Бухгалтерлік есеп» пәні. Курс тақырыбы: «Еңбек және оның төлемақысының есебі»

Курс тақырыбы: « Еңбек және оның төлемақысының есебі »

Сабақ тақырыбы: «Еңбек және оның төлемақысын құжаттау»

Жоспар:

1. Өнімдер мен еңбек төлемінің есебін ұйымдастыру

2. Орташа жалақыны есептеу тәртібі. Жұмыс берушінің есебінен төленетін жәрдем ақы. Демалыс ақысын төлеу

Өнімдер мен еңбек төлемінің есебін ұйымдастыру

Өндірім мен еңбек төлемінің есептері өндірілген өнім саны аяқталмаған ендіріс пен шығарылған жарамсыз өнім туралы уакытында және дәл деректер алуды қамтамасыз етуге; әрбір қызметкердің өндіріміне сәйкес еңбек ақы төлемінің мөлшерін дұрыс және уақытында анықтауға; өндірілген өнімнің материалдар мен еңдеуге жіберілген шала өнімдердің санына сәйкестігін бакылауға; өндірістегі тетіктердің (детальдардың), бөлшектердің және агрегаттардың козғалыстарын қадағалап отыру үшін кажет.

Өндіріс технологиясы мен оны үйымдастыруға, еңбек төлемінің қолданылатын жүйесіне, өнім сапасын бақылауға, есеп пен басқа да жайларын компьютерлендіру деңгейіне қарай бастапқы құжаттар есебі мен үлгісінің әр түрлі әдістерін колданады. Әр түрлі өндірістегі өндірім мен еңбек телемі есебінің үйымдастырылуын қарастырайык-

Жаппай-толассыз өндірісте және еңбекті бригадалықәдіспен ұйымдастыруда өнім өндірімі мен еңбек төлемі есебі, әдетте, соңғы операциялардан кейін өнімді қабылдап алудан бастап жүргізіледі. Бригаданың әрбір мүшесінің өнім өндіруі мастер немесе бригадир толтыратын ендірім туралы айлық рапортта керсетіледі. Жұмысшыға еңбек төлемі оның операциялары бойынша өндіріміне сәйкес есептелінеді. Бұл мақсаттар үшін темендегі өндірім рапорттары мен ведомостарын қолданады.

Бригаданың ендірімі туралы рапорт ендірілетін енімнің белгілі бір түріне жазылады, оның бір данасына еңделуі бойынша баға белгілейді. Ай бойы немесе басқадай мерзімде бригада өндірімі - соңғы операциялардан қабылданған өнделген тетіктер ретінде рапортта күн сайын көрініс тауып отырады. Соңғы операциялардан кейін қабылданған енім, жұмыс істеген уақыты және жұмысшылардың разряды - осы үшеуі еңбек төлемінің есептелуіне негіз бола алады.

Өндіріс туралы рапортты (жинақтау рапортын) жаппай өндірісте әр түрлі мезгіл сайын қайталанып отыратын жұмыстарды істеуге келгенде бір немесе бірнеше жұмысшының өндірімі мен еңбек төлемінің есебі үшін қолданады.

Өндірім есебінің тізімдемесін ай бойы бір текті жүмыс істеген бір топ жұмысшыға (бригадаға) жазады. Өндірім есебінің ведомосын ай бойында әртүрлі жүмыс істеген бір топ жұмысшыға (бригадаға) жазады.

Металлургиялық және химиялык, өнеркәсіпте бір не бірнеше аппараттың немесе агрегаттын, жұмысын

жүргізетін бригада өндірімі есебінің тізімдемесін қолданады; тау-кен өнеркәсібінде істелген жүмыстар есебініңтізімдемесін жүргізеді.

Сериялық өндірісте өндірім және еңбек төлемі есебін бір сменадағы өндірім рапортымен сәйкес келетін етіп, оларды маршруттық парағында жүргізген жөн. Егер өнімдерді еидеу ұзақтығы бір сменадан аспайтын болса, бір рапортпен шектелуге болады. Маршруттық парақты тетіктердің топтарына (партияларына) жазады, ол өндіріс процесінде өндеу операцияларының бір-біріне ететін топ тетіктермен бірге ілесіп жүреді. Бұл жұмысшылардыңөндірімі мен еңбек төлеміне дұрыс есеп жүргізіп, бақылау жасап отыруға септігін тигізеді. Бір сменадағы өндірім туралы рапорт өнімнің накты ендірімін көрсетуге арналған және еңбек төлемін есептеуге негіз болып табылады. Маршруттық парактардың деректбрі бойынша рапорт жазылады.

Маршруттық парақты өндірістегі тетіктердің қозғалысын жедел есептеп отыруға, және өндірім мен еңбек төлемінің бірыңғай құжаты ретінде колданады. Ол өндіріс процесінде тетіктер тобына ілесіп отырады. Маршруттық парақтың жұмысшыларға еңбек төлемін есептейтін бір сменадағы өндірім рапортымен сәйкестілігін сақтап, жұмысшылардың өнім өндірімін және жалақыларын есепке алудың бірыңғай құжаты ретінде колданады.

Жеке және ұсақ сериялық өндірісте өндірім мен еңбек төлемінің есебі кесімді жұмысқа жасалған нарядында жүргізіледі. Орындалатын тапсырманың үзақтығына қарай нарядтары сменаға немесе одан да ұзағырақ (бір айға дейінгі) мерзімге жазады. Оны жазуға уческенің (цехтың) технологиялық карталары мен өндірістік бағдарламасы негіз болады.

Өндірісте байқалған жарамсыз енімге "Жарамсыз өнім туралы актісін" немесе аптаға ашылатын "Жарамсыз енім есебінің тізімдемесін" жасайды. Егер жарамсыз өнімді бүған жазықсыз жұмысшы жөндесе, онда оларға әдеттегідей наряд жазылады да, оған "Жарамсыз өнімнің женделуі" деген таңба басылады.

Еңбек жағдайының өзгеруінен туындаған бағаларға қосылатын телемге және ендіріс технологиясында ескерілмеген жұмыстарға қосымша төлем парағын немесе ерекшелік белгілері (қағазға көлденен. түскен кызыл жолақ) бар кесімді жұмысқа жасалатын нарядтар толтырады. Парақтарда ендірімтуралы негізгі нарядтың немесе рапорттың неміріне сілтеме жасап, қосымша төлемнің әрбір түріне жеке жүмысшыға не бригадаға жазады. Кәсіпорында жұмыстың тоқтап қалу және үзілістердің болу себебі ашылып, жүмыс

жүргізетін бригада өндірімі есебінің тізімдемесін қолданады; тау-кен өнеркәсібінде істелген жүмыстар есебініңтізімдемесін жүргізеді.

Сериялық өндірісте өндірім және еңбек төлемі есебін бір сменадағы өндірім рапортымен сәйкес келетін етіп, оларды маршруттық парағында жүргізген жөн. Егер өнімдерді еидеу ұзақтығы бір сменадан аспайтын болса, бір рапортпен шектелуге болады. Маршруттық парақты тетіктердің топтарына (партияларына) жазады, ол өндіріс процесінде өндеу операцияларының бір-біріне ететін топ тетіктермен бірге ілесіп жүреді. Бұл жұмысшылардыңөндірімі мен еңбек төлеміне дұрыс есеп жүргізіп, бақылау жасап отыруға септігін тигізеді. Бір сменадағы өндірім туралы рапорт өнімнің накты ендірімін көрсетуге арналған және еңбек төлемін есептеуге негіз болып табылады. Маршруттық парактардың деректбрі бойынша рапорт жазылады.

Маршруттық парақты өндірістегі тетіктердің қозғалысын жедел есептеп отыруға, және өндірім мен еңбек төлемінің бірыңғай құжаты ретінде колданады. Ол өндіріс процесінде тетіктер тобына ілесіп отырады. Маршруттық парақтың жұмысшыларға еңбек төлемін есептейтін бір сменадағы өндірім рапортымен сәйкестілігін сақтап, жұмысшылардың өнім өндірімін және жалақыларын есепке алудың бірыңғай құжаты ретінде колданады.

Жеке және ұсақ сериялық өндірісте өндірім мен еңбек төлемінің есебі кесімді жұмысқа жасалған нарядында жүргізіледі. Орындалатын тапсырманың үзақтығына қарай нарядтары сменаға немесе одан да ұзағырақ (бір айға дейінгі) мерзімге жазады. Оны жазуға уческенің (цехтың) технологиялық карталары мен өндірістік бағдарламасы негіз болады.

Өндірісте байқалған жарамсыз енімге "Жарамсыз өнім туралы актісін" немесе аптаға ашылатын "Жарамсыз енім есебінің тізімдемесін" жасайды. Егер жарамсыз өнімді бүған жазықсыз жұмысшы жөндесе, онда оларға әдеттегідей наряд жазылады да, оған "Жарамсыз өнімнің женделуі" деген таңба басылады.

Еңбек жағдайының өзгеруінен туындаған бағаларға қосылатын телемге және ендіріс технологиясында ескерілмеген жұмыстарға қосымша төлем парағын немесе ерекшелік белгілері (қағазға көлденен. түскен кызыл жолақ) бар кесімді жұмысқа жасалатын нарядтар толтырады. Парақтарда ендірімтуралы негізгі нарядтың немесе рапорттың неміріне сілтеме жасап, қосымша төлемнің әрбір түріне жеке жүмысшыға не бригадаға жазады. Кәсіпорында жұмыстың тоқтап қалу және үзілістердің болу себебі ашылып, жүмыс

уақытынан артық жұмыс істегендердің табелімен бірге кәсіпорынның бухгалтериясына беріледі. Қосымша телемдер туралы мәліметтерде бухгалтерия ауытқушылықсебептерін тауып, кажетті шаралар кдбылдау үшін цех (кәсіпорын) басшылығына үнемі үсынып отыруға міндетті.

Мерзімінен тыс жұмыстар есебін мерзімінен тыс жүмыс істеген адамдардың тізімінен тыс істелген жұмыстарға телем төлеу үшін бухгалтерияға береді.

Кідірістер уақытьшың есебі кідірістер есебінің паракгары негізіңце жүзеге асырылады, оларда кідіріс уақытын, себептерін және кінәлі адамдарын, телем проценттерін және жүмысшы туралы басқа да мәліметгерін (тегін, атын, әкесінің атын, разрядын, табельдік нөмірін) көрсетеді. Парақка мастер мен цех бастығы кол қояды.

Қабылданып, тексерілгеннен кейін кұжаттардың деректері еңбек төлемін есептеу жөніндегі есеп айырысу-төлемнің тізімдемесін жасауға негіз болады.

Есеп айырысу-төлем тізімдемесінің жасалуы. Бухгалтерияға келіп түскен жұмыс уақыты мен өндірілген өнімнің есебі женіндегі қүжаттарды тексеріледі де, тек содан соң есептікендеуге жіберіледі.

Әрбір жұмысшыға бір ай ішінде қүжаттар жазылуы мүмкін. Бір айлық жалақыны есептеу үшін жалақы есебінің жинақ карточкасы колданылады. Онда кызметкердің тегі, аты, әкесінің аты, табельдік номері, цех, учаске, кұжаттарының толтырылған күні мен номері, сағаттык нормасы, әрбір құжат бойынша есептелген жалақы сомасы, төлемдердің басқа да түрлері керсетіледі. Карточка деректерін есеп айырысу-төлем тізімдемесін жасау үшін пайдаланады. Есепті жүргізу компьютерлендірілген жағдайда жинақ қарточкалары (ведомостар), сондай-ак есеп айырысу-төлем тізімдемелері де, әдетте, бір ғана жұмыс күнінде жасалады.

Еңбек төлемі бойынша есеп айырысу әр түрлі кәсіпорындарда мынадай құжаттарда: есеп айырысу-төлеу тізімдемесінде, оны сонымен катар жалақы беру үшін де пайдаланады; есеп айырысу тізімдемесінде және жеке толтырылған төлем тізімдемесінде; әрбір жұмысшыға жасалған еңбек төлемінің арнайы есеп айырысуларында (бөлек парақтарда); жыл бойы пайдаланатын кітапқа тігілген есеп айырысуы тізімдемелерінде жүргізіледі.

Есеп айырысу-төлем тізімдемесі — жиынтық қүжат, онда есептелген еңбек төлемінің барлықтүрі және жұмыс істеп жүргендерге берілетін басқа да төлемдер сондай-ақ күші бар заңдарға сәйкес жасалған ұсталымдар мен шегерімдер жинақталған. Оны еңбек төлемі жөніндегі есеп айырысу деректері негізінде

жасайды. Тізімдемеде қызметкерлердің тегін, аттарын, әкелерінің аттарын, олардың табельдік номерлері мен кызмет орындарын, разрядтарын немесе айлық ақыларын көрсетеді. Оған кәсіпорын басшысы мен бас бухгалтер қол қояды. Тізімдеменің "Есептелді" деген бөліміне құжаттармен негізделген кесімді, мерзімнен тыс т.б. төлемдердің есептелген сомалары енгізіледі. "Үсталынды және есепке алынды" деген бөлімінде табыс салығының сомасы, сондай-ақ атқару қағаздары бойынша ұсталымдардың сомалары; несиеге сатылған тауарлар үшін есепке алынған сомалар, еңбек төлемінің есебіне кіретін аванс және басқа үсталымдар енгізілді. Салықты өткен айдың жалақысынан ұстайды. Айдың аяғында тізімдемеге әрбір жұмысшыға берілуге тиісті сомасын шығарады.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: