Ультракүлгін сәулелерінде фотосуретке түсіру. Мүндай түсірілімдегі

бейне көрінісі - тұсірілім объектісінен көрініс табатын фотоматериалға ультракүлгін сәулелермен әсер ету немесе ультракүлгін сәулелерінің әсерінен пайда болған көрінетін люминесцентгік жарықты жіберу арқылы шығарылады.

Бұл әдіс көбінде жалған құжаттарды зертгеу кезінде келесідей жалғандық-тарды: жазбаларды химиялық жолмен өңцеуді, қырып-өшіріп жазылған мәтін-дерді, ұқсас құжаттардағы жазуларды бақылап қарау кезіндегі әртүрлі айырма-шылықтарды анықтау мақсатында пайда-ланылады.

Толқын ұзындығын 400-ден 340 миллимикронға дейін ультракүлгін сәу-лелері арқылы көрінетін фотосуреттер жай айналы объектив көмегімен алынады, ал толқын ұзындығы көлемі аз сәулелер арқылы алынатын фотосуреттер - кварцтық немесе айналы-линзалық объектив құралдары арқылы жүзеге

асырылады. Фотоаппарат объективінің алдына ультракүлгін фильтр (УФС-1, УФС-2, УФС-3, УФС-4 немесе басқа) орналастырылады, ал түсірілім объектісі аналитикалық люминесценттік лампа арқылы жарықтандырылады.

Керінетін жарық фоқусына қарағанда ультракүлгін сәулелерінің фоқусы объективке жақын болғандықтан, жарықтың байқау резкості нақты, тура көзделгеннен кейін камераның кассеталық белігі аздап объективке қарай жылжытылады. Фоқусқа түзету өлшемдері масштаб кескініне қарағанда көбірек, ал фильтрден өткізілетін ультракүлгін сәулелерінің толқын рындығына қарағанда азырақ жасалады. Ол бірқатар сынақ түсірілімдер жасау жолымен айқындалады.

Көрінетін ультракүлгін сәулелерінде суретке түсіру кезінде әдетте сәулелермен әсерленбеген фотоматериалдар (диапозиттік пластинкелер, «позитив пленкелері», «микрат», фототехникалық пленкелер) қолданылады.

Ультракүлгін сәулелерімен әсерленген көрінетін люминесценцияны фотоға түсіру кезінде кэдімгі эйнекті объектив арқылы жүзеге асырылады. Мұндай жағдайда ультракүлгін фильтрді объективтің алдына емес, қуатты лампының алдына орналастырылады. Шағылысқан ультракүлгін сәулелерді сіңіру үшін объективтің алдына жарықты бөгейтін фильтр орналастырылады, бұл люминесценцияньщ суреттік бейне көрінісінің жоғары дәрежеде нақтылы көрінуіне мүмкіндік туғызады. Оны түс ажыратқыш түсірілім ережелеріне сәйкес алады.

Инфрақызыл сәулелерінде фотосуретке түсіру. Жылу сәулелерімен жарықтандырылатын объектінің түсірілімі инфрақызыл сәулелерінде түсіру деп аталады. Ол инфрақызыл сәулелерін әртүрлі материалдармен сіңірудегі айырмашылықтары арқылы кейбір (мысалы: карындашпен жазылған мэтіндегі, анилинді сия кұйылған мәтіндегі) ерекшеліктерді айқындауға мүмкіндік береді. Бұл түсірілімді кез-келген кэдімгі фотоқамераның көмегімен жүзеге асыруға болады. Объективке инфрақызыл фильтр кигізіледі (ИКС-1, ИКС-2 немесе ИКС-3), ал объект қыздырылған электрлампылар арқылы жарықтандырылады. Мү-ндай түсірілімдердің ерекшеліктерінің біріне инфрақызыл сәулелеріне сөзімтал «инфрахром» фотопластинкелерді немесе фотопленкелерді пайдалану жатады. Фильтрді жіберу қолданып отырған фотоматериалдардың спектрлік сөзімталдығына сәйкес болуы қажет. «Инфрахром» фотоматериалының қорабында оның инфрақызыл сәулелерге сөзімталдығының шегі көрсетіледі. «1000» - деген белгі фотоматериалдың 1000 миллимикронға дейінгі толқын ұзындығының сәулелеріне сөзімталдығын білдіреді.

Сәулелермен әсерленген фотоматериалдар «инфрахром» қараңғы жерде немесе арнайы фильтрлі шырақ (кою-жасыл түсті) жарығында өнделіп шығарылады.

Криминалистикалық зерттеулерде (көбінесе қү_жаттардағы қосып жазылған және жуып өшірілген химиялық реактивтерді қолдану арқылы өнделген жазбаларды анықтау үшін) инфракызыл люминесценциялық түсірілімдер пайдаланылады. Бұл әдіс спектрдің көкшіл-жасыл зонасының (шекарасының) әсер етуі арқылы кейбір заттардың инфрақызыл сәулелерін шығару (кабілетгілігіне) мүмкіндігіне негізделеді. Зерттеу объектісі аса куәтты екі қайнар көздер арқылы жарықтандырылады, олардың әрқайсысының алдына көкшіл-жасыл фильтр (СЗС-8, СЗС-10, СЗС-14) орналастырылады. Объективтің алдына инфрақызыл немесе тығыздалған қызыл фильтр (КС-15, КС-17, КС-19) орналастырылады.

Қазіргі жағдайда қызыл және инфрақызыл люминесценциямен суретке түсіру барысында жарықтандыру көзі ретінде жарық толқынының ұзындығына сәйкес келетін оптикалық кванттық генератор (ОҚГ) қолданылады.

Люминесценция нәтижелерін бекіту үшін сөзімтал және қызыл, сондай-ақ инфрақызыл (инфра 740, 760, 780) спектрі бар фотопластинкалар қажет.

Гамма сәулесінде суретке түсіру әдісі. (Гаммаграфия). Фотоматериалға зерттелетін объект арқылы өтетін гамма - сәулелерінің әсер етуінен көлеңкелі-бейне көрінісін ал>' әдісі гаммаграфия деп аталады. Криминалистикада металдан жасалған заттардың, атап айтқанда: қару, оқ-дәрі, қүлып, пломбылардың ішкі-құрылысын зерттеу үшін қолданылады. Рентгенографиялау үшін түсіру кезінде рентгендік пленкімен куәттандырылатын металдық кассета пайдаланылады. Үстелдің үстіне оқталған кассетаны орналастырып (фольгасымен жоғары қаратып) оның үстіне зерттелетін объектіні қояды. Арнайы тіркеуішке объектінің үстінен гамма-сәулелердің қайнар көзі әсер етеді, осыдан кейін кескінді айқындау кезінде көлеңкелік бейне радиоактивті кобальтпен (СО°°) контейнерді іледі. Объектіден және кассетаның қабырғасынан өткеннен соң гамма-сәулелері фотоматериалға көрініс береді.

Көрінетін жарық фоқусына қарағанда ультракүлгін сәулелерінің фоқусы объективке жақын болғандықтан, жарықтың байқау анықтығы тура көзделген-нен кейін камераның кассеталық белігі аздап объективке қарай жылжытылады.

Түзету өлшемдері масштаб кескініне қарағанда фоқуска көбірек, ал фильтрден өткізілетін ультракүлгін сәулелерінің толқын ұ_зындыгына қарағанда азырақ жасалады. Ол бірқатар сынақ түсірілімдер жасау жолымен айқындалады.

Көрінетін ультракүлгін сәулелерінде суретке түсіру кезінде эдетте түсті сәулелермен әсерленбеген фотоматериалдар (диапозитивтік пластинкалар, «позитив» пленкелері, «микрат», фототехникалық пленкілер) колданылады.

Ультракүлгін сәулелерімен әсерленген көрінетін люминесценциапды фототүсірілім кэдімгі эйнекті объектив арқылы жүзеге асырылады. Мұндай жағдайда ультракүлгін фильтрді объективтің алдына емес, аналитикалық лампаның алдына орналастырады. Шағылысқан ультракүлгін сәулелерді сіңіру үшін объективтің алдына жарықты бөгейтін фильтр орналастырылады, бұл люминесценция суреттік бейне көрінісін жоғары дәрежеде нақтылы көрінуіне мұмкіндік туғызады. Оны түс ажыратқыш түсірілім ережелеріне сәйкес алады.

Рентген сәулелерінде фотосуретке түсіру. Рентген сәулесінде фотосуретке тұсіру - түсірілетін объект арқылы өтетін рентген сәулесімен фотоматериалға әсер ету нәтижесінде көлеңкелі бейне көрінісін алу әдісі.

Криминалистикада фототүсірілімнің бұл түрі - атыс қарулары, оқ-дәрі, құлып, пломбы бөліктерінің, олардың ішкі қүрылысы мен жагдайын зерттеу үшін, жасырып тыққан металдан жасалған заттарды табу үшін, кірген оқ жарақатының дифференциациясын анықтау, бояу құйылған мәтіндерді оқу, ауыр металдағы тұз қосындылары бар көрінбейтін бояулармен жазылған (ауыр металдағы) жазбаларды анықтау үшін қолданылады.

Түсірілетін объектінің сипаты мен фототүсірілімнің мақсатына қарай жұмсак рентген сәулелерінің, мысалы, РУМ-725Б қайнар көздері қолданылады. Түсіру арнайы рентгендік пленкілерде (РТ-1, РТ-2; РМ-1, РМ-6) немесе эдеттегі жай негативті фотоматериалдар да жүзеге асырылады.

Фотопластинкілер мен фотоқағазды қаптау үшін қолданылатын кара қағазға фотоматериалды орналастыру арқылы қатты рентген сәулелеріндегі фото-суретті алуга болады. Ал жүмсақ рентген сәулелерінде түсіру кезінде бір қабырғасы алюминдік фольгадан жасалган арнайы металдан жасалған кассетаны қолдануға болады.

Түсірілетін объектіні кассетаға салып (қағаз немесе металдан жасалған), оны рентген сэулелерімен жарықтандырады. Экспонирлендірілген фотоматериалды лабораториялық өндеуден кейін ғана объектінің көлеңкелік бейнесі пайда болады.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: