Бір іске кез келсеңіз...

Ақынның қай өлеңін алсақ та, астарлы ойы мен идеясынан адамгершілікке тән асыл қасиеттерді ар, ұят, намыс, иман, ақыл, білім, ғылым және т.б. бойына дарыта алмаған ел-жұртын сынаған немесе адами рухты сіңіріп өсу керек деген ойды оқып білеміз.

Абайдың әр туындысы, мейлі көңіл мен жүрек лүпілінен шыққан өлең болсын, өмірлік пайымдаудан, көргенін-білгенін саралаудан жжинақталған. Ғұлама ақын аса қиын болмыстық мәселелерді шешуге бара отырып, қазақ даласының бар этнографиялық, әлеуметттік әрі рухани ерекшелігін, халықтығын танытар өзгешелігін ескереді. Абай даналығы - қазақ халқының даралығын ескере отырып, барлық адамзатқа ектән өркениетті, мәнді мәселелерді қозғайды.

Абай – ең алдымен өз ортасының, өз заманындағы қоғамдық, ұлттық, халықтық, одан әрі ірі-ірі адамзаттық мәселелерді сөз етеді.

Абайдың ұлылығы сонда, қомақты өмір қайшылықтарын, кеңістік пен уақыт алдында өзгермейтін азаматтық құндылықтарды, адами қасиеттерді талап етіп, сынға алатындығында жатыр.

Адамзатқа не керек:

Сүймек, сезбек, кейімек,

Қаракет қылсаң, жүгірмек,

Ақылмен ойлап сөйлемек.

Әркімді заман сүйремек,

Заманды қай жан билемек?

Заманға жаман күйлемек,

Замана оны илемек.

Абай осы өлеңнің екінші шумағында әр заманның өз ереже-тәртібі, қағидалары болатындығын айтады. Дегенмен, әр заманның тәлкегіне түспейтін, адамзат санасында бекіген заңдылықтар мен азаматтық құндылықтар барын да жоққа шығармайды.

...Жүректің көзі ашылса,

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: