.

Прастамоўі. Найбольш экспрэсіўны тып, стылістычна зніжаныя словы (гніда, валацуга). Часцей за ўсе — адмоўнае значэнне. Могуць адрознівацца ад літаратурных фанетычна (во), словаўтваральна (вярбіна), граматычна (мадама). У літаратуры — сродак характарыстыкі.

Дыялектызмы. Словы і выразы з мясцовых гаворак.

Спецыяльная.

Грамадска-палітычная.

7. Стылістычная афарбоўка моўных адзінак. Большасці моўных адзінак уласціва акрамя асноўнага, прадметна-лагічнага значэння тая ці іншая стылістычная афарбоўка, танальнасць - канатацыя. Стылістычная канатацыя — адно з цэнтральных паняццяў стылістыкі. Канатацыя -дадатковыя да прадметна-лагічнага, і граматычнага значэнняў эмацыянальна-экспрэсіўныя або функцыянальныя асаблівасці семантыкі, якія «абмяжоўваюць магчымасці ўжывання гэтай адзінкі пэўнымі сферамі і ўмовамі зносін і тым самым нясуць стылістычную інфармацыю»(Кожынна).

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: