11 страница. 4. Абленов Д.О. “Аудит негіздері” Алматы, Экономика, 2005 ж

4. Абленов Д.О. “Аудит негіздері” Алматы, Экономика, 2005 ж

5. Әжібаева З.Н., Байболтаева Н.Ә., Жұмағалиева Ж.Ғ. Аудит, Алматы 2006 ж.

16‑ Тақырып: «Аудиторлық дәлелдеулер және оның түрлері»

Дәрісте қарастырылатын сұрақтар:

1. Аудиторлық дәлелдеудің түсінігі және түрлері

2. Аудиторлық процедуралар және олардың сипаттамасы

3. Аудиторлық дәлелдеулерді алукөздері

Сабақтың мақсаты: аудиторлық дәлелдеулер және оның түрлері туралы мағлұмат беру және аудиторлық дәлелдеулерді жинаудың маңыздылығын анықтау.

Негізгі түсініктер: аудиторлық дәлелдеулер, саналы сенімділік, аудиторлық процедуралар

Дәрістің мазмұны

Тура дәлелдеулер – алғашқы құжаттармен және есеп тіркемелерімен расталған куәлік. Жанама дәлелдеулерге осы мәселе бойынша фактілерге тікелей қатысы жоқ куәліктер жатады. Мысалы тексерілген ұйымның қаржылық есептілігінде мәнді қателіктердің болмауы ішкі аудит жүйесінің сенімділігінің жанама куәлігі.

Аудиторлық дәлелдеулер сыртқы, ішкі және аралас болады. Ішкі аудиторлық дәлелдеулерді клиенттен алады. Үшінші жақтан және басқа ұйымдардан алынған болса ақпарат сыртқы дәлелдеу болып саналады. Клиенттен алынған сыртқы ақпарат көзімен дәлелденген ақпарат аралас дәлелдеулерге жатады. Сыртқы дәлелдеулер анағұрлым құнды және сенімді болып табылады (мысалы, клиенттің банктік шотынан алынған үзінділер). Одан кейін аралас дәлелдеулерді, ең соңында ішкі дәлелдеулерді атауға болады.

Аудиторлық дәлелдеулердің сапасы оларды алу көзіне тәуелді болады. Олар құжаттардан, клиенттің қызметкерлері мен үшінші тұлғаларды ауызша сұрау арқылы және кәсіпорында есептік және басқа да операциялардың орындалу барысын тікелей аудитордың қадағалау арқылы алынуы мүмкін. Сенімділігі мен шынайылығы жағынан аудитордың өзі алған ақпарат құнды болып келеді. Құжаттық дәлелдеулер мен клиенттің жазбаша түсініктемесі ауызша алынған дәлелдеулерден сенімдірек болады.

Егер де аудитор әр түрлі көздерден алынған дәлелделерді жұмыс барысында қолданса, онда аудиттің дұрыс шешім қабылдамау тәуекелділігі азаяды. Егер де бір ақпарат көзінен алынған дәлел екінші ақпарат көзінен алынған дәлелге қарама-қайшы келсе, онда аудитор ақпарат жинаудың тереңдетілген процедураларын пайдалануы керек, сөйтіп, жиналған дәлелдеулердің шынайылығына және қабылдаған шешімінің негізділігіне сенімді болады.

Егер аудитор аудиторлық дәлелдеулерді жеткілікті түрде жинай алмайтын болса, онда ол бұл фактіні өзінің есебі мен қорытындысында көрсетуі керек.

Аудитор тексеріс кезінде аудитор қаржылық есептілік ұйымның шынайы қаржылық жағдайын дұрыс бейнелейтіндігіне кепілдеме алу үшін белгілі бір процедуралар орындайды. Аудиторлық процедуралар деп аудиттің әрбір сатысында қандай да бір куәлік түрлерін жинау ерекшеліктерінің нақты нұсқаулықтарын айтады. Дәлелдеулер жинау барысында аудитор келесі процедураларды қолдануы керек:

· Нақты тексеріс,

· растау,

· құжаттық тексеріс,

· қадағалау, сұрау,

· механикалық дәлдікті тексеру,

· талдау тестілері,

· сканерлеу,

· зерттеу,

· арнайы тексеру,

· сараптау,

· қарсы тексеру және басқалары.

Жинақталған аудиторлық дәлелдеулер аудитордың жұмыс құжаттарында бейнеленеді.

Аудиторлық дәлелдеулерді алу көздерінемыналар жатады:

1) қаржылық есептілік;

2) бухгалтерлік тіркелімдер (есептік және бақылау);

3) экономикалық субъектінің және үшінші жақтардың алғашқы құжаттары;

4) статистикалық есептілік;

5) салық салу бойынша есеп беру;

6) жарғылық құжаттар, келісім-шарттар, бұйрықтар мен басқа да әкімшілік құжаттар;

7) қаржылық- шаруашылық қызметтің нәтижелерін талдау;

8) субъекті қызметкерлерінің және үшінші тұлғалардың ауызша берген деректері;

9) субъектінің құжаттарын бір-бірімен салыстыру, және де ұшінші тұлғалардың құжаттарымен салыстыру;

10) түгендеу нәтижелері;

11) басқармаға жазбаша және ауызша түрде түсініктеме беруі туралы сұрау жазу.

Қорытынды

Сонымен, аудиторлық қорытынды жасауға негіз болатын аудитордың қорытынды пікірлерін тұжырымдау процессінде пайдалануға алатын ақпараттары, яғни аудиторлық дәлелдеулері жеткілікті, толық, анық және сенімді болуы қажет. Аудиторлық дәлелдеулердің сапасы, сенімділігі оларды алу көздеріне және ақпараттың сипатына байланысты.

Дәріс сабағына әдістемелік нұсқаулық:

Аудиторлық дәлелдеулер мен аудиторлық процедуралар туралы түсінік алып, ұғым қалыптастыру үшін оның теориялық аспектілерін терең білу қажет. Сондықтан, дәріс материалымен жұмыс істеу барысында аудиторлық дәлеледеулер түрлеріне көңіл аударыңыздар. Ол үшін берілген әдебиеттер бойынша оқу материалына зер қойып оқып, бақылау сұрақтары мен тестілік тапсырмаларға жауап беріңіз, СӨЖ тапсырмаларын орындаңыз.

Ұсынылған әдебиеттер:

6. ҚР "Аудиторлық қызмет туралы" Заңы -20.11.98, 19.02.2007 жылғы өзгертулер және толықтырулармен;

7. Аудиттің халықаралық стандарттары: 500 «Аудиторлық дәлелдеулер», 520 «Талдау процедуралары»1-Т.- Алматы: Раритет, 2001

8. Кодекс этики аудиторов РК. Казахстанские стандарты по аудиту (под ред. С.Х. Кошкимбаева. Алматы, Каржы-Каражат, 1995).

9. Абленов Д.О. “Аудит негіздері” Алматы, Экономика, 2005 ж

10. Әжібаева З.Н., Байболтаева Н.Ә., Жұмағалиева Ж.Ғ. Аудит, Алматы 2006 ж.

11. Аудит: Учебник для вузов/ В.И. Подольский, А.А. Савин и др.; Под ред. В.И. Подольского.-3-е изд. перераб. и доп.- М.: Аудит, ЮНИТИ-ДАНА, 2004.

Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар:

1. Аудиторлық дәлелдеулер дегеніміз не?

2. Аудиторлық дәлелдеулер қандай белгілері бойынша жіктеледі?

3. Аудиторлық дәлелдеулер түрлерін атаңыз.

4. Ішкі аудиторлық дәлелдеу деген не?

5. Сыртқы аудиторлық дәлеледеу деген не?

6. Аралас аудиторлық дәлелдеу деген не?

7. Аудиторлық процедуралар түрі?

8. Талдамалық процедуралар қандай мақсатта құрылады?

9. Аудиторлық процедура ретінде сұрауға қаншалықты сенуге болады?

10. Растау дегеніміз не?

11. Сканерлеу деген не және ол қандай жағдайларда қолданылады?

12. Арифметикалық тексеріс қандай жағдайларда қолданылады?

17- тақырып: «Аудиторлық мәнділік және аудиторлық тәуекелдік»

Сабақтың мақсаты: аудиторлық мәнділік туралы ұғым қалыптастыру және аудиторлық тәуекелділікті анықтаудың, олардың компоненттерінің аудит барысындағы маңызын түсіну.

Дәріс сұрақтары:

4. Мәнділік туралы түсінік және мәнділік деңгейін анықтау

5. Қателіктердің мәнділігін бағалау және оның аудиттегі маңызы

6. Аудиторлық тәуекелдік және оның компоненттері

7. Маңыздылық деңгейі мен аудиторлық тәуекелділік арасындағы өзара байланыс

Негізгі түсініктер: мәнділік, мәнділік деңгейі, аудиторлық тәуекелділік, бөлінбейтін тәуекелдік, бақылау тәуекелдігі, айқындамау тәуекелдігі, маңыздылық

Дәрістің мазмұны:

Мәнділік деңгейі деп бухгалтерлік есептілікте кездесетін, білікті пайдаланушыны дұрыс қорытынды жасау және дұрыс экономикалық шешім қабылдау мүмкіндігінен жоғары ықтималдықпен айыратын қателіктің шекті шамасын айтады.

Мәнділік деңгейінің абсалютті мәнін анықтағанда аудитор субъектінің есептілігінің шынайылығын сипаттайтын неғұрлым маңызды көрсеткіштерін негізге алуы керек. Олар бухгалтерлік есептіліктің базалық көрсеткіштері деп аталады. Кәсіпорын қызметінің салалық ерекшеліктеріне қарай базалық көрсеткіштер жиынтығы әр түрлі болып келеді.

Аудиторлық ұйым базалық көрсеткіштерден ауытқу пайызын, яғни жіберілетін үлесін бекітеді (неғұрлым мәнділеріне – екі пайыз, мәнділігі аздарға – бес пайыз).

Базалық көрсеткіштер жүйесі мен мәнділік деңгейін анықтау тәртібі құжатта көрініс тауып, тұрақты қабылданады. Кейбір жағдайларда олар өзгеріске ұшырауы мүмкін.

Нақты тексеріс үшін мәнділік деңгейінің жалпы бір көрсеткішін, сонымен бірге, әрқайсысы бухгалтерлік есептің, баланс баптарының немесе есептілік көрсеткіштерінің белгілі бір тобын бағалауға арналған мәнділік деңгейінің әр түрлі мәндер жиынтығын есептеп шығаруға болады.

Аудиторлық тексеріс жүргізу барысында аудитор қателіктерді анықтап, олардың қандай-да бір базалық көрсеткіштер шамасының сомасын анықтайды және бұл шаманы мәнділік деңгейінің тиісті көрсеткіштерімен салыстырып, табылған қателіктердің қаржылық еесптілікке әсері туралы қорытынды жасайды. Аудиторлық ұйымдар тексеріс жүргізу барысында есептіліктің шынайылығын абсалютті нақтылықпен анықтауға міндетті емес, алайда барлық маңызды жағдайларда олардың шынайылығын міндетті түрде анықтауы тиіс.

Аудитор мәнділіктің сапалық және сандық жағына назар аударуы керек.

Сапалық жағынан аудитор өзінің кәсіби пікірін тексеріс барысында айқындалған экономикалық субъект жүзеге асырған қаржылық және шаруашылық операцияларын орындау тәртібінің Қазақстан Республикасының нормативті актілерінің талаптарынан ауытқуы мәнді немесе мәнді емес екендігін анықтауға бағыттауы тиіс.

Сандық жағынан аудитор табылған ауытқулардың әрқайсысы және олардың сомасы сандық өлшемнен-мәнділік деңгейінен басым түсуіне баға беруі қажет. Мәнділік деңгейін бекіту үшін аудитор бірнеше қадамдық процедураларды жүзеге асырады:

1 қадам. Мәнділік туралы алдын-ала пайымдау

2 қадам. Мәнділік туралы алдын-ала пайымдауды сегменттер бойынша қолдану

3 қадам. Сегменттегі жалпы қателіктерді бағалау

4 қадам. Сомалық қателіктерді бағалау

5 қадам. Сомалық бағаны мәнділік туралы алдын-ала пайымдаумен салыстыру.

Егер де бір уақытта біріншіден, аудит барысында белгіленген және болжанған қателердің жалпы сомасы мәнділік деңгейінен біршама аз болса және екіншіден, аудитордың кәсіби пайымдауы бойынша субъектінің есеп жүргізу және есептілік әзірлеу тәртібінің тиісті нормативті құжаттардың талаптарынан ауытқуларының сапалық айырмашылықтары елеусіз болса, онда аудитор тексерілетін субъектінің есептілігі барылық маңыздылығы жағынан шынайы болып табылады деген шешімге келе алады.

Алайда жоғарыда аталған жағдайлардың тым болмаса біреуі орындалмаса, онда субъектінің қаржылық есептілігі сенімді болып табыла алмайды.

Аудит барысында мынандай жағдайлар да туындауы мүмкін:

1. қаржылық есептілікте анықталған және болжанған қателердің жалпы сомасы мәнділік деңгейінен басым немесе азырақ, бірақ жалпы алғанда мәнділік деңгейінің шамасына жақын болады.

2. субъектінің есеп жүргізу және есептілік әзірлеу тәртібі мен тиісті нормативті құжаттардың талаптары арасында айырмашылықтар болса да, анықталған айырмашылықтар мәнді боп табылмайды.

Мұндай жағдайда аудитор өзінің кәсіби пікіріне сүйене отырып, осы жағдай бойынша тексерілген қаржылық есептілікте мәнді заң бұзушылықтардың болуы туралы шешім қабылдау немесе қабылдамау жауапкершілігін алуға немесе аудиторлық есепке тиісті ескертулерді кіргізу туралы қорытынды жасауға міндетті. Бұл ретте оқиғаны дәл анықтау үшін қосымша аудиторлық процедуралар жүргізу қажет болуы мүмкін.

Аудиторлық тәуекелділік және оның компоненттері

Аудиттің мақсаты мен міндеттерін анықтағаннан кейін аудиторлық тәуекелділік деңгейін анықтау қажет.

Аудиторлық тәуекелділік - бұл аудит аяқталғаннан кейін және оң аудиторлық қорытынды берілгеннен кейін аудитордың өз жауапкершілігіне алатын, қаржылық есептілікте мәнді қателіктер шығып қалу тәуекелділігінің субъективті түрде бекітілген деңгейі.

Аудиторлық тәуекелділік субъектінің қаржылық есептілігінде оның шынайылығын растағаннан кейін анықталмай қалған мәнді қателіктердің болу ықтималдығын немесе іс жүзінде мұндай қателіктер болмаса да, есептілікте қателік бар деп тануды білдіреді. Аудитор жұмыс барысында осы тәуекелділіктерді максималды түрде анықтап, бағалауы тиіс және бағалау нәтижелерін құжатқа түсіруі керек.

Тәуекелділікті бағалағанда аудитор тәуекелділіктің келесі шектерін пайдалана алады:

а) жоғарғы;

ә) орта;

б) төменгі.

Аудиторлық ұйымдар өз қызметінде тәуекелділіктерді бағалау барысында шектеулердің жоғарыда аталған түрлерінен басқа да көптеген шектеулерді қолдану туралы шешім қабылдауы мүмкін. Немесе тәуекелділіктерді бағалауға сандық көрсеткіштерді (пайыздар немесе бірлік үлестерін) пайдалана алады. Яғни аудиторлық тәуекелділік приоритеттер шектері бойынша өлшенуі не болмаса, 0-ден 1-ге дейін ықтималдықты есептеп шығарылуы мүмкін. Аудиттің шетелдік тәжірибесі бойынша бұл тәуекелділік минималды болуы керек және 0,01 немесе 1 пайыз болуы тиіс. Аудитор тексеріс барысында аудиторлық тәуекелділікті минималды деңгейіне дейін жеткізуге ұмтылуы керек және ол үшін тиісті шаралар қолданады. Тексеру процесінде аудитор клиент туралы қосымша ақпарат алып, аудиторлық тәуекелдік деңгейін бағалау жөніндегі ойын өзгерте алады. № 400 «Тәуекелдікті бағалау және ішкі бақылау» ХАС- ында тәуекелдікке анықтама берілген(2). «Аудиторлық тәуекелдік- қаржылық есеп беру елеулі бұрмаланған жағдайда, аудитор сай келмейтін аудиторлық қорытынды береді дегенді білдіреді». Аудиторлық тәуекелділіктің үш компоненті бар:

а) бөлінбейтін немесе ішкі шаруашылық тәуекелділік;

б) бақылау құралы тәуекелділігі;

в) айқындамау тәуекелділігі.

Ішкі шаруашылық тәуекелділігі

Ішкі шаруашылық тәуекелділік – бұл ішкі шаруашылық аудит іске асырылмайды деген ұйғарыммен қаржылық есептіліктің мәнді қателіктерге бейім болуы. Егер де аудитор ішкі шаруашлық аудит факторын ескермей жоғарғы ықтималдықпен қателердің болуы туралы қорытынды жасаса, онда ол дәл солай жоғарғы ықтималдықта ішкі шаруашылық тәуекелділігі бар деген қорытындыға келеді. Ішкі шаруашылық тәуекелділік деңгейін бекіту кезінде ішкі шаруашылық аудитке назар аударылмайды. Өйткені, ол аудиторлық тәуекелділіктің моделіне бақылау тәуекелділігі деп аталатын жеке элемент ретінде кіреді.

Бақылау тәуекелділігі

Бақылау тәуекелдігі- бухгалтерлік есеп процесінде клиент байқамаған қателердің болу ықтималдығын білдіреді. Себебі бақылаудың ешбір құрылымы 100 %- ға тиімді бола алмайды. Сондықтан, әдетте белгілі бір тәуекелді бақылаудың кез келген құрылымымен байланыстырады: тиімді құрылымдар салыстырмалы түрде төмен тәуекелге, тиімділігі аздаулар салыстырмалы түрде төмен тәуекелге, тиімділігі аздаулар салыстырмалы жоғары тәуекелге ие болады.

Бақылау құралдарының тәуекелділігі кәсіпорынның бухгалтерлік есебі мен ішкі бақылау жүйелерінің сенімділік дәрежесін сипаттайды.

Бақылау құралдарының сенімділігі мен бақылау құралдарының тәуекелдігі өзара толықтырушы категориялар болып табылады:

· Сенімділіктің жоғары дәрежесіне төмен тәуекелдік сай келеді;

· Сенімділіктің орта дәрежесіне орта тәуекелділік сай болады;

· Сенімділіктің төмен дәрежесіне жоғары тәуекелділік сай болады.

Аудитор бақылаудың белгілі бір құралдары жөніндегі өз пікірін дайындау кезінде үлкен сенімділік дәрежесіне сүйенуге қаншалықты ұмтылса., аудитор олардың сенімділігі мен тиімділігін соншалықты мұқият дайындауы керек.

Айқындамау тәуекелдігі

Айқындамау (қателерді) тәуекелдігі- бұл жиынтығында дәл емес немесе дұрыс емес мәліметтердің елеулі көлемде жиналуы және оларды аудитор талдамалық рәсімдер кезінде де, мән бойынша жан- жақты тексеру кезінде де байқамай қалуы мүмкін деген болжам. Олар бір- бірін толықтыратындықтан, олардың бірінің нәтижесінде туындаған сенімділік, аудитордың басқа тексеру нәтижесінде алатын кепілдемесінің қажеттілігін пропорционалды азайтады. Аудиторлық тәуекелдік пен айқындамау тәуекелдігі арасында тікелей тәуекелдік, сонымен бірге аудиторлық тәуекелдік пен жинақталуы қажет дәлелдердің жоспарланған саны арасында кері тәуекелділік бар.

Аудиторлық тәуекелдікті төмендету үшін келесідей пікір әрекет етеді: аудитор толық зерттеуге арналған элементтері қанша көбірек тексерсе, іріктеме көлемі сонша көп болады. Мысалы, егер аудитор талдамалық рәсімдерді тексеру мен елеулі элементтерді толық тексеруге акцент жасағысы келсе, іріктеме көлемі төмен болады және керісінше.

Кез келген аудиторлық тексерудің басты міндеті- аудитті аяқтаған кезде жиынтық аудиторлық тәуекелдік минималды төмен деңгейге жеткізілетіндей немесе керісінше, сенімділік деңгейі аудиторға қаржылық есептеме нақтылығы бойынша пікір білдіру үшін жоғары болатындай сенімділік деңгейіне дейін жететіндей етіп жекелеген шоттар немесе шаруашылық операциялар бойынша аудиторлық тәуекелділікті шектеу.

Маңыздылық деңгейі мен аудиторлық тәуекелділік арасындағы өзара байланыс

Маңыздылық пен аудиторлық тәуекелділік деңгейі арасында кері өзара байланыс бар. Маңыздылық деңгейі жоғары болған сайын, аудиторлық тәуекелділік төмен болады және керісінше. Егер, мысалы, маңыздылық деңгейі төмен болса, аудиторлық тәуекелділік деңгейі өседі және аудитор, бақылау тәуекелдігі деңгейін төмендету мақсатында (бақылау рәсімдерінің жеткіліксіздігі тәуекелі) не қосымша бақылау тестерін жүргізу, не мән бойынша тексеру рәсімін өсіру арықлы бұның орнын толтыра алады. Бизнес тәуекелі осы клиентке ұсынылған аудиторлық қорытынды әділ болғанына қарамастан аудитордың клиентпен ара қатынасы сәтсіз болуы мүмкіндігінде болып отыр. Аудит практикасында аудиторлық тәуекелділігі бағалаудың екі негізгі әдісі қолданылады:

· Сезгіштік

· Сандық

Сезгіштік әдіс аудитор тәжірибе мен клиент бизнесін білу негізінде қаржылық есеп беру немесе шаруашылық операциялар бойынша жалпы аудиторлық тәуекелділікті жоғары, орташа, төмен деп анықтауда болады.

· Төмен тәуекелділік- ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімді ретінде бағалаған, бірақ аудитор мүмкін қателерді табуға қажетті сай процедураларды жоспарлай отырып, оған толық сенбеген жағдайда болады;

· Орта тәуекелділік- ішкі бақылау жүйесін аудиторлық фирма тиімсіз деп бағалаған кезде болады және аудитор жан- жақты рәсімді жоспарлады;

· Жоғары тәуекелділік- клиенттің ішкі бақылау жүйесі жоқ кезде негізінен біртұтас тексеру жоспарланады.

Сандық әдіс аудиторлық тәуекелділік моделі негізінде есеп айырысуды көздейді. Халықаралық тәжірибеде пайдаланылатын ең кең тараған модель келесі формуламен есептеледі:

АТ= БТ*БқТ*АқТ

Мұндағы АТ- аудиторлық тәуекелдік

БТ- бөлінбейтін тәуекелділік

БқТ- бақылау тәуекелдігі

АқТ- айқындамау тәуекелдігі

Мысалы, аудитор бөлінбейтін тәуекелділікті 80 пайыз, бақылау тәуекеділігін 50 пайыз, айқындамау тәсілін 10 пайыз деп бағалайды. Осы шамалар негізінде аудитор аудиторлық тәуекелділіктің 4 пайыздық шамасын ала алады.

Айқындамау тәуекелділігі көп дәрежеде аудитор кәсіпқойлығын сипаттайтындықтан, оған аудиторлық тәуекелділік моделінен осы тәуекелділікті анықтау дұрыс болады:

АқТ= АТ/ БТ*БқТ

Аудитор аудиторлық тәуекелділікті 5 пайыз, бөлінбес тәуекелділікті 80 пайыз, бақылау тәуекелділігін 50 пайыз деңгейлерінде қойды делік. Сонымен айқындамау тәуекелділігі 12,5 пайызды құрайды.

Аудиторлық дәлелдемелердің қажетті саны айқындамау тәуекелдігі деңгейіне кері пропорционалды болады. Айқындамау тәуекелділік моделін зерттеудің ең жалпы тәсілі аудиторлық тәуекелділік комопненттері мен аудиторлық тәуекелділік деңгейі, қажетті аудиторлық дәлелдемелердің саны мен сапасы арасындағы өзара байланысты бақылауда болып табылады. Аудиторлық тәуекелділік моделін қолдану аудитордан осы өзара байланыстар мен аудит жүргізілетін субьектіге тән қасиеттерді ескере отырып, тәуекелділік компоненттерінің әрқайсысының мазмұнына терең түсінуді талап етеді.

Қорытынды

Сонымен, аудиттегі мәнділік және аудиторлық тәуекелділік аудиторлық қызметтің маңызды аспектілерінің бірі. Мәнділік деңгейі деп бухгалтерлік есептілікте кездесетін, білікті пайдаланушыны дұрыс қорытынды жасау және дұрыс экономикалық шешім қабылдау мүмкіндігінен жоғары ықтималдықпен айыратын қателіктің шекті шамасын айтады. Ал аудиторлық тәуекелділік оң аудиторлық қорытынды жасалғаннан кейін қателіктердің шығып қалу ықтималдылығы. Аудиторлық тәуекелділіктің болуы аудиторлық фирмалардың кәсіби жауапкершілігін сақтандыру мәселесін туындатады.

Дәріс сабағына әдістемелік нұсқаулық:

Аудиттегі мәнділік пен тәуекелділік туралы түсінік алып, ұғым қалыптастыру үшін оның теориялық аспектілерін терең білу қажет. Сондықтан, дәріс материалымен жұмыс істеу барысында аудиторлық мәнділік, оның деңгейін анықтау мәселелеріне, аудиторлық тәуекелділік түрлеріне назар аударыңыздар. Ол үшін берілген әдебиеттер бойынша оқу материалына зер қойып оқып, бақылау сұрақтары мен тестілік тапсырмаларға жауап беріңіз, СӨЖ тапсырмаларын орындаңыз.

Ұсынылған әдебиеттер:

1. ҚР "Аудиторлық қызмет туралы" Заңы -20.11.98, 19.02.2007 жылғы өзгертулер және толықтырулармен;

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: