Ші тақырып. Экологиялық қылмыстылық және оның алдын алу.

Дәріс жоспары:

1. Экологиялық қылмыстылық түсінгі.

2. Экологиялық қылмыстылықтың себептері мен шарттары.

3. Экологиялық қылмыстылықты алдын алу шаралары.

Негізгі ұғымдар: экология.

Экологиялық қылмыс бұл қоршаған ортаға қауіп төндіретін қылмымтық заң бойынша қоғамға қауіпті әрекет. Басқаша айтқанда, құқыққы қайшы жағдайларда табиғи объектілерді жағымсыз өзгерістерге алып келу. Ұдайы экономиканы дамытудің тәсілдері табиғатқа теріс әсерін тигізіп отырды. Экологиялық қылмыстарға заңсыз балық аулау, жануарлар терілерін сату-сатып алу, айырбастау; жер қойнауын өңдеу ережелерін бұзу және мемлекетке алтын өткізу ережелерін бұзу; континентальді шельеф туралы заңды бұзу; ауа және суларды ластау; теңіздің тірі ресурстарына және адам денсаулығына қауіпті заттармен теңіз суларын ластау жатады.

Қылмыстық заңда экологиялық қылмыстардың түрлерінің сипаттамасы беріліп қана қоймай оларға қатысты жауапкершілік шегі де көрсетілген. Бұл ққылмыстардың қоғамға қауіптілік деңгейіне байланысты тағайындалатын жауапкершілік қылмыстық және әкімшілік болуы мүмкін. Елімізде экологиялық қылмыстылықтың жағдайы қоршаған ортаны қорғау туралы заңнаманы бұзудың үнемі өсуі және латенттілігімен сипатталды. Экологиялық қылмыстылықпен күресте қоршаған ортаны қорғау туралы заңдылықтарды бұзған үшін қылмыстық жауапкершілік жиі тағайындалмайды. Мысалы Ресей мемлекетінде жыл сайын шамамен 30 мыңға дейін орманды жерлерде өрт болатын болса, оның 81% адмадардың кінәсімен болады екен. Алайда қылмыстық жауапкершілікке 100-ден 1 адамға ғана тартылады да, әкімшілік жауапкершілік жиі қолданылады. Экологиялық қылыстылықтың құрылымы брйынша заңсыз балық аулау 35-45%, заңсыз аң аулау 25-35%, ауа және су орындарын ластау 10-20%, орман заңдарын бұзу 8-10% құрайды. Экологиялық қылмыстылықтың жалпы және арнаулы себептері бар. Жалпы себептеріне адам мен табиғат арасында пайда болатын қарым қатнастардың аясында қарама қайщылықтардан тұрады.

Ал экологиялық қылмыстылықтың арнаулы себептері сапалық көрсеткіштердің анализдеріне негізделеді. Экологиялық қылмыстар бойынша қылмыстық істер екіге бөлінеді: 1) лауазымды тұлғалармен қылмыстың жасалуы. 2) жай тұлғалардың қылмыс жасауы. Лауазымды тұлғалармен жасалған қылмыстардың қоғамға қауіптілік дәрежесі ауырлық деңгейінің жоғарылығымен және бұл құқықбұзушылықтың орнын толытрудың қиындылығы мен сипатталады.

Қолданылатын әдебиеттердің тізімі:

Негізгі әдебиеттер:

1. А.Н. Ағыбаев. Қылмыстық құқық.(жалпы бөлім). Алматы, «Жеті жарғы» 1999.

2. Жадбаев С. Х. Криминология Алматы «Жеті жарғы» 2002.

3. Криминология. Учебник / под. Ред В.Н.кудрявцева и В.Е.Эминова. 2-ое изд. Москва, Юрист, 2000.

4. Алмас Жұмағали. Криминология. Жалпы бөлім. Алматы 2003.

5. Алауханов Е.О. Криминология. Алматы. Жеті жарғы. 2005.

6. Каиржанов Е.М. Понятие, структура и виды профилактики. Караганда, 1996.

7. Криминология. Учебник для юридических вузов./ Под. Ред. В.Н. Кудрявцева, В.Е. Еминова. М., 2000.

8. Каиржанов Е.И. Криминология. Алматы, 1995.

Қосымша әдебиеттер:

1. Криминология. Учебник./ Под. Ред. В.Н. Кудрявцева, Г.М. Миньковского, М., 1998.

2. Криминология. Учебник для юридических вузов./ Под. Ред. А. И. Долговой, М., 1997.

3. Кримнология. Учебное пособие./ Под. Ред. В.Е. Еминова. М.,1997.

4. Косоплечев Н.Б., Измаилова Ф.Ш. Предупреждение преступлений в регионах: состояние, опыт. М., 1997.

5. Алексеев А.И., Герасимов С.И., Сухарев А.Я. Криминологическая профилактика: теория, опыт, проблемы. М., 2001.

6. Криминология. Учебник / под. Ред В.Н.кудрявцева и В.Е.Эминова. 2-ое изд. Москва, Юрист, 2002.

7. Теоретические основы профилактикм преступлений. М., 1979.

8. Аванасев Г.А. Криминология и социальная профилактика. М., 1990.

9. Антонян Ю.М. Изучение личности преступника. М., 1982.

10. Карпец И.И. Актуальные проблемы борьбы с организованной преступностью. М., 1990.

11. Основы борьбы с организованной преступностью/ Под. Ред. В.С. овчиеского, В.Е. Эминова, Н.П. Яблокова. М., 1996.

12. Абдиров Н.М. Раннее выявление несовершеннолетних с антиобщественным поведением – основа эффективной профилактики правонарушений. Караганда, 1989.

13. МАуленов Г.С. Криминологическая характеристика организованной преступности. Алматы: «Әділет Пресс», 1997.

14. Нарикбаев М.С. Правовая охрана детства в РК. Алматы, Дәуір, 1996.

15. Криминология. Учебник / под. Ред В.Н.кудрявцева и В.Е.Эминова. 2-ое изд. Москва, Юрист, 2002.

16. Прститутция и преступность/ Под. Ред. И.В. Шмакова. М., 1991.

17. Нуртаев Р. Т. Борьба с неосторожными видами преступлений. Алма-Ата, Наука, 1990.

18. Насильственная преступность/ под. Ред В.Н. Кудрявцева, А.В. Наумова. М., 1997.

19. Волженкин Б.В. Коррупция. СПб. 1998.

20. Максимв С.В. Предупреждение коррупции. М., 1994.

21. Максимв С.В. Коррупция. Закон. Ответственность. М., 2000.

22. Мишин Г.К. Коррупция: понятие, сущность, меры ограничения. М., 1991.

23. Дубовик О.П. Причины экологической преступности. М., 1988.

24. Плешаков А.М. Экологические преступления: понятие и классификация. М., 1994.

25. Орымбаев Р. Специальный субъект преступления. Алма-Ата, 1997.

26. Криминология. Учебник 2-ое изд. Под. Ред. Кузнецовой Н.Ф., В.В. лунеева. М., 2004.

27. Комарицкий С.И. Рецидивная преступность осужденных к наказаниям, не связанным с лишением свободы.М., 1990.

28. Тирскии В.В. Предупреждение рецидива преступлении. Томск, 1990.

29. Проблемы борьбы с рецидивной преступностью / под. Ред В.Д. Филимонова. Томск, 1992

30. Стумбина Э.Я. Рецидивная преступность как объект предупредительной деятельности// Причины отдельных видов преступности и проблемы борьбы с ними. М., 1989.

31. Чубарев В.П. Многоразовая преступная деятельность и уголовный закон// государство и право.1992.

32. Юцкова Е.М. О базовой ценностной ориентации молодых рецидивистов// Причины отдельных видов преступности и проблемы борьбы с ними. М., 1989.

Не нашли, что искали? Воспользуйтесь поиском: