Выклічнікі бываюць невытворныя і вытворныя.

Невытворныя выклічнікі не суадносяцца з іншымі часцінамі мовы; яны складаюцца з аднаго гука ці са спалучэнняў гукаў, а таксама з іх паўтарэння: о, а, эх, ох, ух, ой, ай, эй, но, ну гэй, ого, о-о-о, о-хо-хо, ай-яй-яй, кось-кось і інш. Выклічнікі, што складаюцца з паўтарэння гукаў, называюцца складанымі: ай-яй-яй, о-го-го, о-ё-ёй.

Выклічнікі бываюць – эмацыянальныя (эх)., пабуджальныя (тсс), этыкету (добрай раніцы).

Анализ языкового материала показал, что достаточно часто окказиональной суб-

стантивации подвергаются языковые единицы, не несущие определённой семантиче-

ской нагрузки. Это междометия и звукоподражательные слова. При окказиональной

субстантивации междометия и звукоподражания как бы вбирают в себя значение не-

скольких слов, что повышает лаконизм фразы, сообщая контексту новое стилистическое

звучание. В качестве оригинального выразительного средства можно отметить окка-

зиональный перевод в существительные отдельных букв, частей слова, словосочетаний,

предложений. В субстантивной функции может выступать также целое предложение или

его часть, наиболее значимая в данной коммуникативной ситуации. Употребление по-

добных образований в качестве существительных поддерживается наличием при них оп-

ределений, относящихся ко всему высказыванию, а также единой синтаксической функ-

цией в предложении: «Жене было очень страшно, но моё не очень настойчивое «может

уйти» как не слышала» (В. Токарева); «- Просто я подумала, что, может быть, посо-

ветоваться со специалистами по раскрутке художников. Может быть, есть какие-то

особенности, которых ты не знаешь? Ты вкладываешь в Лару огромные деньги, но, мо-

жет быть, ты вкладываешь их как-то не так? Не проходило и дня, чтобы Риттер хотя

бы раз не подумал о том, как ему повезла с матерью. Чего стоит только это трое-

кратно повторенное «может быть». И всего в четырех фразах» (А. Маринина);

Вербализация - означает вербальное (словесное) описание переживаний, чувств, мыслей, поведения. Пры дапамозе выклічнікай (напрыклад: О, каго я бачу).

БЛОК

1. Асноўныя сінтаксічныя адзінкі і паняцці (42)

Да адзінак сінтаксісу адносяцца: словаформа, словазлучэнне, сказ, складанае сінтаксічнае цэлае (ССЦ).

Сінтаксічныя адзінкі – гэта канструкцыі, у якіх элементы аб'ядноўваюцца сінтаксічнымі сувязямі і адносінамі. Словаформы з'яўляюцца матэрыялам для пабудовы словазлучэнняў. Простыя сказы будуюцца са словаформаў і словазлучэнняў. Складаныя сказы будуюцца з простых сказаў, а складанае сінтаксічнае цэлае – з простых і складаных сказаў. Усе гэтыя сінтаксічныя адзінкі можна разглядаць пачынаючы з словаформы і да ССЦ і наадварот, ад ССЦ да словаформы. Гэтыя два падыходу да вылучэння сінтаксічных адзінак адлюстроўваюць розныя ўзроўні сістэмы сінтаксісу, у якой адзінкі ніжэйшага ўзроўня ўваходзяць у адзінкі больш высокага ўзроўня і, наадварот, адзінкі больш высокага ўзроўня дзеляцца на адзінкі ніжэйшага ўзроўня. У метадычных мэтах (школьная граматыка) правамерней першы падыход (ад простых адзінак да складаных), хоць больш "сінтаксічным" з'яўляецца другі падыход, бо ён дазваляе паказаць, як функцыянуюць сінтаксічныя адзінкі ў гаворцы, як змяняюцца яны, спалучаючыся адзін з адным.

2. Сінтаксічныя сувязі, сінтаксічныя адносіны, спосабы іх дыферэнцыяцыі, сродкі выражэння і спосабы рэалізацыі як аснова арганізацыі сінтаксічнай структуры (43)

Сінтаксічныя адзінкі ніжэйшага ўзроўня (словаформа, словазлучэнні) у пабудовах больш высокага ўзроўня (ССЦ) выступаюць як элементы, якія ўступалі адзін з адным у сінтаксічныя сувязі і адносіны.

Сінтаксічная сувязь падзяляецца на злучальную і падпарадкавальную. Пры складанні аб'ядноўваюцца сінтаксічна раўнапраўныя кампаненты (аднародныя члены сказа, часці складаназлучанага сказа); пры падчыненні – сінтаксічна нераўнапраўныя: адзін выступае як галоўны, другі– як залежны (словаформы ў складзе словазлучэнняў і сказаў, а таксама часці складаназалежнага сказа).

Сінтаксічныя адносіны выяўляюцца пры дапамозе сінтаксічных сувязяў сінтаксічных адзінак; у іх адлюстроўваюцца адносіны паміж прадметамі і з'явамі рэчаіснасці. Сінт. адносіны падзяляюцца на прэдыкатыўныя і непрэдыкатыўныя.

Прэдыкатыўныя адносіны характэрны для граматычнай асновы сказа: дзейніка і выказніка.

Непрэдыкатыўныя адносіны падзяляюцца на злучальныя і падпарадкавальныя (азначальныя, аб'ектныя і акалічнастныя).

3. Словазлучэнне – сказ – тэкст. Іншыя элементы сінтаксічнай сістэмы (слова, член сказа, зварот, сінтагма) (44)

Словазлучэнне - гэта такая граматычная сінтаксічная структура, якая служыць для пазначэння фрагментаў рэчаіснасці. Словазлучэнне займае прамежкавае становішча паміж такімі сінтаксічнымі адзінкамі, як слова і прапанова.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: