ТОР 5 статей:
Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия
Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века
Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка
Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы
КАТЕГОРИИ:
- Археология
- Архитектура
- Астрономия
- Аудит
- Биология
- Ботаника
- Бухгалтерский учёт
- Войное дело
- Генетика
- География
- Геология
- Дизайн
- Искусство
- История
- Кино
- Кулинария
- Культура
- Литература
- Математика
- Медицина
- Металлургия
- Мифология
- Музыка
- Психология
- Религия
- Спорт
- Строительство
- Техника
- Транспорт
- Туризм
- Усадьба
- Физика
- Фотография
- Химия
- Экология
- Электричество
- Электроника
- Энергетика
Төл сөз бен автор сөзінің орын тәртібі
| № | Ереже | Мысал |
| Төл сөз автор сөзінен бұрынорналасса, төл сөз бас әріппенжазылып, тырнақшағаалынады не алдынан сызықшақойылады. Егер төл сөз хабарлы сөйлемболса, соңына үтір, сұраулы сөйлем болса, сұрақбелгісі, лепті сөйлемболса, леп белгісіқойылып, автор сөзінің алдынансызықшақойылады. | «Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар деген нәрселермен озады», – деген ұлы Абай. –Бекбергеннің қызын неге алып қашпақ болдыңдар? – деп сұрады үй иесі менен. | |
| Төл сөз автор сөзінен кейінтұрса, автор сөзінен кейін қос нүктеқойылып, төл сөз не тырнақшағаалынады, не алдынан сызықшақойылады. | А.Жұбанов былай деген: «Әр халықтың ана тілі – білімнің кілті». Әйел бір төбенің басына шығып алып былай деді: – Менің атым – әйел, мына қыздың анасымын. | |
| Төл сөз автор сөзінің ортасынаорналасса, автор сөзінен кейін қос нүктеқойылып, төл сөздің алдынан не сызықшақойылады, не төл сөз тырнақшағаалынады да, төл сөзден кейін не үтір,не сұрақ белгісі,не леп белгісіқойылады. | Әйтілес қарт: – Аттың құлағында ойнайтын жас кезіміз, – деп бастады әңгімесін. | |
| Автор сөзі төл сөздің ортасынаорналасса, төл сөз тырнақшағаалынып немесе алдынансызықшақойылып, автор сөзінің алдынан да, соңынан да сызықшақойылады да, төл сөздің екінші бөлігі кіші әріппен жазылады. | «Осы бір тегін адам болмаған шығар, – деді Жалпақ балуан, – түнейік осы молаға». | |
| Төл сөздің әрқайсысы жеке сөйлемболып айтылса, бас әріппенжазылып, автор сөзінің алдынан үтір(сұрау не леп белгісі) мен сызықшақойылып, автор сөзінен кейін нүктеменсызықшақойылады. | –Баруын барарсың, елін де шабарсың, – деді Бала би. – Қалыңдықтың қызығына түсіп кетпей, қалың жылқыға да көзіңді сал. | |
| Бір төл сөздің ішінде екінші төл сөзкелген жағдайда алқашқысының алдынан сызықшақойылып,соңғысы тырнақшағаалынады. | – Қазақ халқында «Ұлық болсаң, кішік бол» деген нақыл бар, – дегенді жиі айтатын ол. |
| ҚҰРМАЛАС СӨЙЛЕМ Екі немесе одан да көп жай сөйлемдерден құралып, күрделі ойды білдіретін сөйлемдер | ||
| Салалас құрмалас сөйлем | Сабақтас құрмалас сөйлем | Аралас құрмалас сөйлем |
| Өзара тең дәрежеде байланысады, баяндауыштары тиянақты болады. (екі жай сөйлемнен құралады) | Бірі екіншісіне бағынады, бірінші сөйлемнің баяндауыштары тиянақсыз болады. (екі жай сөйлемнен құралады) | Өзара салаласып та, сабақтасып та байланысады. (үш жай сөйлемнен құралады) |
| Күз келді де, күн суыта бастады. | Күз келіп, күн суыта бастады. | Күз келіп, күн суытты, сондықтан ол жылы киінді. |
Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: