ТОР 5 статей:
Методические подходы к анализу финансового состояния предприятия
Проблема периодизации русской литературы ХХ века. Краткая характеристика второй половины ХХ века
Характеристика шлифовальных кругов и ее маркировка
Служебные части речи. Предлог. Союз. Частицы
КАТЕГОРИИ:
- Археология
- Архитектура
- Астрономия
- Аудит
- Биология
- Ботаника
- Бухгалтерский учёт
- Войное дело
- Генетика
- География
- Геология
- Дизайн
- Искусство
- История
- Кино
- Кулинария
- Культура
- Литература
- Математика
- Медицина
- Металлургия
- Мифология
- Музыка
- Психология
- Религия
- Спорт
- Строительство
- Техника
- Транспорт
- Туризм
- Усадьба
- Физика
- Фотография
- Химия
- Экология
- Электричество
- Электроника
- Энергетика
Май қышқылдары
Майлар ыдырағанда глицерин мен май қышқылдары пайда болады. Май қышқылдары көміртегі атомдарының ұзын тізбегінен тұратын карбон қышқылдары дедік. Олардың жалпы (тривиальды) және жүйелі аттары болады. Мысалы, молекуласында көміртегінің 4 атомы бар қышқылдың тривиалды аты – майлы қышқыл болса, жүйелі номенклатурада – бутан қышқылы. Қаныққан С18 қышқылға сәйкес стеарин қышқылы, ал осы қышқылдың қанықпаған түрі – олеин қышқылы. Табиғи майлардың құрамына кіретін май қышқылдары төменгі кестеде көрсетілген.
Кейбір табиғи май қышқылдарының құрылысы, қасиеті және номенклатурасы
| Көміртегі қаңқасы | Құрылысы | Жіктеулік аты | Жалпы аты (...қышқылы) | 30оС-дағы ерігіштігі (мг/г) | |
| Суда | Бензолда | ||||
| 12:0 | СН3(СН2)10СООН | n-Додекан | Лаурин | 0.063 | 2.600 |
| 14:0 | СН3(СН2)12СООН | n-Тетрадекан | Миристин | 0.024 | |
| 16:0 | СН3(СН2)14СООН | n-Гексадекан | Пальмитин | 0.0083 | |
| 18:0 | СН3(СН2)16СООН | n-Октадекан | Стеарин | 0.0034 | |
| 20:0 | СН3(СН2)18СООН | n-Эйкосан | Арахидин | - | - |
| 24:0 | СН3(СН2)22СООН | n-Тетракосан | Лигноцерин | - | - |
| 16:1 (Δ9) | СН3(СН2)5СН= СН(СН2)7СООН | cis-9-Гексадекен | Пальмитолеин | - | - |
| 18:1 (Δ9) | СН3(СН2)7СН= СН(СН2)7СООН | cis-9-Октадекен | Олеин | - | - |
| 18:1 (Δ9,12) | СН3(СН2)4СН= СНСН2СН= СН(СН2)7СООН | сis, cis-9,12-Октадекадиен | Линол | - | - |
| 18:1 (Δ9,12,15) | СН3СН2СН= СНСН2СН=СН- СН2СНСН- (СН2)7СООН | сis, cis, cis-9,12,15-Октадекатриен | α-Линолен | - | - |
| 18:1 (Δ5,8,11,14) | СН3СН2СН= СНСН2СН=СН- СН2СНСН- (СН2)3СООН | сis, cis, cis, cis -5,8,11,14-Икозаттетраен | Арахидонин | - | - |
Май қышқылдарының тізбегінде полярлы емес С–С, С–Н байланыстар көп болады, сондықтан –СОО¯ тобы болғанына қарамастан, бүкіл молекула полярлы емес сипатта болады. Төменде пальмитин қышқылының жеңілдетілген структуралық формуласы көрсетілген. Ол полярлы емес (гидрофобты) ұзын «құйрықтан» және полярлы (гидрофильді) полярлы «бастан» тұрады.
Гидрофобты ''құйрық'' Полярлы '' бас ''
Пальмитин қышқылының иондалған формасы (қаныққан қышқыл)
Ұзын гидрофобты «құйрықтың» және гидрофильді «бастың» болуы май қышқылдары мен липидтерге ерекше қасиет береді, яғни олар гидрофобты және гидрофильді әрекеттесулерге түсе алады. Осындай қасиетінің нәтижесінде липидтер эмулсия (және мицелий) түзе алады, сол қасиетіне байланысты олар клетка мембраналарының тиімаді компоненттері болып табылады.
Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: