Валюта жүйесі және төлем балансы. Қазақстанның валюта жүйесі.

Валюта жүйесі — валюталардың, оларды пайдалану мен өзара айырбастау, төлем құралдары ретінде қолдану ережелері мен нормаларының, сондай-ақ қаржы-кредит қатынастарының жиынтығы. Валютаның шығарылуы мен айналысқа түсуін реттеуші органдар да валюта жүйесіне жатады. [1]

Валюта жүйесі ұлттық, әлемдік, аймақтық немесе мемлекетаралық валюта жүйесі болып үшке бөлінеді. Ұлттық валюта жүйесі — халықаралық төлем айналымын жүзеге асыратын, ұдайы өндіріс процесі үшін қажетті валюта ресурсын құрайтын және оны пайдалануға көмектесетін экономикалық қатынастар жиынтығы. Ұлттық валюта жүйесі елдің қаржы жүйесінің құрамдас бөлігі болып табылады. Оның ерекшеліктері ел экономикасының ішкі және сыртқы жағдайына байланысты анықталады. Елдің төлем балансы валюта бағамына тікелей эсер етеді. Оң немесе активті төлем баланс үлттық валюта бағамының өсуіне мүмкіндік жасайды. Себебі шетелдік дебиторлар тарапынан оған деген сұраныс көбейе түседі. Ал теріс немесе пассивті төлем баланс керісінше үлттық валюта бағамының төмендеуін туындатады.Төлем балансының валюта бағамына эсерінің көлемі елдің экономикасының ашықтылығының дэрежесімен анықталады. Неғұрлым ЖҰӨ-де экспорт үлесі жоғары (неғүрлым экономиканың ашықтылығы жоғары), соғүрлым төлем балансының өзгеруіне байланысты валюта бағамының икемділігі жоғары.

Қазақстан 1992 жылдан әлемдік валюта қорының (ӘМҚ) мүшесі болып табылады. Сондықтан өзінің валюталық жүйесін Ямайкалық әлемдік валюта жүйесінің құрылымдық принциптерін ескере отырып құрады. 1993 жылдың қарашасынан бері ұлттық валюта жүйеміздің негізі – теңге ендірілді.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: