Кызлар, сөйләшә-сөйләшә, суга киттеләр.

Девушки, разговаривая между собой, пошли за водой.

ИТҮ

Вспомогательный глагол итү (делать, совершать) употребляется при именах и образует составные глаголы:

бүләк (подарок) – бүләк итү (дарить)

тәрҗемә (перевод) – тәрҗемә итәм (перевожу).

Этот глагол присоединяет к себе личные окончания первого типа:

мин бүләк итәм – я дарю; син тәрҗемә итәсең – ты переводишь (текст, но не деньги); ул бүләк итә – ты даришь; без тәрҗемә итәбез – мы переводим; алар тәрҗемә итә(ләр) –они переводят.

Вспомогательный глагол итү употребляется при предикативных словах, например: бар итү, юк итү, кирәк итү – сделать явным, уничтожить, сделать необходимым

И немного об образовании новых слов.

От существительных прилагательные:

Яңгыр – яңгырлы – дождливый

Кар – карлы – снежный

Кояш – кояшлы – солнечный

Болыт – болытлы – облачный

И не только от существительных:

Кирәк – кирәкле – нужный

Җәяү (пешком) – җәяүле – пеший – это слово без изменений обозначает и пешехода.

Учить, как и учиться – это непростая работа. Но согласитесь, учение приносит невероятную радость. И чем глубже ты погружаешься в грамматику татарского языка, тем отчетливее начинаешь понимать его своеобразие. Любой язык – это новый мир. Представляешь, сколько вокруг нас неизвестных миров, если на Земном шаре около 3000 языков, не считая языков животных.

Итак, об ученье, которое приносит свет:

Уку турында

Из жизни рыб

Рыбы укыймы? Алар бит сөйләшә белмиләр. Юк, алар сөйләшәләр, алар бер-берсен яраталар, обучают, учат.

Ә действительно, балыклар укый. Аларның разные мәктәпләре бар, гимназияләре дә, высшие учебные заведения да бар. Под водой шулай ук мәктәпләр була. Рыбы үз мәктәпләрендә «Физика», «Воды химиясе», «Подводная географиясе», «Рыбак психологиясе», «Кешеләр страна – сухая страна», «Средства предохранения от крючка» кебек дәресләр укыйлар. Анда шулай ук лекцияләр була, аннары лабораторияләрдә разные типы воды белән опыты дә була.

Рыбы-ученые под водой на камнях китапларын язалар, ул китапханәләргә балык-студентлар йөри.

Однако балыклар арасында да лентяи күп, алар укымыйлар, дәресләрен оставляют (пропускают), шуңа күрә попадаются на крючок…

Кайда да укырга кирәк. Знания под водой да кирәкле икән. Укысаң, на крючок не попадешься!

Ученый баран

Нигә сарык укый-яза белми? Чөнки аңа укый-яза беләргә нельзя. Әгәр ул укый-яза белсә, кешеләр укый-яза белмәгән кешеләргә: «Эх, неграмотный баран», – не могли бы сказать. Менә шулай шул!

(по Лабибу Лерону)

Уку турында

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: